Lịch sử Việt Nam (Từ tiền sử đến năm 2007) (Kỳ 39)

PGS TS Cao Văn Liên

02/08/2021 08:25

Theo dõi trên

Trân trọng giới thiệu tiếp với bạn đọc tác phẩm “Lịch sử Việt Nam từ tiền sử đến năm 2007” của PGS TS Cao Văn Liên  do NXB Thanh niên ấn hành năm 2009.

cvl2-1627867460.jpg

Kỳ 39

Tháng 3-1972, trên đà thắng lợi, ta bắt đầu cuộc tiến công có qui mô lớn, cường độ mạnh, đạt hiệu quả cao. Ta phá vỡ ba tuyến phòng ngự mạnh nhất của địch ở Quảng Trị, Tây Nguyên và đồng bằng Nam bộ. Từ tháng 3 đến tháng 8 -1972, ta diệt 28 vạn tên địch, tiêu diệt và làm thiệt hại 7 trong số 13 sư đoàn cơ động thiện chiến của địch. Nhân dân nổi dậy phá thế kìm kẹp của địch. Ở miền Bắc từ 15-1-1972 đến tháng 4-1972, ta đánh bại cuộc chiến tranh phá hoại của Mỹ, bắn rơi 750 máy bay, trong đó có pháo đài bay B52, máy bay F111, bắt sống và tiêu diệt nhiều giặc lái. Đặc biệt trong 12 ngày đêm  (18 đến 30 –12 )1972, ta đã bắn rơi 81 máy bay trong đó có 34 B52, bắt sống 44 giặc lái. Đến đây, Việt Nam hoá chiến tranh của Mỹ hoàn toàn thất bại. Mỹ phải ngồi lại vào bàn đàm phán và ngày 27-1-1973 buộc phải ký Hiệp định Pari “ Về chấm dứt chiến tranh lập lại hoà bình ở Việt Nam ”. Ngày 29-3-1973, Mỹ cuốn cờ rút quân  đội viễn chinh khỏi miền Nam Việt Nam, chấm dứt 115 năm có mặt của quân xâm lược nước  ngoài trên đất nước ta (1858-1973). Đại tá  Ô đen nhân viên quân sự cuối cùng của Mỹ trong số 2,5 triệu lượt  lính Mỹ rời khỏi Tân Sơn Nhất,  chấm dứt 30 năm  Mỹ trực tiếp dính líu vào Đông Dương. Mỹ rút,  nguỵ quyền Nguyễn Văn Thiệu trở nên suy yếu tạo điều kiện thuận lợi cho ta hoàn toàn lật đổ chế độ  nguỵ, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước .

5-. Tổng tấn công mùa xuân 1975: Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử giải phóng miền Nam. Mỹ rút khỏi miền Nam Việt Nam tạo nên một sự thay đổi so sánh lực lượng hoàn toàn có lợi cho ta, mở ra một thời cơ mới để nhân dân ta tiến lên hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam, thống nhất đất nước. Cuổi 1974 đầu 1975, quân ta giải phóng tỉnh Phước Long mà địch không phản kháng chiếm lại, điều đó minh chứng  địch đã suy yếu cùng cực. Ních Xơn thắng cử tổng thống Mỹ nhiệm kỳ 2 nhưng với vụ Oa tơtgết đặt băng nghe trộm Đảng dân chủ trong tranh cử Thống với đầy đủ chứng cớ không thể chối cãi, Ních xơn phải từ chức giữa nhiệm kỳ 2. Pho lên thay làm Tổng thống không có phản ứng gì mạnh mẽ khi ta giải phóng Phước Long. Nắm thời cơ đó, ta quyết tâm giải phóng  hoàn toàn miền Nam vào năm 1975 .

Mở đầu cuộc tấn công, ta quyết định giải phóng Tây Nguyên. Vì Tây Nguyên là địa bàn chiến lược quan trọng, địch lại tương đối yếu, ta lại có thể phát huy được tối đa sức mạnh của các phương tiện vũ khí chiến tranh hiện đại. Từ Tây Nguyên, ta có thể khống chế, chia cắt và phát triển  chiến dịch  xuống  các vùng Đông Nam Bộ, chia cắt vùng địch chiếm đóng mà giải phóng .

Ngày 10-3-1975, bốn cánh quân ta đánh thẳng vào Buôn Mê                               Thuột. Sau hai ngày chiến đấu, ta tiêu diệt toàn bộ sư đoàn 23 của địch, làm chủ thị xã, phá vỡ hệ thống phòng phủ của địch ở  Tây Nguyên. Địch điều động hai trung đoàn còn lại của sư đoàn 23 và một tiểu đoàn biệt động phản kích. Nhưng sau năm ngày chiến đấu, lực lượng phản kích này bị ta tiêu diệt. Ngày 14-3 -1975, tại Cam Ranh, Tổng thống nguỵ quyền Nguyễn Văn Thiệu ra lệnh cho tướng Phạm Văn Phú tư lệnh quân đoàn 2 rút khỏi Công Tum, về cố thủ ở miền duyên hải Nam Trung Bộ. Ta đã bịt kín đường số 7 chặn đánh địch rút chạy. Ngày 24-3-1975, toàn bộ quân địch tháo chạy bị ta tiêu diệt. Ta hoàn toàn làm chủ Tây Nguyên. Từ Tây Nguyên, chiến tranh cuả ta chuyển sang giai đoạn Tổng tiến công để nhanh chóng giải phóng hoàn toàn miền Nam. Cuộc rút lui chiến lược của Nguyễn Văn Thiệu trở thành cuộc tháo chạy hỗn loạn của một quân đội hoàn toàn sụp đổ, hoảng loạn về tinh thần,  rối loạn về chỉ huy tổ chưc, với tư tưởng hoàn toàn chiến bại, tạo thời cơ lớn để ta thực hiện những trận quyết chiến chiến lược giải phóng hoàn toàn miền Nam.

Trận quyết chiến lựơc thứ nhất: Từ 10-3-1975 đến 24-3-1975, ta đập tan Quân khu 2 nguỵ, giải phóng Tây Nguyên .

Trận thứ hai: Giải phóng Huế, Đà Nẵng, đập tan Quân khu 1.  Ngày 25-3-1975, Quân đoàn 2 của ta phối hợp với nhân dân tiêu diệt Sư đoàn 1 nguỵ, giải phóng thành phố Huế và toàn bộ tỉnh Thừa Thiên. Mất  Huế, phía bắc thành phố Đà Nẵng bị ta uy hiếp nghiêm trọng. Ngày 24-3-1975, Tam Kỳ (Quảng Nam) được giải phóng. Ngày 25-3 Quảng Ngãi, 26-3 Chu Lai (Núi Thành-Quảng Nam) được giải phóng. Sư đoàn 1 và 2 của nguỵ bị tiêu diệt. Mặt phía Nam của thành phố Đà Nẵng bị uy hiếp .

Ngày 28-3, Quân đoàn 1 của ta cùng các lực lượng Liên khu 5 chia thành 5 cánh: Bắc, Tây Bắc, Tây Nam, Nam và Đông Nam tấn công Đà Nẵng. 15 giờ ngày 29-3,  Đà Nẵng-một căn cứ Liên hiệp lớn nhất của Mỹ-nguỵ bị ta tiêu diệt, thành phố lớn thứ hai của miền Nam được giải phóng .

Ngày 1-4 Bình Định,  Qui Nhơn, Phú Yên với thị xã Tuy Hoà , tiếp đến Nha Trang, Khánh hoà liên tiếp lọt vào tay quân ta. Như vậy, chiến dịch Huế -Đà Nẳng (21-3- đến 3-4-1975 ), trận then chốt thứ hai đã hoàn toàn thắng lợi, làm sụp đổ hệ thống phòng ngự của địch ở miền Trung, xoá bỏ Quân khu 1 nguỵ, không cho địch co cụm về phòng ngự bảo vệ Sài Gòn  .

Trong cơn hấp hối của chế độ Sài Gòn, Chính phủ của Tổng thống Pho lập cầu hàng không khẩn cấp để chuyển vũ khí, trang thiết bị quân sự cho chính quyền nguỵ .

Trận quyết chiến lược thứ 3: Đập tan Quân khu 3 và 4, giải phóng Sài Gòn. Ngày 14-4-1975, Bộ chính trị quyết định đặt tên trận quyết chiến chiến lược cuối cùng đánh vào Gài Gòn-Gia Định là “Chiến dịch Hồ Chí Minh ”

Ngày 9-4-1975, ta tấn công thị xã Xuân Lộc. Ngày 21-4,  ta giải phóng Xuân Lộc và toàn tỉnh Long Khánh, mở toang cánh cửa phía đông vào Sài Gòn. Cùng thời gian đó, Quân đoàn 2 của ta từ Đà Nẵng tấn công thần tốc vào phía Nam, giải phóng Phan Rang -Ninh Thuận vào 16-4 .

Ngày 17-4-1975, thủ đô Nôngpênh của Cam pu chia được giải phóng.

Tất cả diễn biến tình hình quân sự đó đặt chế độ Sài Gòn  trước sự sụp đổ không thể cứu vãn nổi. Ngày 1 đến ngày 8 tháng 4, Tổng thống Mỹ ra lệnh di tản người Mỹ khỏi Sài gòn và 23-4 tuyên bố “Cuộc chiến tranh ở Việt Nam  đã chấm dứt đối với người Mỹ”. 21-4 , Tổng thống nguỵ quyền Nguyễn Văn Thiệu tuyên bố từ chức Tổng thống Việt Nam cộng hoà . Trần Văn Hương lên thay nhưng 26-4, Hương phải ra đi . Dương Văn Minh được đặt vào ghế Tổng thống

26-4-1975, các cánh quân của ta gồm cả 4 quân đoàn chủ lực đã hình thành thế trận bao vây Sài Gòn-Gia Đinh. 7 giờ ngày 26-4, ta bắt đầu tấn công, 28-4 ta đánh sập phòng tuyến vòng ngoài, 5 máy bay A7 do không quân ta lái ném bom sân bay Tân Sơn Nhất. Ngày 29-4, ta tổng công kích với 15 sư đoàn chủ lực đánh vào nội thành. 30-4, ta chiếm sân bay Tân Sơn Nhất, phủ Tổng thống, Bộ tổng tham mưu, Bộ tư lệnh biệt khu thủ đô, Đài phát thanh, Tổng nha cảnh sát, căn cứ hải quân cảng Bặch Đằng, tiêu diệt và làm tan rã các đơn vị chủ lực nguỵ .

10 giờ 45 phút ngày 30-4-1975, Binh đoàn hỗn hợp của Quân đoàn 2 tiến vào dinh Độc Lập. Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng không điều kiện. Sớm cùng ngày, Đại sứ Mỹ Matin rời Sài Gòn bằng máy bay lên thẳng. 11 gời 30 phút 30-4, lá cờ cách mạng tung bay trên nóc dinh Độc lập. Chiến dịch lịch sử Hồ Chí Minh toàn thắng .

Tại đồng bằng Nam Bộ, phối hợp với quân chủ lực, nhân dân vùng dậy gành quyền làm chủ. Ngày 2-5,  lực lượng vũ trang  và chính quyền địch  trên khắp miền Nam hoàn toàn sụp đổ .

Cuộc tổng tấn công và nổi dậy mùa xuân 1975 kéo dài gần hai tháng, (từ 4-3 đến 2-5-1975), trải qua 3 chiến dịch: Tây Nguyên, Huế-Đà Nẵng và cuối cùng là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, đập tan bộ máy nguỵ quyền, tiêu diệt làm tan rã 1 triệu quân nguỵ, 1 triệu dân vệ, cơ đồ thực dân mới của Mỹ xây dựng qua 5 đời Tổng thống: Ai xen hao, Ken nơ đi, Giôn xơn, Ních Xơn, Pho sụp đổ, miền Nam được giải phóng, cuộc chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta hoàn toàn thắng lợi. Mỹ đã tốn 350 tỉ USD,  huy động đến mức cao nhất 50 vạn quân viễn chinh, lôi kéo 5 nước đồng minh với 7 vạn lính, hơn 1 triệu quân Nguỵ, 1 triệu dân phòng, dội xuống Việt Nam hơn7.850 triệu tấn bom đạn, sử dụng đến mức tối đa tất cả những phương tiện chiến tranh hiện đại. Nhưng Mỹ đã thất bại. Đây là cuộc chiến tranh hao người tốn của nhất,  lâu dài nhất, thất bại nặng nề nhất  trong lịch sử chiến tranh của Mỹ. Thất bại trở thành đương nhiên khi phía Mỹ là cuộc chiến tranh Phi nghĩa, lại phải đương đầu với một cuộc chiến tranh chính nghĩa, toàn dân lâu dài của cả dân tộc Việt Nam. Thắng lợi của nhân Việt Nam bắt nguồn từ từ đường lối quân sự đúng đắn của Đảng cộng sản Việt Nam. Đường lối đó đã phát huy sức mạnh của cuộc chiến tranh nhân dân, biến khả năng sức mạnh của chính nghĩa và nhân dân thành hiện thực chiến thắng trên chiến trường,  thành phương pháp chiến tranh cách mạng có hiệu quả, lần lượt đánh bại các chiến lược chiến tranh của Mỹ. Thắng lợi là nhờ có lòng yêu nước, ý chí hy sinh chiến đấu kiên cường  của các thế hệ nhân dân Việt Nam,  kiên quyết chiến đấu cho sự nghiệp độc lập,  tự do thống nhất tổ quốc. Thắng lợi là nhờ sự hi sinh anh dũng của biết bao anh hùng liệt sĩ vô danh và hữư danh, sự hi sinh cống hiến của mọi giai cấp, mọi tầng lớp nông dân, công nhân, trí thức, cán bộ, bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương,dân quân du kích, dân công,   của nam nữ thanh niên xung phong, của những đội  xung kích, của các quân binh chủng không quân, hải quân, xe tăng thiết giáp, phòng không không quân,cao xạ, ra đa, tên lửa, đặc công bộ, đặc công hải quân, của lực lượng vận tải đường Trường Sơn và đường Hồ Chí Minh trên biển bằng những con tàu không số, của các lực lượng tình báo, công an, cảnh sát nhân dân, của các phóng viên  báo chí  của các tờ báo, các đài phát thanh, các đài vô tuyến, của các nhà văn, nhà thơ, của các văn nghệ sĩ, các nhà khoa học, trí thức. Tất cả họ đã dùng xương máu của mình xây nên đài vinh quang chiến thắng. Là thắng lợi  của tình đoàn kết chiến đấu chống kẻ thù chung của nhân dân ba nước Đông Dương: Việt Nam, Lào,   Campuchia. Thắng lợi là nhờ sự ủng hộ giúp đỡ to lớn của nhân dân yêu chuộng hoà bình thế giới, trong đó có nhân dân Mỹ. Nhờ sự giúp đỡ có hiệu quả của Liên xô, Trung Quốc và các nước trong hệ thống xã hội chủ nghĩa. Thắng lợi của nhân dân ta là sự tổng hợp sức mạnh trong nước với sức mạnh của nhân loại tiến bộ trên toàn thế giới .

Thắng lợi của cuộc kháng chiến  chống Mỹ cứu nước đã quét sạch những tên xâm lược, chấm dứt sự thống trị của chủ nghĩa thực dân cũ và mới trên đất nước ta. Việt Nam hoàn toàn độc lập và thống nhất, cách mạng dân chủ nhân dân hoàn thành trên phạm vi cả nước. Cả nước bước sang một giai đoạn cách mạng mới: cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội .

Thắng lợi của nhân dân Việt Nam đã làm đảo lộn chiến lược toàn cầu phản cách mạng của Mỹ, góp phần đánh bại chủ nghĩa thực dân mới, cổ vũ nhân dân thế giới  đấu tranh vì hoà bình, độc lập dân chủ và tiến bộ xã hội .

Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho việc lãnh đạo và tiến hành chiến tranh. Đó là bài học nắm vững qui luật chiến tranh, những nhân tố tác động đến toàn bộ cuộc chiến tranh. Qui luật khắc nghiệt của chiến tranh là mạnh được yếu thua. Nghệ thuật lãnh đạo chiến tranh là ở chỗ biết phát huy sức mạnh trong nước và sức mạnh thời đại, tạo nên sức mạnh tổng hợp, đánh bại từng chiến lược chiến tranh , tiến tới đánh bại hoàn toàn kẻ địch. Đó là sức mạnh của cuộc chiến tranh chính nghĩa, chiến tranh toàn dân, chiến tranh của cả một dân tộc thì không một kẻ thù nào,  không một loại vũ khí nào có thể chiến thắng được .

(Còn nữa)

CVL

 

 

 

 

 

Bạn đang đọc bài viết "Lịch sử Việt Nam (Từ tiền sử đến năm 2007) (Kỳ 39)" tại chuyên mục Nghiên cứu. | Hotline: 08.4646.0404 | Email: toasoan@vanhoavaphattrien.vn