Tiêu chí BTC đưa ra là: “Các chương trình tham gia Ngày hội được chọn lọc những nét đặc trưng văn hóa tiêu biểu của đồng bào dân tộc Dao, đề cao vai trò của chủ thể văn hóa, bảo đảm yếu tố bảo tồn, tôn vinh và phát huy giá trị văn hóa truyền thống gắn với các yếu tố thời đại; gắn hoạt động văn hóa, thể thao với quảng bá tiềm năng thu hút phát triển du lịch của các tỉnh, thành phố. Các nội dung hoạt động của Ngày hội do các nghệ nhân, nghệ sĩ, diễn viên, vận động viên... là người dân tộc Dao thực hiện.” Song các tiêu chí đó được thực hiện đến đâu thì chỉ người Dao chúng tôi mới cảm nhận và đánh giá đúng. Trước hết phải thừa nhận Đảng và nhà nước đã quan tâm đến người Dao chúng tôi, đặc biệt là quan tâm đến việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá của tộc người.
Tộc người Dao là 1 tộc người có ngôn ngữ và chữ viết riêng, quan trọng hơn, tộc người Dao có những không gian văn hoá riêng mà cho đến nay các không gian văn hoá ấy chưa bị hoặc ít bị “cộng cư, cộng sinh” với những không gian văn hoá khác. Ấy thế mà khi tổ chức ngày hội văn hoá dân tộc Dao lần thứ 2 tại Thái Nguyên BTC đã bỏ qua những không gian văn hoá này.
LÀ MỘT NGƯỜI DAO, tôi chê BTC ngày hội văn hoá Dao lần thứ 2, vì sao chê?
Thứ nhất: Đã gọi là hội thì bản thân những người Dao phải thấy háo hức, nô nức tham gia. Khi Nhóm Dao - Gắn kết từ bản sắc tổ chức gặp mặt anh em đồng tộc tại HN không ai cho kinh phí, chả ai lên kịch bản chương trình, ấy vậy mà người Dao trên khắp mọi miền tổ quốc chuẩn bị váy áo, tự lo kinh phí về HN gặp gỡ giao lưu nhau. Còn ngày hội văn hoá Dao tại Thái Nguyên chỉ có ai trong đội văn nghệ và đội thi các trò chơi tham gia, ngoài ra không thấy một đồng bào dân tộc Dao nào tự mình xúng xính váy áo đi chơi hội.
Thứ hai: Đây là ngày hội văn hoá Dao nhưng BTC không có một ai là người Dao; chỉ đến lúc tổng duyệt mới mời 3 người Dao tham gia tổng duyệt, mặc dù cả 3 người Dao được mời tham gia đã nỗ lực hết sức mới chỉ thay đổi được 1 chút kịch bản và đạo cụ trong chương trình khai mạc.
Thứ ba: Vì là người Kinh đứng ra dựng kịch bản cho lễ hội người Dao nên các màn trình diễn hầu hết phải sử dụng ngôn ngữ của người Kinh. Nếu ai xem buổi lễ khai mạc sẽ thấy nếu các diễn viên không mặc trang phục dân tộc Dao thì sẽ không ai biết đây là lễ hội người Dao mà cứ ngỡ đây là buổi trình diễn ca múa nhạc của người Kinh có sử dụng trang phục dân tộc.
Thứ tư: Lễ hội nhưng có lẽ phần lễ với phần hội thiếu sự gắn kết nên những người Dao tham gia đều có chung cảm giác mệt mỏi chứ không có cảm giác vui tươi háo hức.
Thứ năm: Vì BTC không có người Dao nào được mời tham gia cố vấn từ đầu nên sai quá nhiều lỗi, trong đó có lỗi khiến cho người Dao trên cả nước cười bò lăn bò toài, đó là cô MC dẫn chương trình cho ngày hội văn hoá Dao đội khăn đội đầu ngược.
Những ngày hội văn hoá Dao lần sau nếu có tổ chức nữa hãy để NGƯỜI DAO LÀM CHỦ CUỘC CHƠI!
