Khu kinh tế Vũng Áng – “Đầu tàu” phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Hà Tĩnh

Những điều kiện thuận lợi của KKT Vũng Áng

KKT Vũng Áng được thành lập theo Quyết định số 72/2006/QĐ-TTg ngày 3/4/2006 của Thủ tướng Chính phủ với tổng diện tích 22.781 ha, bao gồm 9 xã, phường nằm ở phía nam TX. Kỳ Anh, cách TP. Hà Tĩnh gần 70 km về phía nam, cách sân bay Đồng Hới (Quảng Bình) khoảng 50 km về phía bắc.

Với địa thế “tọa sơn, hướng thủy” khi tựa lưng vào núi, mặt hướng ra biển Đông, KKT Vũng Áng nằm ngay trên trục giao thông Bắc - Nam, hành lang kinh tế Đông - Tây rất thuận lợi cho sự giao thương khi dễ dàng kết nối với mọi vùng trong cả nước theo quốc lộ 1A, đường Hồ Chí Minh, đường sắt Bắc - Nam. Bên cạnh đó, theo Quốc lộ 8A và Quốc lộ 12 kết nối với đường Hồ Chí Minh là tuyến đường bộ ngắn nhất từ cảng biển Việt Nam đến nước CHDCND Lào và các tỉnh đông bắc vương quốc Thái Lan.

Đặc biệt, cụm cảng nước sâu Vũng Áng - Sơn Dương nằm tại trung tâm KKT Vũng Áng có lợi thế độ sâu tự nhiên lớn, hàng năm độ sa bồi ít nên có thể tiếp nhận được các tàu có trọng tải lớn lên đến 350.000 DWT, gồm bến cảng tổng hợp, container, hàng rời, hàng lỏng... Cụm cảng này còn có luồng hàng hải ngắn (cách phao số 0 khoảng 1,7 hải lý), thuận lợi để kết nối với các tuyến giao thông hàng hải quốc tế đến các nước Nam Á, Bắc Mỹ và Châu Âu. 

Hiện tại, cụm cảng nước sâu Vũng Áng - Sơn Dương đã được Thủ tướng Chính phủ quy hoạch đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 phục vụ phát triển kinh tế - xã hội liên vùng, tiếp chuyển một phần hàng quá cảnh cho Lào và đông bắc Thái Lan.

Bên cạnh đó, KKT Vũng Áng cũng được hưởng nhiều chính sách ưu đãi, thu hút đầu tư như: tiền thuê đất, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế xuất, nhập khẩu, hỗ trợ đào tạo nhân lực và hạ tầng kỹ thuật… Bởi vậy, hầu hết các nhà đầu tư khi đến đầu tư tại KKT Vũng Áng đều hài lòng, ghi nhận, đánh giá cao sự phối hợp, hỗ trợ tối đa của các sở, ngành, cấp ủy, chính quyền các cấp trên lĩnh vực cải cách hành chính, giải quyết hồ sơ, thủ tục và công tác giải phóng mặt bằng nhanh gọn.

Xây dựng KKT Vũng Áng trở thành trung tâm kinh tế đa ngành nghề

Tính đến thời điểm hiện tại, KKT Vũng Áng có 151 dự án đầu tư, bao gồm 94 dự án đầu tư trong nước với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 59.802 tỉ đồng, 57 dự án đầu tư nước ngoài với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 13,5 tỉ USD. KKT Vũng Áng đã giải quyết việc làm cho gần 20.000 lao động địa phương và các vùng lân cận.

Hàng loạt dự án lớn đã hoàn thành đi vào hoạt động như: Khu liên hợp gang thép và cảng Sơn Dương Formosa Hà Tĩnh; Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng I; Tổng kho xăng dầu, khí hóa lỏng Vũng Áng; Khu công nghiệp Vũng Áng 1.

Hiện nay, đang thi công xây dựng nhà máy nhiệt điện Vũng Áng II với vốn đầu tư 2,5 tỉ USD; Tập đoàn Vingroup cũng vừa khởi công nhà máy sản xuất Cell Pin (VinES) với vốn đầu tư gần 500 triệu USD. Ngoài ra, Tập đoàn Vingroup cũng đang xúc tiến đầu tư nhiều dự án quy mô khác tại đây và các vùng phụ cận.

Để phát huy lợi thế của cụm cảng biển nước sâu và hạ tầng giao thông liên vùng, ngày 8/4/2021 UBND tỉnh Hà Tĩnh cũng đã có quyết định số 1734/QĐ-UBND về việc: “Phê duyệt Đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng trung tâm logistics tại KKT Vũng Áng tỷ lệ 1/500” do Phó chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Nguyễn Hồng Lĩnh ký. Quy mô diện tích lập quy hoạch là 133,32 ha.

Tỉnh Hà Tĩnh đặt mục tiêu hình thành Trung tâm logistics tại KKT Vũng Áng có tầm cỡ khu vực và quốc tế, phục vụ các hoạt động logistics trong tỉnh, khu vực và quốc tế; nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh, góp phần từng bước đưa kinh tế Hà Tĩnh hội nhập sâu vào kinh tế quốc tế.

Điều đặc biệt nữa, KKT Vũng Áng là một trong 5 KKT ven biển được Chính phủ lựa chọn để tập trung đầu tư. Theo đó, đây sẽ là trung tâm công nghiệp luyện thép, công nghiệp phụ trợ, nhiệt điện và cảng biển nước sâu của khu vực miền Trung và cả nước, là 1 trong 3 đầu mối giao thương biển quốc tế của Việt Nam.

Ngoài ra, KKT Vũng Áng có quỹ đất rộng phù hợp cho xây dựng phát triển công nghiệp và đô thị; thiên nhiên còn ban tặng cho vùng đất này một địa hình đa dạng, phong phú, có điều kiện cho phát triển thương mại, dịch vụ, du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, đặc biệt là du lịch biển.

Ngày 22/11/2021, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TU: “Về việc phát triển KKT Vũng Áng giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030” do Bí thư tỉnh ủy tỉnh Hà Tĩnh Hoàng Trung Dũng ký. Đây chính là định hướng phát triển KKT Vũng Áng theo hướng đa ngành nghề, đa lĩnh vực, trở thành trung tâm kinh tế và đô thị phía Nam của tỉnh.

Nghị quyết xác định rõ quan điểm chỉ đạo: Xây dựng KKT Vũng Áng là nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm trong phát triển kinh tế - xã hội, phù hợp với quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Phát triển KKT Vũng Áng theo hướng đa ngành nghề, đa lĩnh vực, trở thành trung tâm kinh tế và đô thị phía Nam của tỉnh, gắn kết chặt chẽ với phát triển kinh tế - xã hội địa phương, phù hợp với phát triển vùng và kết nối với các trung tâm kinh tế trong khu vực; Phát triển kinh tế gắn với các vấn đề xã hội, bảo vệ môi trường, đảm bảo quốc phòng - an ninh. Đồng thòi, tập trung huy động mọi nguồn lực của các thành phần kinh tế; Phát huy vai trò kinh tế tư nhân, kinh tế có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài; Tăng cường thu hút các nhà đầu tư chiến lược, các dự án tạo động lực phát triển vào KKT Vũng Áng.

Mục tiêu tổng quát mà nghị quyết đề ra là: Xây dựng KKT Vũng Áng với các trụ cột là công nghiệp luyện kim, năng lượng, chế biến, chế tạo; Trung tâm logistics và dịch vụ cảng biển; Phát triển thương mại, dịch vụ, tạo nền tảng vững chắc.
Phát triển đồng bộ khu liên hợp công nghiệp luyện kim, công nghiệp hỗ trợ, chế biến, chế tạo, trung tâm điện lực gắn với cụm cảng nước sâu Vũng Áng - Sơn Dương; Đảm bảo hiệu quả tổng hợp về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, bảo vệ môi trường; Thúc đẩy tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa; Từng bước phát triển TX. Kỳ Anh trở thành đô thị trung tâm phía Nam; Hình thành TP. Kỳ Anh, liên kết phát triển vùng nam Hà Tĩnh - bắc Quảng Bình.

Để hiện thực hóa những định hướng nêu trên, sự phát triển KKT Vũng Áng sẽ được chia thành hai giai đoạn cụ thể: 

Giai đoạn từ năm 2021-2025: thu hút vốn đăng ký đầu tư mới đạt từ 3,5 tỉ USD - 5,5 tỉ USD (vốn thực hiện từ 60 - 70%). Tốc độ tăng giá trị sản xuất công nghiệp, dịch vụ đạt từ 15% - 20%/năm. Tổng thu ngân sách trên địa bàn cả giai đoạn đạt từ 55.000 - 60.000 tỉ đồng. Hàng hóa thông qua cảng trên 40 triệu tấn/năm. Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa cả giai đoạn đạt từ 7,5 - 8,5 tỉ USD. Giải quyết việc làm cho trên 25.000 lao động.

Giai đoạn từ năm 2026 - 2030: thu hút vốn đăng ký đầu tư mới đạt từ 4 tỉ USD - 7 tỉ USD (vốn thực hiện từ 60% - 70%). Tốc độ tăng giá trị sản xuất công nghiệp, dịch vụ đạt từ 15% - 20%/năm. Tổng thu ngân sách trên địa bàn cả giai đoạn đạt từ 100.000 - 120.000 tỉ đồng. Hàng hóa thông qua cảng trên 60 triệu tấn/năm. Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa cả giai đoạn đạt từ 12 tỉ USD - 14 tỉ USD. Giải quyết việc làm trên 30.000 lao động.

Có thể nói, với nhiều điều kiện thuận lợi, cùng với những chính sách phát triển phù hợp, đồng bộ, KKT Vũng Áng đã từng bước biến mảnh đất bắc miền Trung khô cằn thành một điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Đồng thời, KKT Vũng Áng cũng đã và đang trở thành đầu tàu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Hà Tĩnh./.