Độc tưng tưng

 

Quỳnh Nga:

- Nhà ngươi cũng biết ăn chay nữa à?

Tri huyện :

- Dạ thần chỉ nấu cho người ta ăn, ai ăn chay còn thần ăn mặn.

Hay là câu nói của cặp rằng Lựu do nghệ sỹ Tư Rọm đóng trong tuồng Tiếng Hò Sông Hậu trên sân khấu đoàn Sài gòn 2.

- Nằm rình trong bụi ô rô bị muỗi cắn thấy mụn nội mà đâu có dám đập..

Cái vai độc lẳng tưng tưng coi vậy mà khó hát lắm, làm kép độc hay chưa chắc đã hát được vai lẳng hay.

Các nghệ sỹ : Văn Chung, Bảo Quốc, Hồng Tơ, Bảo Chung... trước khi đóng vai Hề đã từng hát những vai kép mùi, kép chính nhưng không thành công. Chỉ khi chuyển qua hát hài với những vai tưng tửng họ mới nổi tiếng và bây giờ có trở lại hát kép mùi cũng khó mà hát được.

Bầu gánh hát nhỏ chỉ quan tâm đến Đào kép chánh, anh Hề chánh, kép Độc chánh chứ hát Độc lẳng thì lương đâu có bao nhiêu? Khán giả chỉ cần xem mặt anh kép đẹp trai ca hơi dài, cô đào chánh phải xinh đẹp ca hay diễn giỏi chưa đủ. Phải ra một bộ, vô một bộ đồ khác nhau thì càng có giá, đào hát mà có chồng kè kè sát một bên cũng xem như mất giá hơn các cô đào đang ở không .

Thập niên 80, tuồng cải lương Kiếm sỹ Trùng Quang của soạn giả Phong quang (soạn giả PQ làm việc ở Sở VHTT) được viết và dàn dựng trên sân khấu Long xuyên - Kim Chưởng viết về cuộc khởi nghĩa của nghĩa quân Trùng Quang kháng giặc Ngô. Đoàn HAĐ của Bầu Chí Tâm đăng ký ở huyện Châu Thành nên sở VHTT gởi kịch bản xuống cho đoàn dàn dựng hát. Anh Hữu Thìn được phân công hát vai Xì lẫu là một tên giặc Ngô gác cổng Thành Tưng tưng. Nhưng vai không có chỗ diễn nên ai cũng chê, Hữu Thìn cũng xin trả vai. Thế là BQT đoàn (nói là BQT cho oai chứ thật ra chỉ có mình Bầu Tâm và anh kép chính Bửu Ngọc) đưa vai lại cho Ngọc Đức người chuyên đóng những vai xàm xàm, nhưng Ngọc Đức đóng lại càng vô duyên hơn. Cả tập thể muốn ông Bầu cắt vai Xì Lẫu nhưng ông Bầu cũng không dám vì soạn giả là Sếp trên Sở VHTT.

Cuối cùng Bầu Tâm họp đoàn tại sân khấu hỏi :

- Có anh nào xung phong hát vai nầy không?

Trong đoàn im re...

Bỗng mẹ Maika giơ tay... ai cũng ngạc nhiên vì vai này là vai của nam? lúc đó mẹ Maika mới nói:

- Tui đề nghị ông Bầu Tâm và tập thể giao vai này cho... chồng tui đóng.

Ai cũng cười vì tưởng cô đào nói giỡn, nhưng bả nói tiếp:

- Tuy ổng không phải là diễn viên nhưng tui biết vai này ổng hát được. Nếu thất bại, đêm đó Bầu khỏi phát lương tui.

Thế là tự nhiên bị bà xã tiến cung... chạy đâu cho thoát.

Khi tập tuồng ai cũng xì xầm... khi thấy tôi đóng vai cũng xìu xìu ểnh ểnh... cũng không ít người trề kẻ nhún.

Vài hôm sau khai trương tuồng tại nhà lồng chợ Chắc cà đao, có soạn giả Phong Quang và các cb phòng VHTT huyện, Sở VHTT, một số nghệ sỹ ở Đoàn Kim Chưởng cũng từ Long xuyên đến xem, có cả nghệ sỹ Chí Bảo người hát vai Xì Lẫu ở đoàn má Bảy.

Tới màn 2 khi mở màn, nhân vật Xì Lẫu là người gác cổng thành phía quân Ngô, trước thành có treo một đôi giày của giặc. Ai muốn đi ngang thì phải quỳ lạy đôi giày của quân Ngô Xì lẫu mới cho qua thành. Ai kháng cự sẽ bị bắt...

Để chuẩn bị cho vai hát, tôi tự tay may một bộ đồ lính Tàu kiểu Quân Thanh, làm một cái nón giắt một cọng lông công xin của chủ nhà, trên đầu thắt một cái bím dài tới chân, trên vai vác cây Đại đao (cũng tự làm bằng nhôm máy bay mua ở khu chợ trời Hoa liên ở Long Xuyên ) lúc mở màn vẽ cái mặt ngu đứng trước cổng thành một tay cầm cây đại đao gát trên vai khán giả rộ một cái rần, lúc đánh nhau một tay vác đao một tay chỉ về phía trước, miệng ngậm cái bím tóc, đôi chân mày xệ đè nặng cặp mắt ti hí làm khán giả và cả người trong đoàn cười ngả nghiêng vì cái nhân vật phản diện "tưng tưng" này. Đến màn 3, khi lọt vô vòng vây của Nghĩa quân, tôi cùng tên Đại soái Trương hạ bị rượt, (vai Trương hạ do anh Hai Chí hát) Trương Hạ kêu Xì lẫu xem giặc rượt tới đâu rồi, tôi leo tuốt lên nóc rạp, giương tay lên trán như Tề thiên làm khán giả cười ngất ngưởng. Nhìn xuống hàng ghế đại biểu thấy mấy sếp đang cười sặc sụa tôi biết vai mình diễn đã thành công rồi. Và tới vãn tuồng hát, cả Đoàn nhào đến chúc mừng cái vai diễn mắc dịch của tôi, rồi mới chúc mừng thành công của Đoàn vì tuồng Cải lương hát sao mà hay quá hay hơn cả đoàn cấp Tỉnh? (mẹ Maika trong vai đào võ cô Hai Chí với cặp song kiếm cũng do Bầu tôi tự tay làm, nên vai cô Hai Chí cũng được khen hay lắm )

Từ đó vai "Xì Lẫu" tưng tưng nổi tiếng luôn... anh Minh Thạch chồng nữ diễn viên Kiều Tuyết trong Đoàn văn công cải lương An giang lúc đó ngõ lời muốn tôi mời về đoàn hát vai hài cho đoàn, nhưng cô đào hát cương quyết không chịu vì đoàn Tỉnh không cho... "múa quạt"? Và sau này bả mới thú thiệt là tui không muốn ông "nổi tiếng"... vì cái vai Xì Lẫu trong tuồng Kiếm sỹ Trùng Quang ai hát trong đoàn cũng chê... ai mà ai dè ông hát hay dữ vậy... (sau này khi tôi nghỉ đoàn Bầu Tâm nhiều người hát thế đều bị chê hát không giống Bầu Trung nên tuồng đó cũng dẹp luôn...)

Ôi, mẹ Maika cũng chính bả đưa tui lên và cũng là người dìm tui xuống. Mà thiệt tình coi vậy chứ muốn hát vai tưng tưng đâu phải dễ ăn ./.

Theo Chuyện Quê