Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu là vị lãnh tụ thiên tài của dân tộc Việt Nam. Người còn là một nhà thơ lớn của dân tộc Việt Nam, của nhân dân Việt Nam.
Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Người đã làm rất nhiều thơ. Bên cạnh những tập thơ lớn như “Nhật ký trong tù” và nhiều bài thơ khác, Người còn để lại cho nhân dân Việt Nam, cho dân tộc Việt Nam những bài thơ chúc tết với tình yêu thương trìu mến vô bờ.
Thơ chúc tết của Người có tất cả hai mươi hai bài. Không thể nào nói hết được những ý, những tình của Người trong tất cả những bài thơ ấy. Nhân dịp xuân mới Nhâm dần, chúng tôi chỉ xin được điểm lại một số ít trong các bài thơ ấy để chúng ta cảm nhận được phần nào cái ý, cái tình lớn lao của Người đối với dân tộc, đối với đất nước.
Những bài thơ chúc tết của Bác Hồ, kể từ bài thơ đầu tiên tết năm Nhâm ngọ 1942 đến bài thơ cuối cùng tết Kỷ dậu năm 1969 là những bài thơ chúc tết với những câu từ hết sức mộc mạc, giản dị, không cầu kỳ, chải chuốt, chỉ là “mấy lời thành thật nôm na/ vừa là kêu gọi, vừa là mừng xuân” (Xuân Nhâm thìn 1952).
Mộc mạc, nôm na thế nhưng đó là lời của núi, của sông, là lời của đất nước. Là lời của núi của sông thế mà dân ta ai cũng hiểu được. Lời của núi của sông đã thấm vào lòng dân tộc. Đó là lời của cuộc sống, là niềm tin, là ước vọng của đồng bào chiến sỹ cả nước.
Thơ của Người không phải chỉ “yêu cảnh thiên nhiên đẹp: mây, núi, trăng, hoa, tuyết, núi, sông” mà thơ của Người là “những vần thơ có thép”, là lời động viên toàn dân đoàn kết, “người người thi đua, ngành ngành thi đua”, cổ vũ lòng người quyết tâm sản xuất giỏi, đánh giặc giỏi, vượt lên, tiến tới giành nhiều chiến công mới, to lớn hơn nữa – những lời mộc mạc mà cao sang, bình dị mà thiêng liêng cao quý vô cùng!
Thơ chúc tết của Bác Hồ là tâm hồn, khí phách của một con người đã cả đời hiến dâng hạnh phúc đời mình cho hạnh phúc của toàn dân tộc, một con người bình thường mà vĩ đại biết bao!
Thơ chúc tết Nhâm ngọ 1942, Bác viết:
“Chúc phe dân chủ sẽ thắng lợi
Chúc đồng bào ta đoàn kết mau
Chúc Việt Minh ta càng tấn tới”
Tết Bính tuất 1946 “Tết này ta tạm xa nhau/ Chắc rằng ta sẽ tết sau sum vầy” và Bác chúc “muôn việc đều tấn tới/ Kiến quốc mau thành công/ Kháng chiến mau thắng lợi”.
Tết Mậu tý 1948, Bác nhắc nhủ “ Người người thi đua/ ngành ngành thi đua/ta nhất định thắng/địch nhất định thua”.
Tết Canh dần 1950 “chuyển mau sang tổng phản công/kháng chiến nhất định thắng lợi”.
Lời thơ của Bác năm ấy đã thấm vào từng đường gân thớ thịt của đồng bào chiến sỹ ta, đã biến thành quyết tâm và sức mạnh để đồng bào chiến sỹ ta “chuyển mau sang tổng phản công”, làm nên những chiến thắng Đông Khê, Thất Khê, Biên giới, Đường số 6 oai hùng.
Đến tết Giáp ngọ 1954, Bác chỉ rõ :
“Đẩy mạnh kháng chiến để giành Độc lập Tự do
Cải cách ruộng đất là công việc rất to
Dần dần làm cho người cày có ruộng khỏi lo đói nghèo”.
“Quân và dân nhất trí kết đoàn
Kháng chiến kiến quốc nhất định hoàn toàn thành công”.
Và năm đó (7-5-1954), quân dân ta đã làm nên một “Điện biên chấn động địa cầu”, giành lại hòa bình cho một nửa đất nước.
Những năm 1956, 1959, 1960, 1962, 1963, 1964, 1965, 1966, 1967… đó là những năm chúng ta phải tiến hành song song hai cuộc cách mạng: cách mạng dân tộc dân chủ chống đế quốc Mỹ xâm lược (ở miền Nam) và xây dựng chủ nghĩa xã hội (ở miền Bắc), trước mắt là tiến hành cải cách ruộng đất, thực hiện người cày có ruộng, xây dựng hợp tác hóa trong nông nghiệp…rồi tiến hành cuộc chiến đấu chống chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ ra miền Bắc. Năm nào Bác Hồ kính yêu của chúng ta cũng có thơ chúc tết.
Những bài thơ chúc tết của Người vừa là mệnh lệnh tiến công, vừa là lời hiệu triệu, vừa là lời động viên khích lệ toàn đảng, toàn dân, toàn quân ta tiến lên.
“Mấy lời thân ái nôm na
Vừa là kêu gọi, vừa là mừng xuân”
(Xuân Giáp thìn 1964)
Tết năm 1968, Người có bài thơ chúc tết bằng bốn câu thơ đường:
“Xuân này hơn hẳn mấy xuân qua
Thắng trận tin vui khắp mọi nhà
Nam Bắc thi đua đánh giặc Mỹ
Tiến lên! Toàn thắng ắt về ta!”
Bài thơ chúc tết của Người đã được nhiều nhạc sỹ phổ nhạc thành bài hát cho đồng bào, chiến sỹ cả nước hát mừng xuân.
Cũng như mọi tết trước, tết Kỷ dậu 1969, Người viết bài thơ chúc tết gửi đồng bào chiến sỹ cả nước. Không ai ngờ rằng đó lại là bài thơ chúc tết cuối cùng trước lúc Người đi xa. Thơ chúc tết của Người tết Kỷ dậu 1969 là một bài thơ đặc biệt nêu rõ tinh thần chỉ đạo chiến lược của Đảng và Bác đối với cuộc kháng chiến thần thánh chống đế quốc Mỹ xâm lược:
“Năm qua thắng lợi vẻ vang
Năm nay tiền tuyến chắc càng thắng to
Vì độc lập, vì tự do
Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào
Tiến lên chiến sỹ, đồng bào
Bắc Nam sum họp, xuân nào vui hơn”.
“Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”. Tư tưởng chỉ đạo chiến lược của Đảng và của Bác thể hiện ý chí quyết tâm giành độc lập, tự do cho đất nước, nhưng cũng thể hiện tinh thần nhân văn cao cả của người chiến thắng. Chúng ta không đánh người Mỹ, không đánh nhân dân Mỹ. Chúng ta chỉ đánh bại ý chí xâm lược của bọn đế quốc Mỹ, đánh cho quân xâm lược cút khỏi nước ta. Còn đối với ngụy quân, ngụy quyền, chúng ta chỉ đánh cho bộ máy tay sai của bọn đế quốc và đội quân của chúng tan rã, đánh cho bộ máy và đội quân của chúng bị “ngã nhào”, chứ chúng ta không đánh những con người tham gia vào bộ máy ấy, đội quân ấy.
Vâng theo mệnh lệnh của Người, toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta đã đoàn kết, quyết chí một lòng, muôn người như một, vừa sản xuất giỏi ở miền Bắc làm hậu thuẫn vững chắc và chi viện mạnh mẽ cho tiền tuyến, vừa đánh giặc giỏi ở chiến trường miền Nam, lập nên những chiến công lừng lẫy ở cả hai miền. Và đến mùa xuân năm 1975 cả nước đã rầm rập “tiến về Sài gòn giải phóng Thành đô” trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giành lại Độc lập Tự do cho đất nước.
Bác Hồ kính yêu đã đi vào cõi vĩnh hằng hơn nửa thế kỷ. Nhưng hình ảnh vị Chủ tịch vĩ đại kính yêu của dân tộc Việt Nam cùng với tình yêu thương vô bờ bến của Người thì vẫn mãi mãi ấm nồng trong lòng người dân đất Việt. Và, những bài thơ chúc tết bất hủ của Người cứ còn vang vọng mãi trong lòng đồng bào chiến sỹ cả nước, còn sống mãi với non sông đất nước Việt Nam.
*
* *
Thái Bình là một miền quê được Bác Hồ kính yêu dành cho những tình cảm đặc biệt. Người đã năm lần về thăm Đảng bộ và nhân dân Thái Bình.
Bây giờ Người đã đi xa nhưng chúng con vẫn luôn luôn khắc ghi trong lòng, nhớ mãi lời Người “quyết tâm xây dựng Thái Bình thành một tỉnh gương mẫu về mọi mặt”.
Mùa xuân này, Thái Bình đã đổi thay nhiều lắm. Thái Bình đã tiến lên, tiến lên, tiến lên nhiều lắm. Chúng con xin được kính dâng lên Người cả một biển lúa vàng, một trời hoa thắm và hàng triệu triệu những tấm lòng tin yêu đối với Đảng với Bác, với con đường mà Người đã chọn cho cách mạng Việt Nam, cho dân tộc Việt Nam.
“Bác ơi!
Tết đến. Giao thừa đó
Vẫn đón nghe thơ Bác mọi lần
Ríu rít đàn em vui pháo nổ
Tưởng nghìn tay Bác vỗ sang xuân”
(Thơ Tố Hữu)
Bác ơi!
Tết đến. Giao thừa đó.
Chúng con vẫn lắng nghe những vần thơ chúc tết của Người…
Đăng sớm, lúc 13 giờ 45 phút ngày 29-1-2022 - (tức ngày 27 tháng chạp năm Tân sửu).
Phạm Minh Giang
Link nội dung: https://vanhoavaphattrien.vn/bac-oi-tet-den-giao-thua-do-a10309.html