Nghệ thuật và Khoa học về Thiền (Kỳ 6)

Chương 5

Thiền khi nào?

Thời gian tốt nhất cho Thiền

Thiền, nhưng tốt nhất là thời gian phù hợp với bạn. Không có thời gian màu nhiệm nào do đồng hồ xác định. Tất cả lựa chọn về thời gian đều do bạn quyết định. Bạn có thể thử nghiệm những khoảng thời gian khác nhau và tìm ra thời gian nào phù hợp với bạn nhất.

Để có những buổi Thiền sâu và dài thì thời gian tốt nhất là khi bạn không phải vội vã và lo lắng về giờ giấc.

Bạn có thể chọn bất kỳ thời điểm nào thích hợp, nhưng tốt hơn là không nên thiền ngay sau khi ăn no, bởi vì Thiền sẽ làm chậm lại quá trình trao đổi chất của cơ thể, bao gồm cả hệ tiêu hoá. Do đó, tốt nhất nên chờ hai tiếng sau khi ăn no. Ngoại trừ lưu ý nhỏ này, thì bất kỳ thời điểm nào trong ngày cũng đều rất tốt cho Thiền.

Đừng nói với bản thân rằng đến lúc nào đó phù hợp bạn sẽ Thiền. Điều đó sẽ không bao giờ đến. Tốt nhất bạn sẽ lên kế hoạch Thiền trước.

Khi mới bắt đầu thực hành Thiền, điều quan trọng là cần dành ra một khoảng thời gian cụ thể mỗi ngày và tuân theo thời gian đã lên lịch để duy trì đều đặn. Những người mới bắt đầu phải Thiền hàng ngày, tốt hơn là cùng một thời gian. Tác dụng của Thiền sẽ dễ nhận thấy hơn khi bạn Thiền đều đặn và nhất quán, hơn là rời rạc. Thời gian hàng ngày của bạn có thể thay đổi và bạn có thể đa dạng hóa thời gian Thiền của mình theo từng ngày. Những người thuần thục thường lắng nghe cơ thể và trực giác của họ để chọn thời điểm thích hợp cho Thiền.

Bạn có thể Thiền thường xuyên, bất cứ khi nào bạn có thời gian và khi nào không có việc khẩn cấp của lịch trình. Song, điều quan trọng là cần Thiền ít nhất hai lần một ngày.

Điều tốt nhất là phải cởi mở tư tưởng về thời gian cho Thiền, nhưng bạn có thể cân nhắc một số hướng dẫn sau:

Thiền trước bình minh

Kinh Vệ Đà khuyến nghị rằng nên tận dụng thời giờ trước bình minh hay Brahmamuhurtam cho Thiền, hoặc khi trời vẫn còn tối và dễ dàng tạo bầu không khí Thiền định. Nhiều người hành Thiền làm theo lời khuyên này.

Thiền vào buổi sáng

Nhiều người thích Thiền vào buổi sáng. Thời gian này phù hợp cho những người thường thức dậy sảng khoái sau một giấc ngủ ngon ban đêm. Khi bạn ngủ ngon, bạn sẽ thức dậy với trạng thái bình an và thả lỏng, điều này rất có lợi cho Thiền.

Buổi sáng là thời điểm thích hợp để Thiền bởi vì lúc này tâm trí chưa bị lấp đầy bởi quá nhiều suy nghĩ và sự hối hả của thế giới vẫn chưa bắt đầu. Đây cũng là thời điểm mà công việc trách nhiệm hiện hữu chưa nảy sinh và căng thẳng trong ngày chưa xuất hiện.

Thiền buổi sáng khiến bạn cảm thấy nhẹ nhàng, tỉnh táo và giúp ta mang năng lượng bình an vào các hoạt động hàng ngày của mình. Những tác dụng có lợi của một vài phút Thiền trước khi bắt đầu ngày mới vượt xa lợi ích khi ta cố thêm một vài phút “ngủ nướng” trên giường.

Thiền ngay sau khi tập thể dục

Ngay sau khi hạ nhiệt từ tập thể dục, đây là lúc thích hợp cho Thiền vì lúc này cơ thể rất cần được nghỉ ngơi sâu hay Thiền định.

Thiền trong khi đi lại

Một số người khi đã Thiền thuần thục tận dụng thời gian di chuyển trên máy bay, tàu, xe buýt, và ô tô để Thiền.

Thiền vào buổi chiều

Buổi chiều thường là thời điểm trong ngày mà mọi người cần nghỉ ngơi. Ở nơi làm việc, đây thường là lúc bạn muốn di chuyển một chút để giảm bớt sự uể oải. Một số người thấy đây là thời điểm thích hợp để Thiền.

Thiền trước bữa ăn

Một số người thích Thiền ngay trước khi ăn để giúp cơ thể được nuôi dưỡng bởi năng lượng Vũ trụ. Thiền thời gian này khiến cho họ ăn ít hơn bình thường.

Một số người thiền nâng cao thì dùng Thiền định để thay thế các bữa ăn. Họ sử dụng năng lượng Vũ trụ nhận được của quá trình Thiền giống như thức ăn cho cơ thể vật lý. Những người nhịn ăn giỏi đều sử dụng chiến lược này để làm giảm cơn đói cồn cào của họ.

Thiền ở nơi làm việc

Một vài người dành chút thời gian để Thiền vào lúc uống cafe hay nghỉ trưa. Song, vào lúc này Thiền ngắn là thích hợp nhất. Thiền ở nơi làm việc giúp giảm căng thẳng và đưa sự tập trung trở lại với công việc.Do đó, đảm bảo năng suất cao, tính hiệu quả, sáng tạo và tư duy vượt trội. Không có gì lạ khi nhiều công ty ý thức được điều này đã khuyến khích nhân viên của họ có những giờ giải lao tập Thiền!

Thiền vào buổi tối

Thiền vào buổi tối là cách tuyệt vời để thư giãn sau một ngày dài bận rộn. Sau buổi tối Thiền xong, người ta có thể tận hưởng thời gian nghỉ ngơi với sự thư thái.

Thiền trước khi ngủ

Thiền định trước lúc đi ngủ cũng là một thời điểm tuyệt vời để giúp tâm trí thư giãn và dễ đi vào giấc ngủ. Khi bạn nuôi dưỡng trạng thái “không tâm trí” trước khi ngủ, tâm trí của bạn sẽ được duy trì trạng thái đó ngay vào lúc ngủ. Thiền phục hồi trật tự cho tâm trí khi bạn ngủ say.

Những người gặp vấn đề trước khi ngủ nhận thấy rằng Thiền trước khi ngủ giúp tâm trí của họ lắng dịu hơn và họ ngay lập tức chìm vào giấc ngủ.

Song, nếu bạn Thiền trước khi ngủ, thì đừng nằm trên giường và thiền. Vì khi bạn nhắm mắt và nằm xuống, hệ thống của bạn tắt đi và thường thì bạn sẽ không thực sự hiện hữu. Thiền là tỉnh thức và hiện hữu. Khi bạn nằm xuống và nhắm mắt vào ban đêm, cơ thể của bạn đã được thiết lập sẵn để coi đó là thời gian ngủ.

Tốt hơn hết là ngồi trên ghế hoặc trên giường và Thiền ở tư thế ngồi. Tư thế này giúp bạn giữ tỉnh táo, tỉnh thức và hiện hữu. Hãy đi ngủ sau khi Thiền xong.

Một số thời điểm thích hợp khác

Học sinh có thể Thiền trước khi làm bài tập về nhà, để tăng cường khả năng tập trung và tiếp thu.

Người nội trợ có thể Thiền trước khi chuẩn bị bữa ăn, để chất lượng đồ ăn được nâng cao.

Thiền nhóm

Thiền nhóm, Thiền với các bạn đồng môn khác, mang lại sự cộng hưởng rung động cho buổi Thiền đơn của bạn. Vì Thiền nhóm đòi hỏi bạn phải nỗ lực một chút do bạn cần đảm bảo lịch trình của bản thân phải trùng với lịch trình của nhóm.Do vậy, bạn có thể kết hợp Thiền đơn và Thiền nhóm tuỳ theo sự thuận tiện của bạn. Bạn có thể Thiền một mình hàng ngày và tham gia Thiền nhóm một hoặc hai lần một tuần. Sự lựa chọn nên theo thực tế, để phù hợp với nhu cầu cá nhân của bạn.Thiền nhóm hỗ trợ rất lớn cho sự tiến bộ của bạn trên hành trình tâm linh, bởi vì năng lượng Vũ trụ dày đặc hơn khi thiền nhóm. Năng lượng nhận được từ Thiền nhóm lớn hơn nhiều lần so với năng lượng nhận được khi Thiền một mình ở nhà.

Có đầy đủ bằng chứng khoa học chỉ ra rằng Thiền nhóm tạo ra trường năng lượng lớn, nên ngay cả khi bạn phải nỗ lực nhiều hơn, để thi thoảng sẽ rất tốt, nếu bạn sắp xếp được thời gian cho Thiền nhóm. Đồng thời, nó cũng nhắc nhở bạn rằng dù tự mình hành Thiền, nhưng bạn vẫn được kết nối với những người Thiền cùng thời điểm với bạn, dù họ ở rất xa. Đó chính là sức mạnh của Thiền định!

Cường độ của năng lượng phụ thuộc vào số người tham gia Thiền nhóm. Càng nhiều người tham gia, năng lượng càng mạnh! Hầu hết nhiều người có được những trải nghiệm Thiền định tuyệt vời khi Thiền theo nhóm.

Giống như các giọt nước hội tụ lại thành một ly nước, nhiều ly nước hợp lại thành một cái bể lớn, nhiều cái bể lớn hợp lại thành một cái hồ, nhiều cái hồ hợp lại thành một dòng sông và nhiều dòng sông hợp lại thành một đại dương mênh mông.Tương tự, năng lượng của mỗi người hợp thành năng lượng của cả nhóm, cuối cùng toả ra thành đại dương năng lượng. Được Thiền theo nhóm chính là một đặc ân to lớn.

Nguồn năng lượng lớn được tạo ra từ Thiền nhóm toả ra cả những người không ngồi Thiền, vì vậy mà mang lại lợi ích cho toàn bộ nhân loại.

Thiền nhóm có thể được tổ chức tại nhà, văn phòng làm việc, trường học, nơi cơ sở tôn giáo, câu lạc bộ hay phố xóm, đình, đền, chùa, miếu phủ, v.v…

Tóm lược

Thời gian nào cũng đều thích hợp cho Thiền nhưng thời điểm tốt nhất là phù hợp với lịch trình của bạn.

Bạn có thể lựa chọn bất kỳ thời gian thích hợp nào, nhưng tốt hơn hết là không Thiền ngay sau khi ăn no.

Khi mới bắt đầu hành Thiền, điều quan trọng là cần dành một thời gian cụ thể mỗi ngày và tuân theo lịch trình đã đề ra.

Những người hành Thiền thuần thục thường lắng nghe cơ thể và trực giác của họ để chọn thời gian thích hợp cho Thiền.

Thiền được thực hiện tốt nhất từ nơi không gian tối, đặc biệt là đối với người mới bắt đầu.

Điều quan trọng là phải Thiền ít nhất hai lần một ngày.

Kinh Vệ Đà khuyến nghị Thiền trước bình minh, khi trời còn tối để dễ dàng thiết lập không khí Thiền định.

Buổi sáng là thời điểm thích hợp cho Thiền trước khi cả ngày dài khiến cơ thể bạn mệt mỏi và khiến tâm trí bạn bận rộn với nhiều suy nghĩ.

Sau khi hạ nhiệt từ việc tập thể dục, đây là thời điểm thích hợp cho Thiền vì lúc này cơ thể dễ tiếp nhận nghỉ ngơi sâu hoặc Thiền định.

Một số người Thiền thành thạo tận dụng thời gian di chuyển bằng máy bay, tàu, xe buýt và ô tô cho việc Thiền định.

Buổi chiều thường là lúc mọi người cần nghỉ ngơi, nên Thiền định lúc này cũng rất phù hợp.

Một số người thích Thiền trước khi ăn để cho phép bản thân được nuôi dưỡng bởi năng lượng Vũ trụ.

Một vài người dành chút thời gian để Thiền vào lúc uống cafe hoặc nghỉ trưa.

Thiền buổi tối là cách tuyệt vời để thư giãn sau một ngày bận rộn.

Thời điểm trước khi ngủ cũng rất tốt để Thiền vì nó giúp tâm trí ổn định và đi vào giấc ngủ.

Mỗi chúng ta đều toả ra nhiều năng lượng khi ngồi Thiền; và nó càng trở nên mạnh hơn khi có nhiều người Thiền theo nhóm.

“Chúng ta có thể nói Thiền không có lý do, cũng không có mục đích. Về mặt này, nó có vẻ không giống với tất cả các việc khác mà chúng ta làm ngoại trừ sáng tác nhạc và khiêu vũ. Khi chúng ta chơi nhạc, chúng ta không làm để đạt một mục đích nào cả, như là kết thúc bản nhạc chẳng hạn. Nếu đó là mục đích của âm nhạc, thì hiển nhiên người chơi nhanh nhất sẽ là người giỏi nhất. Tương tự, khi chúng ta nhảy, chúng ta không nhằm đi đến một điểm cụ thể trên sàn nhảy như trong một cuộc hành trình. Khi chúng ta nhảy, hành trình ấy tự nó đã là đích đến. Và khi Thiền cũng giống như vậy. Thiền là hành trình khám phá ra rằng mục đích của cuộc sống luôn đến ở khoảnh khắc hiện tại”.

Alan Watts