Cháo gà bà Bi

Cả phố lúc ấy chỉ có mỗi gánh cháo gà của bà Bi. Gà được luộc rồi xé chứ không chặt. Nước để đun với gạo đã ngâm. Chút gạo tẻ và gạo nếp làm bát cháo sóng sánh. Thủa đấy chưa có mì chính nhưng bát cháo của bà Bi vẫn béo ngậy và ngọt lịm. Đĩa gà xé bà bày hàng cùng những miếng gà vàng ươm. Khi đĩa đã vơi bà mới xé tiếp thịt gà để cho vào cháo.

chao-ga2-1654993953.jpg
 

 

Hi xưa. Bây gi nói thế được ri vì cái gánh cháo gà ca bà Bi đã tn ti đó t nhng năm 60, 70 ri vt sang nhng năm 80 ca thế k trước. Gánh cháo nm ngã ba Hàng Bt và Phan Văn Tr.

Đu ph Phan Văn Tr đu vát ngiêng nên khong trng trên va hè rng mênh mông. Gánh cháo gà ca bà Bi đt nh ca nhà may ca ông Quang, đi din vi nhà h sinh ca bà Quế, nay là khu văn phòng ca Xí nghip Dược phm Trung ương 1.

C ph lúc y ch có mi gánh cháo gà ca bà Bi. Gà được luc ri xé ch không cht. Nước đ đun vi go đã ngâm. Chút go t và go nếp làm bát cháo sóng sánh. Tha đy chưa có mì chính nhưng bát cháo ca bà Bi vn béo ngy và ngt lm. Đĩa gà xé bà bày hàng cùng nhng miếng gà vàng ươm. Khi đĩa đã vơi bà mi xé tiếp tht gà đ cho vào cháo.

Đám tr chúng tôi khi y ln lên cùng cháo gà bà Bi.

Các bác ln tui li có thú nhm rượu vi chân gà và xương bò “bc m’ bên hàng ph Tuyết phía đi din.

Khong va hè bên nhà h sinh được bà Bi đt my ghế con như viên gch, dành cho my ông xích lô Phan Văn Tr hoc các ông th làm bánh mì, cán cao su ngõ Văn Hương ra t tp. Tiếng cười nói râm ran sut c đêm.

Cui nhng năm 80 bà Bi chuyn gánh cháo gà cho con gái qun lý. Thi m ca, ch xoay qua bán thêm bún vt, ri cháo lòng nhưng duyên bán hàng không có nên đành ngh bán.

Nh cháo gà bà Bi thì hi tưởng đôi dòng ch thc ra t Tây đến Tàu nơi nào mà ch có cháo. T go nu thành cháo đến bt mỳ, yến mch, sa, ngô, c công thc 1 cái 4 nước ninh nh là thành ra cháo. Nghe nói có nơi trên thế gii người ta còn nu cháo bng rìu, ăn khá ngon.

Bên Trung Quc ngoi tr Triu Châu hay nu cháo hi sn vi nm rơm, còn li đa phn là cháo trng ăn vi thc ăn mn bày kèm theo. các tnh phía Nam Trung Quc, hu như ba cơm nào cũng phi có tô cháo to như cái chu đ mi người tráng d khi dùng ba chính. Người Trung Quc coi vic ăn cháo kèm quy như mt nghi l khơi gi tình cm yêu nước. S Trung Quc có v chng Tn Ci là k phn lon, ai cũng ph nh. H ly bt mỳ nn hình hai v chng b trói vào nhau ri nhúng vào du. Thi bt mỳ chín vàng được ăn vi cháo. Trung Quc gi đó là You Zhao Gi, dân Vit đng hóa thành Du cháo (hoc chao) quy như ngày nay.

Cháo Vit Nam đa dng hơn nhiu.

chaoglong-1654994056.jpg
 

Ti Khánh Hòa có loi cháo như dùng đ tiến vua. Ph trên bát cháo li là nhng si yến trng mut. Ăn xong, thc khách thy chân tay bt rt như tha năng lượng. Tht không h danh Khánh Hòa là th ph ca Yến sào.

Xung Hòn Đt Kiên Giang li có món cháo vt nu bng nước da Xiêm. Cháo này hơi tn rượu vì rt nhiu tht, c xé ln cht cht đy trong bát. Cháo hơi ngt, va l va quen.

V Ngh An có món cháo lươn. Có nhà hàng dành cho khách VIP, làm lươn bng khúc tre ct ri chế biến trong ni đt đ lươn bt tanh. Tuy vy cháo Ngh An dy mùi thơm li là do loi hành tăm mà ch Ngh An mi có.

Cái Tc - Cn Thơ cũng bán cháo lòng như nhiu vùng min khác nhưng kèm vi nó là bát nước mm cay xè. Rt nhiu lòng thái dày đ trên ming bát cháo. Trước khi dùng thìa thì khách cm đũa, gp lòng kp vi lát t nhm vi món rượu đế ni tiếng vùng châu th sông Cu Long. M hôi đm đìa, nước mt ràn ra là cnh thường thy ca nhng v thc khách chân chính mit vườn.

Hi Lăng Qung Tr li có món được gi là cháo bt. H cán mng bt go, thái tng si ri th vào ni nước luc cá nêm đy gia v. Cá g xương ri phi vi hành cho thơm. Cháo này khác mi nơi là có c Nén (hoc Ném). Nó như c hành nhưng cay và thơm l lùng. Hu như khách ăn ai cũng xuýt xoa kêu cay nhưng vn thích. Khách VIP ca ca hàng còn được ưu tiên b lòng cá trong bát cháo ca mình.

My tnh min Trung hay nu cháo bng go ngâm, đ ráo nước ri rang trong cho m cho vàng ươm mi nu. Nước đi đng nước – Cái đi đng cái, nhưng qu thc, nhng ht go mm mng, béo ngy đem li s khoan khoái trong khoang ming thc khách.

Huế li có cháo hến. Chà sch, bóp vi gng ri li chà sch hến mi đem xào vi hành tây, t bt và ht nêm đến khi săn chc li. Cháo ninh tht nh mi múc ra bát, đ hến và rau ngò, hành tây thành bát cháo hến. Có hàng còn thêm vài miếng da ln chiên ròn ăn cùng cháo.

Hà Giang và c Tuyên Quang li dùng c u tu, mt loi c đc hi đ nu cháo. u tu được xay thành bt, ngâm và thay nước nhiu ln ri mi đem nu cùng nước luc chân giò và xương ninh. Múc ra bát, có thêm qu trng gà tươi và vài miếng chân giò ninh mm. Cháo có v hơi đng nhưng ăn đến đâu biết đến đy. Cháo này ch bán v đêm. Khách ăn xong được d vào gic ng và nếu đang b cm mo thì sáng hôm sau li sng khoái như thường. Nó là v thuc gii cm rt công hiu.

Hà Ni tôi đi ăn lu. Ni cháo đang ninh phía dưới, trên là con gà và các loi rau c cùng các loi tht được đưa dn dn làm chín bng hơi đ nhu. Tic tàn mi là lúc d v hp đ ăn cháo. Cháo thơm ngon và ngt vô cùng.

Còn nhiu loi cháo đã được mi vùng min nâng thành đc sn, nhưng tôi vn không th quên được cháo gà bà Bi năm xưa.

Qu thc cái hi khó khăn xưa, ăn gì mà chng ngon, chng nh!

 

Hồ Công Thiết

Link nội dung: https://vanhoavaphattrien.vn/chao-ga-ba-bi-a13190.html