Học tập như một trò chơi

“Học tập như một trò chơi” xây dựng hệ thống các phương pháp học trên cơ sở sự kế thừa những thành quả của các học giả và kết quả ứng dụng của nó. Nó cho ta cái nhìn thực tế, sâu sắc nhưng mang tính khoa học về giáo dục. Trong đó, tác giả đã đưa ra những hạn chế và sai lầm trong giáo dục hiện nay: quan niệm lấy học sinh làm trung tâm trong lớp học; giáo dục đầu tư vào cơ sở vật chất nhiều hơn về là chất lượng đào tạo; việc cải cách bộ sách giáo khoa chưa chuẩn dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng…

Nguyễn Chí Dũng cũng chỉ rõ cách giảng dạy online hay học theo trang chiếu như hiện nay khiến người học bị hổng nhiều kiến thức. Cụ thể là việc trình bày trên Powerpoint rất thuận tiện cho người dạy nhưng một trang chiếu chứa nhiều nội dung liệu người học có thể tiếp nhận trong thời gian rất ngắn?

Việc trình bày như vậy còn khiến cho học sinh, sinh viên lười ghi chép. Thực tế, sau hơn hai năm đại dịch Covid, các trường học phải thực hiện dạy và học trực tuyến đã cho thấy chất lượng giáo dục giảm đi rất nhiều: sinh viên bị thiếu lí thuyết cơ bản về chuyên ngành và kĩ năng nghề nghiệp; điểm số của học sinh tiểu và trung học cũng giảm sút… Gần đây, VTV đã phản ánh rất nhiều về chất lượng của học sinh khi trở lại trường học sau thời gian dài. Điển hình là học sinh lớp 1 đã hơn một kì học mà vẫn chưa biết đọc, làm toán sai…

Tác giả cũng loại bỏ quan điểm mỗi người có một phương pháp học riêng. Với mỗi bài toán ta chỉ có một hoặc một vài cách giải để đưa ra một đáp án đúng. Vậy phương pháp học cũng thế. Việc đào tạo ngày càng bộc lộ nhiều thiếu sót phần nhiều là do việc tuyển chọn và đào tạo giáo viên chất lượng chưa tốt.

Năm 2017, báo chí đã đưa ra một “thảm họa” đáng kinh ngạc là nhiều trường cao đẳng sư phạm, thí sinh chỉ đạt mức 3 – 4 điểm là trúng tuyển. Hơn nữa, nghề giáo được mệnh danh là nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý nhưng lương thưởng của họ lại rất bèo bọt khiến nhiều hoc sinh tốt không lựa chọn ngành sư phạm.

Ngoài ra, Nguyễn Chí Dũng còn đưa ra sự khác nhau giữa giáo dục ở phương Tây  và phương Đông để thấy sự chênh lệch và đưa ra giải pháp cân bằng.

“Học tập như một trò chơi” gồm 27 phương pháp từ chuẩn bị đến khi thi trong học tập. Qua đó, ta thấy được vai trò và mối quan hệ gắn bó giữa học sinh, giáo viên và phụ huynh trong việc giáo dục. Ở mỗi phương pháp, sau phần phân tích, lí giải,tác giả còn đưa ra hướng dẫn và ví dụ cụ thể để người đọc dễ dàng áp dụng. Kết thúc mỗi phương pháp và chương, tác giả có đưa ra những tình huống thực tế và ứng dụng cho ta dễ hình dung và nhớ về nội dung. Đồng thời nó cũng làm tăng tính xác thực và thuyết phục cho mỗi phương pháp đưa ra.

Là người được giao đào tạo cho tiểu giáo viên, tức là những người sau này sẽ đứng lớp giảng bài, tác giả Nguyễn Chí Dũng đã giảng dạy trên 60 lớp về các khoa học này. Tác giả thấy rằng các phương pháp cần được hệ thống lại một cách khoa học từ chuẩn bị đến kết thúc.

Ông cũng chia sẻ, khi thấy con gái và các bạn nhỏ kêu khó khăn khi học mà giáo viên không có phương pháp gì; từ đó ông tham gia sinh hoạt và lớp học hai năm để cùng giảng dạy với giáo viên. Nguyễn Chí Dũng đã bỏ ra 9 năm để nghiên cứu và viết lên cuốn sách này. Thông qua các hoạt động, ông tìm ra các phương pháp khoa học.