Dự lễ khai mạc có đồng chí Trần Hồng Hà – Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; các đồng chí Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Ủy viên dự khuyết BCH Trung ương Đảng là lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương; lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Về phía tổ chức quốc tế có ông: Christian Manhart – Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam.
Sau lời khai mạc chương trình, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Bùi Văn Quang, Phó Thủ tướng Chính Phủ Trần Hồng Hà phat biểu khẳng định: Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm 2023 với chủ đề “Linh thiêng nguồn cội - Đất Tổ Hùng Vương” là nơi hội tụ của các tinh hoa di sản văn hóa của mọi miền Tổ quốc, sẽ mang đến cho du khách và nhân dân hành hương về với cội nguồn Đất Tổ những trải nghiệm sâu sắc, để hiểu thêm, yêu hơn và càng tự hào về đất nước, văn hóa và con người Việt Nam.
Phó Thủ tướng đánh giá cao và biểu dương tỉnh Phú Thọ trong bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa tiêu biểu; đặc biệt đã cùng với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UNESCO có sáng kiến kết nối các di sản văn hóa phi vật thể. Đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND tỉnh Phú Thọ đảm bảo các điều kiện tốt nhất để các nghệ sỹ, nghệ nhân dân gian có không gian sáng tạo, biểu diễn; du khách có thời gian trải nghiệm, khám phá những giá trị văn hóa dân tộc, đồng thời đưa hình ảnh Việt Nam đến gần hơn với bạn bè quốc tế.
Thay mặt cho UNESCO, ông Christian Manhart – Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam cho biết: UNESCO rất mừng bởi Chính phủ Việt Nam đã đề cao tầm quan trọng của việc phát huy mọi khía cạnh văn hóa để thúc đẩy phát triển kinh tế.
Ông Christian Manhart nhắc lại: Công ước về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể được các quốc gia thành viên UNESCO thông qua tại kỳ họp của Đại hội đồng vào tháng 11/2003. Việt Nam là quốc gia thành viên đã phê chuẩn công ước chưa đầy hai năm sau đó và hiện đã có 15 di sản văn hóa phi vật thể được ghi danh.
Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam chúc mừng Việt Nam vì lần thứ hai trúng cử vào Ủy ban liên Chính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể. Việt Nam vẫn luôn là một trong những thành viên tích cực nhất của UNESCO, đảm nhận những vai trò quan trọng trong hầu hết các hoạt động của UNESCO và Việt Nam đã chia sẻ bài học thành công của mình với các quốc gia khác trong lĩnh vực văn hóa…
Tôn vinh mảnh đất 2 di sản
Với tổng thời lượng 90 phút, chương trình nghệ thuật được đầu tư xây dựng công phu, quy mô hoành tráng theo hình thức nghệ thuật tổng hợp, lấy ngôn ngữ và hình tượng nghệ thuật các di sản văn hóa làm chủ đạo; âm nhạc, lời bình làm nhiệm vụ kết nối các tiết mục và diễn giải nội dung mang tính nghệ thuật cao, nổi bật không gian lễ hội, đậm nét văn hóa các vùng, miền.
Chương trình Lễ hội Đền Hùng năm nay đặc biệt bởi trong một chương trình có nhiều nội dung như: Khai mạc Lễ hội Đền Hùng – Tuần văn hóa du lịch Đất Tổ 2023, Lễ Kỷ niệm 20 năm thực hiện Công ước 2003 của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, Liên hoan thực hành di sản văn hóa phi vật thể được UNECSO vinh danh.
Chương trình được tổ chức với điểm nhấn là lễ khai mạc diễn ra tối ngày 21/4. Đêm khai mạc sẽ lồng ghép nhiều ý tưởng, nội dung, vừa tôn vinh các di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc đã được UNESCO ghi danh, vừa ca ngợi công ơn Vua Hùng, các tiền nhân đã góp phần dựng nước, giữ nước, ca ngợi Tổ quốc.
Chương trình nghệ thuật khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa – Du lịch Đất Tổ năm 2023 với chủ đề "Linh thiêng nguồn cội – Đất Tổ Hùng Vương" do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND Tỉnh Phú Thọ chỉ đạo nội dung, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Thọ chỉ đạo thực hiện, Kịch bản và tổng đạo diễn: Thạc sĩ, nhà biên kịch Lê Thế Song.
Chương trình có sự tham gia biểu diễn của hàng trăm nghệ nhân, nghệ sĩ, diễn viên chuyên nghiệp thuộc các đơn vị nghệ thuật trung ương và các địa phương cùng lực lượng học sinh, sinh viên các trường phổ thông, đại học trên địa bàn thành phố Việt Trì. Trong đó có các nghệ sĩ tên tuổi như: Trọng Tấn, Anh Thơ, Ngọc Ký, Ngọc Liên, NSND Thanh Hoài, NSND Thúy Ngần, NSƯT Ngọc Bích, NSƯT Dịu Hương, Nghệ nhân Văn Tuấn, Khánh Hồng, Nghệ nhân dân gian Phạm Hải Hưng....
Tác giả kịch bản kiêm tổng đạo diễn chương trình nghệ thuật khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa – Du lịch Đất Tổ năm 2023 Lê Thế Song đã để lại nhiều dấu ấn trong vai trò đạo diễn nhiều lễ hội lớn. Ở chương trình lần này, công chúng có quyền tin tưởng và kỳ vọng, đạo diễn sẽ mang tới một chương trình nghệ thuật được dàn dựng công phu và đầy ấn tượng, làm nổi bật các giá trị đặc sắc của di sản văn hóa Việt Nam.
Chương trình gồm 3 phần: Linh thiêng nguồn cội – Đất tổ Hùng Vương (Phần I), Tinh hoa di sản (Phần II), Khát vọng Lạc Hồng (Phần III).
Với điểm nhấn là tôn vinh văn hóa Đất Tổ - Phú Thọ, địa phương có 2 di sản phi vật thể được UNESCO ghi danh đó là Tín ngưỡng thờ cúng Vua Hùng và Hát Xoan, chương trình thể hiện tinh thần, niềm tự hào về truyền thống của miền Đất Tổ, tự hào có 18 đời vua Hùng đã khai sáng Tổ quốc Việt Nam từ bao đời.
Di sản văn hóa Việt Nam thống nhất trong sự đa dạng
Ngoài các phần hợp diễn về múa, nhạc, các ca khúc ca ngợi Đất Tổ Hùng Vương, ca ngợi Tổ quốc, điểm đặc biệt là màn trình diễn của 12 di sản của Việt Nam. Chương trình sẽ được kết cấu khéo léo đặc biệt là hình thức biểu diễn các di sản văn hóa nổi tiếng của Việt Nam, niềm tự hào của người dân Việt đã được UNESCO ghi danh đó là: Hát Then, Ca Trù, nghệ thuật xòe Thái, Dân ca quan họ Bắc Ninh, Dân ca Ví- Giặm Nghệ Tĩnh, Nhã nhạc cung đình Huế, Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt, nghệ thuật Bài Chòi, Đờn ca tài tử, Không gian văn hóa Cồng Chiêng Tây Nguyên…. Các hình thức di sản được trình diễn xuyên suốt liên tục trên sân khấu qua sự dàn dựng của ê kíp sáng tạo, bằng thiết kế của nghệ thuật, hình ảnh, âm thanh, phối khí... hứa hẹn mang lại nhiều hiệu ứng làm tôn vinh các vùng, miền di sản nổi tiếng. Điều quan trọng nhất là khán giả sẽ cảm nhận được giá trị của di sản gốc một cách tốt nhất, từ đó thêm tình yêu, niềm tự hào về những giá trị văn hóa đã được cha ông ta dựng xây, vun đắp và trao truyền qua nhiều thế hệ.
Công chúng sẽ được thưởng thức thực hành di sản bằng các thể điệu của di sản gốc do 400 nghệ nhân dân gian, nghệ sĩ trình diễn.
Chương trình huy động hàng ngàn người gồm từ các diễn viên, nghệ sĩ nghệ nhân dân gian cho tới đồng bào các dân tộc, các tầng lớp nhân dân tham gia, sự vào cuộc của một lực lượng hùng hậu dưới sự chỉ đạo khéo léo đã tạo nên sức mạnh và hấp dẫn riêng khi mà cả cộng đồng xã hội cùng hợp sức để tôn vinh những giá trị văn hóa trường tồn của dân tộc.
Điều này cũng thể hiện tinh thần đoàn kết các dân tộc, mỗi người Việt Nam đều là con cháu Vua Hùng... dù đa dạng bản sắc nhưng thống nhất trong sự phát triển, xây dựng một đất nước tươi đẹp, hòa bình, có sức sống hàng ngàn đời, có bản sắc văn hóa vô cùng đặc sắc, không phải quốc gia nào cũng có được. Đó là niềm tự hào của không riêng Phú Thọ mà của cả dân tộc Việt Nam.
X.V