Người Mông vùng cao Mai Châu - Hoà Bình tưng bừng Lễ hội “Gầu Tào” ở Hang Kia, Pà Cò

Dự lễ hội có lãnh đạo các ban, ngành, đoàn thể tỉnh, huyện Mai Châu, nhân dân hai xã Hang Kia, Pà Cò và đông đảo du khách thập phương.

Lễ hội Gầu Tào là hoạt động văn hoá, tín ngưỡng, truyền thống của dân tộc Mông được tổ chức lần 7 tại 2 xã Pà Cò và Hang Kia, huyện Mai Châu, tỉnh Hoà Bình nhằm đáp ứng nguyện vọng của cấp uỷ Đảng, chính quyền và nhân dân địa phương, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hoá của nhân dân các dân tộc trong vùng, nhân dịp đón xuân mới Giáp Thìn. Lễ hội cũng là hoạt động tích cực hưởng ứng sự kiện du lịch cộng đồng của địa phương.

Lễ hội Gầu Tào của dân tộc Mông là lễ hội dân gian truyền thống, nét sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng đã có từ lâu và được phục dựng lại từ năm 2017 đến nay.  Lễ hội được chia ra làm 2 phần, gồm: phần lễ và phần hội.

Sau phần khai mạc Lễ hội, một nghi lễ đặc biệt trong Lễ hội Gầu Tào là lễ dựng cây nêu. Cây nêu trong Lễ hội Gầu Tào mang biểu tượng cây thiêng nối trời với đất.

Cây nêu được trồng trên bãi đất rộng, bằng phẳng, ngọn cây nêu bao giờ cũng hướng về hướng Đông - là hướng sinh với mong muốn cầu sinh con, cũng là hướng của mặt trời với mong ước mùa màng bội thu.

Khi dựng xong cây Nêu, thầy cúng làm lễ ngay dưới gốc cây nêu để trời đất, thần linh phù hộ cho bản làng yên vui, năm mới mùa màng bội thu, mưa thuận gió hòa, cầu chúc cho mọi người, mọi nhà yên vui, khỏe mạnh, ăn nên làm ra, chăn nuôi sinh sôi, trồng trọt được mùa.

Lễ hội góp phần nâng cao nhận thức trong việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hoá của dân tộc, các giá trị truyền thống quê hương, nâng cao niềm tin, lòng tựu hào địa phương, cổ vũ các tầng lớp nhân dân hăng hái thi đua lao động, sản xuất. Đồng thời quảng bá nét đẹp văn hoá truyền thống của dân tộc Mông 02 xã Pà Cò và Hang Kia, huyện Mai Châu với các dân tộc trong và ngoài nước góp phần thúc đẩy và phát triển du lịch và dịch vụ của địa phương.

Lễ hội Gầu Tào dân tộc Mông năm 2024 tổ chức quy mô cấp xã, có mời một số xã lân cận tới tham dự. Lễ cúng cây “Nêu” được diễn ra trong buổi sáng khai mạc, với lễ vật là gà, rượu, cơm, giấy. Chủ lễ thắp hương, đốt tiền mã rồi đi ngược chiều kim đồng hồ 3 vòng quanh cây nêu, rồi đi ngược 3 vòng nữa hát bài “Tịnh chay” hẹn ngày cùng báo thần linh biết việc dựng nêu tổ chức lễ tạ ơn (như đã hứa), rồi mọi người hưởng lộc ngay dưới chân cây nêu.

Từ lâu cứ mỗi dịp Tết đến xuân về, người Mông thường dựng cây nêu và coi đây là biểu tượng thiêng liêng, tránh những xui xẻo và mang lại may mắn cho năm mới. Sau nghi thức dựng cây nêu, trai gái bản Mông cùng nắm tay nhau múa vòng theo nhịp khèn. Trong văn hóa của người Mông, tiếng khèn thể hiện tâm linh, tín ngưỡng truyền thống, là vật linh thiêng trong các nghi lễ, lễ hội của người Mông.

Đến với Lễ hội Gầu tào năm nay, ngoài việc được thưởng thức chương trình nghệ thuật đặc sắc mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc Mông, du khách còn được thăm quan các gian hàng ẩm thực, nông sản, các sản phẩm đặc trưng của đồng bào dân tộc Mông. Thăm quan Hội thi ẩm thực; Hội thi giã bánh dày; Ném Pao và Hội thi trang phục, người đẹp. Năm nay Lễ Hội Gầu Tào tổ chức thêm hoạt động đi Cà kheo.

Việc phục dựng lễ hội Gầu tào là cơ hội đánh thức tiềm năng, thế mạnh của vùng đất có địa hình đồi núi thiên nhiên hùng vỹ, giới thiệu những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào Mông với nghề dệt thổ cẩm truyền thống, văn hóa ẩm thực, trò chơi dân gian, phong tục tập quán tốt đẹp.

Lễ hội Gầu Tào được tổ chức vào dịp cận tết âm lịch không chỉ tạo ra sân chơi lành mạnh, tăng cường tình đoàn kết, gần gũi cho bà con trong dịp cuối năm mà còn là điểm đến hấp dẫn khách du lịch tham quan, khám phá, tìm hiểu những nét đẹp văn hóa truyền thống độc đáo của đồng bào dân tộc Mông, góp phần quảng bá hình ảnh đất và người vùng cao, thúc đẩy phát triển du lịch, góp phần xóa nghèo, nâng cao đời sống đồng bào Mông.

Đây là dịp giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, tăng cường quảng bá giới thiệu lịch sử, văn hoá và tiềm năng du lịch của 2 xã Hang Kia – Pà Cò, huyện Mai Châu đến với du khách trong nước và quốc tế. Đồng thời xây dựng hoạt động truyền thống hằng năm, từng bước xây dựng thói quen thường xuyên tổ chức các trò chơi dân gian gắn với rèn luyện thể dục thể thao, nâng cao sức khoẻ, tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho nhân dân 2 xã chào đón xuân Giáp Thìn 2024. Lễ hội Gầu Tào diễn ra từ ngày 20/01 đến hết ngày 21/01/2024.

Một số hình ảnh tại Lễ hội Gầu Tào dân tộc Mông: