“Xông đất đầu năm” – Mỹ tục đẹp trong văn hóa Tết của người Việt

Tục lệ, “Xông đất” còn gọi là “xông nhà” hay “đạp đất”, diễn ra sau khoảnh khắc giao thừa, khi đất trời vạn vật đã bước sang một năm mới. Trong thời khắc ấy, tất thảy người Việt đều tràn đầy nguyện ước và khát vọng về một năm may mắn, thịnh vượng, phúc lộc thọ toàn. Từ xa xưa, ông cha ta đã quan niệm, người “xông đất” sẽ có ảnh hưởng quan trọng đến may mắn, hạnh phúc, công danh, tài lộc của cả gia đình trong năm mới.

Người xông đất mặc trang phục kín đáo, màu sắc rực rỡ. Ảnh: Internet.

Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ trao đổi với báo chí cho rằng, mỗi gia đình có một địa vực riêng của mình, người khác đến địa vực đó được gọi là xông đất. Xông là tiến lên, nhập vào, đất là địa vực của gia đình đó. Bởi vậy, ngày Tết là ngày mở đầu cho một năm mới thì những người đến đầu tiên với gia đình đó chính là "xông đất".

Theo quan niệm xưa, gia chủ nên chọn người xông đất là những người có tính tình xởi lởi, hồn nhiên, vô tư, thật thà, công việc thuận lợi, nhà không có tang; nếu có đủ cả con trai lẫn con gái thì càng tốt. Người xông đất phải hợp tuổi với gia chủ, tránh "tứ hành xung". Người được chọn nên có thiên can, địa chi, ngũ hành tương sinh với gia chủ.

 Khách đến xông đất chỉ ngồi nói chuyện khoảng 5 - 10 phút chứ cũng không nên ngồi lâu. Tục xông đất thể hiện tinh thần hướng đến những điều tốt đẹp và mong ước về một năm mới bình an, suôn sẻ.

Người xông đất xong còn mừng tuổi, chủ yếu là cho trẻ con gia chủ. Sau khi hoan hỉ với nhiều lời chúc tụng tốt đẹp, khách và gia chủ cùng nhâm nhi một chút đồ ăn, thức uống để “lấy may”. Và người đi xông đất có niềm vui đã làm được việc phúc, chủ nhà thì mãn nguyện với niềm tin gia đạo mình sẽ may mắn trong suốt năm tới.

Theo thời gian, nhiều người cũng không còn quá câu nệ trong việc thực hiện các nghi thức và việc xông đất đầu năm cũng vậy. Các gia đình hầu như không còn quá khắt khe về tiêu chuẩn chọn người xông đất, quà cáp, chỉ cần một người khỏe mạnh, cuộc sống yên ổn. Nhiều gia đình tự xông đất.

Theo thời gian, nhiều người cũng không còn quá câu nệ trong việc thực hiện các nghi thức và việc xông đất đầu năm cũng vậy. Các gia đình hầu như không còn quá khắt khe về tiêu chuẩn chọn người xông đất, quà cáp, chỉ cần một người khỏe mạnh, cuộc sống yên ổn. Nhiều gia đình tự xông đất.

Tuổi đẹp xông đất đầu năm 2024

Trong cuốn Tìm hiểu Văn hóa Phương Đông Âm dương đối lịch (Nhà xuất bản Thanh Hóa), tác giả Trần Đình Tuấn cho biết, cần tùy thuộc vào tuổi của gia chủ để lựa chọn nam hay nữ xông đất theo các tuổi khác nhau.

Tuổi đẹp xông đất đầu năm 2024 cho chủ nhà tuổi Tý

Đối với chủ nhà tuổi Tý, nếu chọn nam xông đất thì nên chọn người sinh năm: 1955, 1962, 1965, 1982, 1985, 1992, 1995.

Còn nếu gia chủ chọn nữ xông nhà thì nên chọn các tuổi: 1946, 1956, 1958, 1961, 1968, 1971, 1976, 1986, 1988, 1991.

Tuổi đẹp xông đất đầu năm 2024 cho chủ nhà tuổi Sửu

Nếu nam xông đất, nên chọn người sinh năm: 1951, 1962, 1965, 1971, 1972, 1975, 1992.

Nếu nữ xông đất thì chọn tuổi: 1951, 1965, 1971, 1975, 1981, 1985.

Tuổi đẹp xông đất đầu năm 2024 cho chủ nhà tuổi Dần

Nếu nam xông đất, nên chọn các tuổi: 1948, 1952, 1958, 1966, 1972, 1976, 1978, 1982, 1988.

Nữ xông đất, các tuổi phù hợp là: 1948, 1952, 1958, 1966, 1972, 1976, 1978, 1982, 1988.

Tuổi đẹp xông đất đầu năm 2024 cho chủ nhà tuổi Mão

Chọn người nam xông đất sinh năm: 1952, 1955, 1962, 1965, 1975, 1982, 1992, 1995. Chọn người nữ xông đất sinh năm: 1952, 1955, 1962, 1965, 1971, 1972, 1982, 1985, 1992, 1995.

Tuổi đẹp xông đất đầu năm 2024 cho chủ nhà tuổi Thìn

Với người nam xông đất, các tuổi sau phù hợp: 1951, 1962, 1965, 1971, 1972, 1975, 1981, 1992, 1995.

Nếu nữ xông đất, nên chọn người sinh năm: 1951, 1965, 1971, 1975, 1985.

Tuổi đẹp xông đất đầu năm 2024 cho chủ nhà tuổi Tỵ

Nam xông đất sinh vào các năm sau sẽ rất tốt: 1946, 1952, 1958, 1966, 1972, 1976, 1978, 1982.

Tuổi của người nữ xông đất phù hợp là: 1946, 1952, 1958, 1966, 1972, 1976, 1978, 1982.

Tuổi đẹp xông đất đầu năm 2024 cho chủ nhà tuổi Ngọ

Nên chọn người nam xông đất sinh năm: 1952, 1955, 1962, 1982, 1985, 1992, 1995.

Chọn nữ xông đất sinh năm: 1946, 1956, 1958, 1961, 1968, 1976, 1986, 1991.

Tuổi đẹp xông đất đầu năm 2024 cho chủ nhà tuổi Mùi

Người nam xông đất, nên chọn các tuổi: 1951, 1955, 1962, 1965, 1971, 1972, 1975, 1981, 1992.

Nếu nữ xông đất, nên chọn các tuổi: 1951, 1965, 1971, 1975, 1981, 1991, 1995.

Tuổi đẹp xông đất đầu năm 2024 cho chủ nhà tuổi Thân

Nên chọn nam xông đất sinh năm: 1952, 1956, 1958, 1966, 1972, 1976, 1978, 1982, 1988.

Người nữ xông đất sinh năm các năm sau sẽ rất tốt: 1952, 1956, 1958, 1966, 1972, 1976, 1978, 1982, 1988.

Tuổi đẹp xông đất đầu năm 2024 cho chủ nhà tuổi Dậu

Nếu nam xông đất, nên chọn người sinh năm: 1952, 1955, 1962, 1965, 1982, 1985, 1995, 1945.

Nếu nữ xông đất, nên chọn người sinh năm: 1952, 1955, 1962, 1965, 1972, 1982, 1985, 1992, 1995.

Tuổi đẹp xông đất đầu năm 2024 cho chủ nhà tuổi Tuất

Chọn nam xông đất sinh năm: 1962, 1965, 1971, 1972, 1975, 1981, 1992, 1995. Chọn nữ xông đất sinh năm: 1951, 1965, 1971, 1975, 1981, 1995.

Tuổi đẹp xông đất đầu năm 2024 cho chủ nhà tuổi Hợi

Nam xông đất sinh vào các năm sau sẽ rất tốt: 1946, 1948, 1952, 1958, 1960, 1972, 1978, 1982, 1988.

Nên chọn nữ xông đất sinh năm: 1946, 1948, 1952, 1958, 1960, 1972, 1978, 1982, 1988.

 (Thông tin dẫn nguồn trong cuốn “Tìm hiểu Văn hóa Phương Đông Âm dương đối lịch” - Nhà xuất bản Thanh Hóa  chỉ mang tính chất tham khảo).

V.X.B