Kỳ 14.
Thoát Hoan nói:
-Tướng quân nói phải lắm, phải điều 40 vạn quân vào đó.
A Lý Hải Nha nói:
-Chủ soái kéo quân vào đó, Trần Quốc Tuấn lại rút về Thanh Hóa, mặt trận của ta kéo dài quá, mỏng lực lượng mà chưa chắc đã tiêu diệt được chúng. Nay chúng ta có phải củng cố hậu phương.
Thoát Hoan hỏi:
-Củng cố hậu phương là thế nào?
-Bẩm chủ soái, phải chia quân bảo về đất đai đã chiếm đóng được, đồng thời phải lập những đồn trại bảo vệ phía Nam Thăng Long. Sau đó chờ quân Toa Đô tiến ra Châu Ái, đánh vào phía Nam Trường Yên, ta ở phía Bắc đánh vào. Quân Việt bị kẹp giữa hai gọng kìm có cánh cũng không thoát được.
Thoát Hoan nói:
-Quân sư nói phải lắm.
Liền ra lệnh:
-Tướng quân Nạp Hải.
-Dạ, bẩm chủ soái, có mạt tướng.
-Tướng quân đem 2 vạn quân đóng ở trại Chương Dương, có nhiệm vụ bảo vệ mặt Nam Thăng Long.
-Mạt tướng tuân lệnh.
-Tướng quân Lý Bang Hiến.
-Dạ bẩm chủ soái, có mạt tướng.
-Tướng quân đem hai vạn quân lập trại ở Tây Kết, Khống chế vùng Khoái Châu, Hồng Châu.
-Mạt tướng tuân lệnh.
-Tướng quân Tôn Hiệu.
-Dạ, bẩm chủ soái có mạt tướng.
-Tướng quân đem 2 vạn quân đóng trại ở Hàm Tử, khống chế vùng Khoái Châu, bảo vệ Nam Thăng Long.
-Mạt tướng tuân lệnh.
Đang khi đó Tôn Đức Lâm vào báo:
-Dạ bẩm chủ soái, chúng mạt tướng đem quân ra ngoại vi Thăng Long, vào nhà bách tích thu nhưng không tìm thấy một chút lương thực nào.
Đang khi đó Lưu Thế Anh về báo:
-Bẩm chủ soái, 1.000 quân ta đi sâu vào các làng tìm lương thực đã bị dân binh Việt tiêu diệt hết.
Lại có tướng Nghê Nhuận vào báo:
-Bẩm chủ soái, 2.000 quân ta đi tìm lương thực ở Nam Thăng Long đã bị quân Việt của tướng Trần Khánh Dư mai phục tiêu diệt hết rồi ạ.
Thoát Hoan nói:
-Ở cái nước này hoàn toàn khác các quốc gia khác, các nước khác cứ chiếm được kinh thành là có đầy lương thực, mất kinh thành là triều đình phải đầu hàng. Ở Đại Việt này chiếm được kinh thành chỉ là một tòa thành rỗng không, không một bóng người, triều đình không sợ hãi, cũng không đầu hàng. Bách tính Việt thật là gan dạ, tàn sát giết chóc cũng không nói nơi cất dấu lương thực. Lương thực hết, chiến tranh kéo dài là ta lâm nguy, Quân sư có kế gì hay không?
A Lý Hải Nha nói:
-Bẩm chủ soái, bây giờ chúng ta phải có kế hoạch chuyển lương thực từ Tư Minh về Thăng Long đi là vừa, cứ 30 dặm đặt một trạm, mỗi trạm đặt 3.000 quân và ngựa để vận chuyển lương thực.
-Quân sư nói phải lắm. Tướng Bột La Hợp Đáp Nhĩ đâu.
-Da, bẩm chủ soái, có mạt tướng.
-Tướng quân đem ba vạn quân lập các trại bảo vệ và vận chuyển lương thực từ Tư Minh theo con đường Lạng Châu, Bắc Giang, Vũ Ninh về Thăng Long, rõ chưa?
-Dạ mạt tướng tuân lệnh.
Thoát Hoan sốt ruột:
-Sao mà Toa Đô tiến quân chậm vậy, mãi mà chưa ra được Ái Châu.
Có thám mã về báo:
-Dạ ,bẩm chủ soái, có một thiếu niên quý tộc Trần, tên là Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản với 1.000 quân bản bộ, đi đâu cũng mang lá cờ sáu chữ vàng: “Phá Cường Địch, Báo Hoàng Ân” đã tung hoành và giết hại nhiều quân ta ở Nam Thăng Long.
Thoát Hoan hỏi:
-Một thiếu niên mà ghê gớm vậy sao?
A Lý Hải Nha nói:
-Nó kế thừa tước vị của cha nó nên gọi là Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản. Khi hội nghị quý tộc Trần ở Bình Than bàn kế chống ta, vì nhỏ tuổi không được vào dự, vua Trần ban cho nó quả cam, nó căm thù Nguyên Mông ta đã bóp nát quả cam, rồi tự ý may cờ, cùng quân bản bộ tung hoành trận mạc chống ta.
Thoát Hoan nói:
-Ghê gớm quá, các tướng phải bắt sống nó mổ bụng để ta xem gan nó to như thế nào.
-Chúng mạt tướng tuân lệnh.
Mười ngày sau lại có thám mã về báo:
-Dạ, bẩm chủ soái, dọc con đường chuyển lương của ta từ Tư Minh về Thăng Long liên tục bị tù trường Nguyễn Thế Lộc, Nguyễn Địa Lô dùng dân binh mai phục, tập kích diệt quân ta và cướp hết lương thực.
Thoát Hoan tức giận:
-Bay đâu.
-Dạ, bẩm chủ soái
-Bảo ta ra lệnh cho tướng Lý Bang Hiến tiêu diệt bằng được hai tên tù trưởng này và dân binh của chúng, nếu không 40 vạn quân chết đói, rõ chưa?
-Dạ, mạt tướng tuân lệnh.
Lại có thám mã về báo:
-Dạ bẩm chủ soái, con đường từ Quy Hóa về Thăng Long đã bị các tù trưởng Hà Đặc, Hà Chương cùng dân binh khống chế, quân ta cứ đi qua con đường đó là bị tiêu diệt ạ.
-Tướng Na Si Rút Din.
-Dạ, có mạt tướng.
-Tướng quân đem 1 vạn quân bắt bọn Hà Đặc, Hà Chương xé xác chúng ra.
-Mạt tướng tuân lệnh.
Thoát Hoan ngồi trong tổng hành dinh ở Thăng Long, lo lắng lộ ra trên nét mặt. Hắn nghĩ chưa ở đâu mà cuộc chinh phạt lại khó khăn, tổn thất lớn như cuộc Nam chinh này. Nếu như không nhanh chóng tiêu diệt quân Đại Việt, bắt sống triều đình Trần, chiến tranh kéo dài thì những bất lợi cho quân Nguyên Mông ngày càng gia tăng mà gay go nhất là sẽ thiếu lương thực, thứ hai là phân tán binh lực để xây phòng tuyến, giữ đất khắp miền Bắc Đại Việt sẽ không còn lực lượng tập trung cơ động để tiêu diệt quân chủ lực Việt còn ít nhất là 30 vạn. Thứ ba, là càng phân tán càng dễ bị tiêu diệt bởi chiến tranh du kích của các tù trường, của các hào trưởng dân binh, quân bản bộ của các tướng lĩnh vương hầu nhà Trần được phân bố khắp các làng xã đồng bằng và miền núi, nó không chia trận tuyến mà xen kẽ ngay trong vùng chiếm đóng của quân Nguyên Mông. Thoát Hoan hiểu rằng Trần Hưng Đạo đang buộc Thoát Hoan phải đánh theo cách đánh của ông ta, đã và đang đưa quân Nguyên Mông vào mê hồn trận, lối đánh chưa từng có trong binh pháp Trung Hoa và Mông Cổ. Mấu chốt cơ bản của tất cả các vấn đề là phải kết thúc chiến tranh sớm. Nhưng làm thế nào? Bản thân Thoát Hoan cũng không dễ gì trả lời được câu hỏi đó. Bỗng có thám mã về báo:
-Dạ bẩm chủ soái, Toa đô và 10 vạn quân ta từ Chiêm Thành tiến ra đã đến Thanh Hóa, sắp đến phía Nam Trường Yên rồi ạ.
Thoát Hoan cả mừng:
-Tốt quá, ta phải đem 40 vạn quân tạo gọng kìm phía Bắc Trường Yên, Toa Đô tạo gọng kìm phía Nam Trường Yên, Quân Đại Việt và triều đình nhà Trần phen này chết không có đất mà chôn. Ha!ha!ha!...
Thoát Hoan gọi:
-A lý Hải Nha đâu.
-Dạ, có mạt tướng.
-Quân sư điểm 35 vạn quân từ Thăng Long tiến nhanh xuống Trường Yên phối hợp với quân Toa Đô ở Nam Trường Yên tiêu diệt quân Đại Việt và triều đình nhà Trần, hoàn thành thắng lợi cuộc Nam chinh.
-Dạ, mạt tướng tuân lệnh.
Một ngày tháng 3 năm 1285, đất Thăng Long và toàn bộ vùng đồng bằng sông Hồng rung chuyển bởi vó ngựa và bước chân của gần 40 vạn quân Nguyên Mông đang ào ạt tiến về Thiên Trường và Trường Yên, nơi 30 vạn quân Việt và Triều đình nhà Trần đang ở. Đất nước Đại Việt bước vào thời kỳ “nghìn cân treo sợi tóc”
* *
*
Vùng núi Hoa Lư của cố đô Trường Yên, thời gian đã sang tháng 3 âm lịch ấm áp. Mới tháng 3 mà nắng đã chang chang. Những dãy đá vôi với những hình thù kỳ quái vươn lên dưới nắng, mang trên mình những màu xanh muôn cây càng thêm huyền bí. Kinh đô của hai triều đại Đinh-Tiền Lê vẫn thiêng liêng muôn thuở. Trong tổng hành dinh của Trần Hưng Đạo tụ họp đầy đủ những nhân vật chủ chốt của triều đình: Thái thượng hoàng Trần Thánh Tông, vua Trần Nhân Tông, Quốc công Tiết chế Trần Hưng Đạo và nhiều tướng lĩnh cao cấp của triều đình. Hai vua và các tướng lĩnh theo dõi sát sao tình hình chiến sự ở miền Trung và miền Bắc. Tại mặt trận phía Nam, 10 vạn quân Toa Đô vượt sông Gianh, từ châu Bố Chính nhanh chóng đánh ra Hoan Châu, Diễn Châu. Chỉ huy tối cao mặt trận phía Nam là Tĩnh Quốc Đại Vương Trần Quốc Khang và con trai ông ta là Hiến Chương Hầu Trần Kiện, quân Việt cũng đã lên đến 10 vạn quân tinh nhuệ. Thấy rõ sự bất tài của Trần Quốc Khang, Trần Hưng Đạo đã bổ sung tướng Trần Nhật Duật vào Hoan Châu. Nhưng khi Toa Đô tấn công Hoan Châu, Trần Quốc Khang và Trần Kiện không tiếp ứng, Trần Nhật Duật thế cô đã phải lùi về Diễn Châu. Như vậy, tình hình mặt trận quan trọng phía Nam rất nguy cấp, không phải vì quân số, chất lượng quân đội mà ở nhân sự chỉ huy cao cấp. Sau một lượt trà, Trần Hưng Đạo nói:
-Đại vương Trần Quốc Khang chức vụ và tước vị rất cao nhưng già rồi, tài trí quân sự bình thường. Sai lầm của chúng ta là vì nể để ông ta làm tổng chỉ huy tối cao mặt trận quan trọng này. Thần khẩn xin Thái thượng hoàng và hoàng thượng phái Thượng tướng thái sư Chiêu Minh Vương Trần Quang Khải vào thay thế Trần Quốc Khang làm chủ soái mặt trận phía Nam may ra cứu vãn được tình hình.
Thái thượng hoàng Trần Thánh Tông và vua Trần Nhân Tông nói:
-Chuẩn tấu đề đạt của Quốc công tiết chế.
Trần Quang Khải đem quân vào Thanh Hóa được hai hôm thì thám mã về báo với Trần Hưng Đạo ở Hoa Lư:
-Dạ bẩm thái thượng hoàng, bẩm hoàng thượng, bẩm Quốc công tiết chế, nguy to rồi, khi Thái sư Trần Quang Khải vào đến Thanh Hóa thì Đại Vương Trần Quốc Khang và con là Trần Kiện đã đem một vạn quân bản bộ và toàn bộ gia quyến đầu hàng Toa Đô rồi.
Thái thượng hoàng và vua Trần Nhân Tông bàng hoàng thảng thốt:
-Hả, đầu hàng, triều đình có ngược đãi cha con chúng đâu, phong đến tước cực phẩm là Đại Vương cơ mà?
Trần Hưng Đạo nói:
-Sự việc không phải là bất ngờ, Trần Kiện vốn cũng am hiểu một chút binh thư nên rất kiêu ngạo, lại sống trong nhung lụa. Trong hội nghị quân sự Bình Than đã không đến nhận nhiệm vụ, không hiểu được nỗi khổ của bách tính và của triều đình, vinh hoa phú quý đã tiêu diệt mất lòng yêu nước của hai cha con Trần Quốc Khang. Chỉ hiềm là một kẻ có kiến thức, hiểu địa lý như Trần Kiện mà chỉ đường cho gặc tiến quân thì nguy to rồi, dù Thái sư Trần Quang Khải có vào thì mặt trận phía Nam cũng vỡ rồi. Đại Việt lâm nguy rồi.
(Còn nữa)
CVL
PGS TS Cao Văn Liên
Link nội dung: https://vanhoavaphattrien.vn/viet-nam-dien-nghia-tap-iii-tieu-thuyet-lich-su-ky-14-a9018.html