• 0904 894 444
  • thukybientap@gmail.com
  • Tìm kiếm
  • thukybientap@gmail.com
  • 0904 894 444
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN
  • Thời cuộc
    • Xây dựng Đảng
  • Văn hóa - Xã hội
    • Văn hóa đương đại
    • Văn hóa cổ truyền
    • Di sản
    • Tác phẩm – tác giả
    • Xã hội
    • Người nổi tiếng
    • Làm đẹp
  • Phát triển
    • Dân trí
    • Đời sống và phát triển
    • Khoa học – Công nghệ - Môi trường
    • Vui cười
    • Ẩm thực
    • Nghiên cứu
      • Bài viết
      • Công trình
    • Nông nghiệp - Nông thôn
      • Nông nghiệp và môi trường
      • Nông nghiệp sáng tạo
      • Nông nghiệp công nghệ cao
  • Diễn đàn
    • Mạn đàm
    • Sự kiện
  • Video
  • Video
  • Ảnh
  • Infographic
  • Emagazine
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN
  • Thời cuộc
    • Xây dựng Đảng
  • Văn hóa - Xã hội
    • Văn hóa đương đại
    • Văn hóa cổ truyền
    • Di sản
    • Tác phẩm – tác giả
    • Xã hội
    • Người nổi tiếng
    • Làm đẹp
  • Phát triển
    • Dân trí
    • Đời sống và phát triển
    • Khoa học – Công nghệ - Môi trường
    • Vui cười
    • Ẩm thực
    • Nghiên cứu
      • Bài viết
      • Công trình
    • Nông nghiệp - Nông thôn
      • Nông nghiệp và môi trường
      • Nông nghiệp sáng tạo
      • Nông nghiệp công nghệ cao
  • Diễn đàn
    • Mạn đàm
    • Sự kiện
  • Video
    • Video
    • Ảnh
    • Infographic
    • eMagazine
  • Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh
  • Đại tướng Võ Nguyên Giáp Đại tướng Võ Nguyên Giáp sống mãi trong lòng nhân dân!
  • GS. AHLĐ Vũ Khiêu, một tấm gương lao động không ngừng nghỉ
  • GS. Đào Duy Anh từ chí sĩ cách mạng yêu nước đến học giả lỗi lạc
Thứ 6, ngày 16 tháng 8, 2019, 8:36:21 Chiều
Quốc Khánh 2/9
img

Nghiên cứu

Hình tượng con dơi đem lại phúc - lộc - thọ

  • Vũ Hảo
  • 22:28 21/01/2023

Tập san BAVH - Những người bạn Cố đô Huế - Bulletin des Amis du Vieux Hué, viết bằng tiếng Pháp dành hẳn một chương viết và vẽ về con dơi trong kiến trúc, mỹ thuật cung đình, đình chùa, phủ đệ, đồ thờ cúng.

1-chiec-vong-deo-noi-co-1674313635.jpgChiếc vòng đeo cổ hình con dơi, để chúc trẻ khỏe mạnh, may mắn.
 

Điêu khắc gỗ là một nghề truyền thống, trong đó, điêu khắc gỗ thời kỳ nhà Lý và nhà Nguyễn có nhiều công trình tiêu biểu và to lớn nhất. Hoa văn, họa tiết cầu kỳ, tinh xão trên những cánh cửa, cột chống, rui mè, đòn tay của các đình làng, cung điện vua chúa bao đời, nay được xem là minh chứng rõ ràng nhất cho sự phát triển của thể loại nghệ thuật này. Các nghệ nhân tài hoa đã tạo nên nhiều tác phẩm vừa có tính thẩm mỹ cao, vừa có giá trị văn hóa và phong thuỷ. Trong tập san BAVH (Những người bạn Cố đô Huế (Bulletin des Amis du Vieux Hué) đã dành hẳn một chương để viết và vẽ tranh minh họa về con dơi trong kiến trúc, mỹ thuật cung đình, đình chùa, phủ đệ, đồ thờ cúng.

2-con-doi-ngam-chu-tho-1674313700.jpg
Con dơi ngậm chữ thọ hay hoa cúc là biểu tượng khỏe mạnh, trường thọ
 
 

Theo phong tục dân gian, trong ngày cúng thôi nôi thường tặng cho đứa bé một chiếc vòng đeo cổ bằng vàng bạc hay ngọc bích chạm khắc hình con dơi, miệng ngậm chiếc khánh để chúc sự khỏe mạnh, may mắn cho nó. Con dơi ngậm chữ thọ hay hoa cúc là biểu tượng khỏe mạnh, trường thọ. Trong tranh cổ có bốn con dơi đồng quay mặt vào một chữ phúc có nghĩa là “ngũ phúc lâm môn”, đó là cầu được trường thọ, hai là phú, ba là khỏe, bốn là đức, năm là khảo chung (trọn đời). Tranh vẽ con dơi thường đi đôi với màu đỏ vì tiếng Hán đỏ đồng âm với hồng, hùng mạnh, nước lớn. Vì dơi gọi là “phúc thử” nên bức tranh đặt ở các hướng đông bắc, chính bắc.Trên các sản phẩm mộc mỹ nghệ hình ảnh con dơi miệng ngậm đồng tiền hay ngậm chiếc khánh, ngậm chữ thọ và hoa cúc… đều mang ý nghĩa tốt đẹp. Con dơi ngậm khánh là đang mang đến may mắn. Chữ khánh có nghĩa là vui vẻ, hạnh phúc khi nó kết hợp với con dơi tức là “phúc khánh” càng làm tăng sự sung sướng và may mắn gấp bội.

3-con-doi-ngam-hoa-cuc-1674313765.JPGNếu chiết tự thì “dơi” gọi là “phúc thử”, đồng âm với chữ phúc (lộc).
 

Đối với Nho giáo, nếu chiết tự thì tiếng “dơi” gọi là “phúc thử”, đồng âm với chữ phúc (lộc). Tương tự như hoa mai chơi Tết vì từ mai đồng âm với từ may (mắn). Biểu tượng hai hay năm con dơi ngậm chữ thọ là kết hợp hai chữ phúc và thọ, để nói lên mong muốn giàu có, hạnh phúc trường tồn. Trong tranh vẽ lịch xưa, liễn đối, bích họa, thường xuất hiện hình ảnh những con dơi xung quanh ba ông Phước - Lộc - Thọ và các tiểu đồng, để nói lên mong ước được khỏe mạnh, trường thọ. Hai con dơi đôi cánh khép kín tạo thành hình tròn là biểu tương khỏe mạnh, may mắn nhân đôi. Năm con dơi bao quanh chữ thọ hay chữ phúc là chúc cuộc sống trường thọ, dồi dào tài lộc.

4-con-doi-tren-hoi-van-dieu-khac-go-1674313826.JPGCon dơi trên hồi văn để chỉ thông điệp trường thọ ai cũng mong muốn
 
4x-1674313972.jpg
 

Quan niệm phong thủy Á đông cho rằng hiện tượng con dơi bay vào đền miếu, cung điện, phủ đệ hay nhà của ai là 1 điềm tốt: mang đến sự thịnh vượng, may mắn về tiến bạc. Lý giải về niềm tin đó, người xưa cho rằng con dơi chỉ làm tổ ở những nơi tốt lành nhất. Loài dơi có cảm giác rất nhạy bén, nó có thể “ngửi” mùi xú khí để xa lánh. Đặc biệt đối với người xưa, trên các mô típ tiền cổ đều có hình 5 con dơi “ngũ phúc”. Vì vậy, nếu dơi bay đến và ở lại trong nhà thì bạn nên vui mừng phấn khởi, vì điều này báo hiệu may mắn sắp tới với gia đình bạn. Công việc sẽ gặp nhiều thuận lợi, và phát triển mạnh mẽ. Sức khỏe và sự miễn dịch của loài dơi không một động vật có cánh nào sánh bằng, giúp cho loài dơi có khả năng thích ứng để sống thọ. Theo các nhà khoa học nghiên cứu loài dơi là loài động vật có vú duy nhất không bị bất cứ chứng bệnh gì đe dọa.

5-con-doi-dieu-khac-tren-cac-o-hoc-cua-1674314254.JPGHình tượng con dơi cách điệu chạm khắc trên các ô (hộc) cửa.
 
6-nam-con-doi-la-ngu-phuc-lam-mon-1674314318.jpgNăm con dơi quay vào một chữ phúc có nghĩa là “ngũ phúc lâm môn”. 
 
Bulletin des Amis du Vieux Hué Tập san BAVH ngũ phúc lâm môn
  • Chia sẻ Facebook
  • Chia sẻ Twitter
  • Chia sẻ Pinterest
In
Cùng chủ đề
Những bức thư cảm ơn - Ghi nhận tấm lòng của nghệ nhân Hoàng Xuân Mai - thủ nhang Đền Rừng Cần biết
Những bức thư cảm ơn - Ghi nhận tấm lòng của nghệ nhân Hoàng Xuân Mai - thủ nhang Đền Rừng

Trong những ngày cả nước hướng về Ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7, Đền Rừng (Bồ Đề, Hà Nội)...

Hà Nội: Đền Rừng và chùa Đông Các Tự trao 548 suất cơm cho bệnh nhân giữa trưa hè “đổ lửa” Cần biết
Hà Nội: Đền Rừng và chùa Đông Các Tự trao 548 suất cơm cho bệnh nhân giữa trưa hè “đổ lửa”

Ngày 3/6/2025, trong tiết trời oi nồng như muốn nung chảy từng thớ gạch ngoài sân bệnh viện, hơn 548...

Vươn lên từ bờ vực "thất truyền": Hát Dô Liệp Nghĩa Văn hóa - Xã hội
Vươn lên từ bờ vực "thất truyền": Hát Dô Liệp Nghĩa

Hát Dô là loại hình diễn xướng dân gian đặc sắc của vùng Lạp Hạ, ven sông Tích (nay là...

Mới cập nhật
VUSTA chủ trì Hội nghị tổng kết hoạt động Cụm thi đua các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức Liên hiệp năm 2025

VUSTA chủ trì Hội nghị tổng kết hoạt động Cụm thi đua các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức Liên hiệp năm 2025

Ngày 13/12, tại Vườn Quốc gia Cúc Phương (tỉnh Ninh Bình), Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) đã chủ trì tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động năm 2025 của Cụm thi đua các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức Liên hiệp.

21 giờ trước Phát triển

Gương mặt của Trà: Khi tinh hoa thủ công tìm được tri kỷ

Gương mặt của Trà: Khi tinh hoa thủ công tìm được tri kỷ

Trong văn hóa trà Á Đông, ấm chén không đơn thuần là công cụ phục vụ việc thưởng thức, mà là “gương mặt của trà” – nơi hội tụ tinh thần, mỹ học và chiều sâu văn hóa. Một chén trà ngon cần lá trà tốt, nước chuẩn, nhưng để trải nghiệm ấy đạt đến sự trọn vẹn, trà cụ đóng vai trò quyết định. Việc lựa chọn ấm chén, vì thế, không chỉ là hành vi tiêu dùng, mà còn là sự lựa chọn mang tính văn hóa, phản ánh trình độ thưởng thức và thái độ ứng xử với di sản thủ công.

21 giờ trước Văn hóa - Xã hội

Lan tỏa giá trị Truyện Kiều từ lễ khai bút viết thư pháp

Lan tỏa giá trị Truyện Kiều từ lễ khai bút viết thư pháp

Mới đây tại ngôi nhà cổ Đại thi hào Nguyễn Du - xã Tiên Điền - tỉnh Hà Tĩnh đã diễn ra hoạt động khai bút chép toàn văn Truyện Kiều bằng thư pháp chữ Quốc ngữ.

23 giờ trước Văn hóa - Xã hội

Hiệp hội Du lịch Khánh Hòa tái định vị du lịch trong không gian phát triển mới

Hiệp hội Du lịch Khánh Hòa tái định vị du lịch trong không gian phát triển mới

Hiệp hội Du lịch Khánh Hòa vừa tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Trong bối cảnh tỉnh Khánh Hòa bước vào giai đoạn phát triển mới sau sáp nhập, ngành du lịch đứng trước những cơ hội lớn để mở rộng không gian, đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao vị thế trên bản đồ du lịch quốc gia và quốc tế. Trên tinh thần đó, Hiệp hội Du lịch Khánh Hòa xác định rõ mục tiêu, phương châm và các nhóm giải pháp trọng tâm, hướng tới phát triển du lịch bền vững, chuyên nghiệp và mang bản sắc riêng.

23 giờ trước Phát triển

Chủ tịch Phan Xuân Dũng dẫn đoàn Việt Nam tham dự Triển lãm quốc tế về Sáng tạo khoa học công nghệ (SIIF 2025) tại Seoul

Chủ tịch Phan Xuân Dũng dẫn đoàn Việt Nam tham dự Triển lãm quốc tế về Sáng tạo khoa học công nghệ (SIIF 2025) tại Seoul

Từ ngày 3-7/12, Triển lãm quốc tế về khoa học công nghệ (SIIF 2025) được tổ chức tại thủ đô Seoul, Hàn Quốc. Theo lời mời của Hiệp hội Xúc tiến sáng chế Hàn Quốc (KIPA), Quỹ Sáng tạo kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC) đã thành lập đoàn tham gia Triển lãm quốc tế về khoa học công nghệ (SIIF 2025) do TSKH. Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam, Chủ tịch Quỹ VIFOTEC - làm trưởng đoàn.

23 giờ trước Phát triển

Dự án Điện hạt nhân Ninh Thuận 2: Petrovietnam hợp tác IAEA

Dự án Điện hạt nhân Ninh Thuận 2: Petrovietnam hợp tác IAEA

Tại phiên họp thứ hai của Ban Chỉ đạo xây dựng nhà máy điện hạt nhân, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính - Trưởng Ban Chỉ đạo, đã giao Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam( Petrovietnam) làm chủ đầu tư Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2.

1 ngày trước Phát triển

“Nhà mình Grand thế!” - Niềm tự hào của cư dân Đại đô thị đáng sống bậc nhất Sài Gòn

“Nhà mình Grand thế!” - Niềm tự hào của cư dân Đại đô thị đáng sống bậc nhất Sài Gòn

Đại đô thị Vinhomes Grand Park đang khẳng định vị thế của một miền sống đáng mơ ước tại TP.HCM: kết nối tối ưu nhờ hạ tầng hoàn thiện, sở hữu quỹ xanh rộng lớn, hệ tiện ích đa tầng và cộng đồng hơn 70.000 cư dân văn minh. Tất cả đang tạo nên một chuẩn sống mới ở trung tâm cực tăng trưởng phía Đông thành phố.

1 ngày trước Cần biết

Bắc đảo Phú Quốc mùa đẹp nhất năm đánh thức mọi giác quan du khách

Bắc đảo Phú Quốc mùa đẹp nhất năm đánh thức mọi giác quan du khách

Ngắm bình minh trên bãi biển đẹp nhất hành tinh, hoà nhịp lễ hội rộn ràng tại Grand World, khám phá Safari độc đáo, giải trí bất tận tại công viên chủ đề hàng đầu Châu Á, đại tiệc countdown bùng nổ… Vinpearl Phú Quốc mùa đẹp nhất năm đang kiến tạo một hành trình trải nghiệm đẳng cấp và hoàn toàn khác biệt cho mọi du khách.

1 ngày trước Cần biết

Đảng bộ Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam: Kiểm điểm, đánh giá chất lượng năm 2025

Đảng bộ Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam: Kiểm điểm, đánh giá chất lượng năm 2025

Ngày 12/12, Đảng bộ Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) tổ chức Hội nghị kiểm điểm đối với tập thể, cá nhân Ban Chấp hành Đảng bộ năm 2025. Đồng chí Phạm Ngọc Linh, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Phó Chủ tịch Liên hiệp hội Việt Nam chủ trì Hội nghị. Tham dự có đồng chí Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam cùng các đồng chí trong BCH Đảng bộ.

1 ngày trước Thời cuộc

“Tết Trường Sa quê em” - Bài học về Tổ quốc cho trẻ thơ

“Tết Trường Sa quê em” - Bài học về Tổ quốc cho trẻ thơ

Tháng 12/2025, tập thơ thiếu nhi “Tết Trường Sa quê em” của nhà thơ Lữ Mai chính thức ra mắt bạn đọc trên toàn quốc. Cuốn sách do Nhà xuất bản Hội Nhà văn Việt Nam cấp phép, Công ty TNHH Văn hóa và Truyền thông Thảo Nguyên, Carobooks phát hành độc quyền.

1 ngày trước Văn hóa - Xã hội

BÀI ĐỌC NHIỀU
Cựu binh 63 tuổi biến vườn đồi thành trang trại ong mật và chăn nuôi hiệu quả
Cựu binh 63 tuổi biến vườn đồi thành trang trại ong mật và chăn nuôi hiệu quả
Bộ đội đặc công Việt Nam đã tiêu diệt 8 máy bay B-52 trên đất Thái Lan
Bộ đội đặc công Việt Nam đã tiêu diệt 8 máy bay B-52 trên đất Thái Lan
Những đặc trưng của nền văn hóa Việt Nam
Những đặc trưng của nền văn hóa Việt Nam
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Kim Loan và sự phát triển của đạo Mẫu
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Kim Loan và sự phát triển của đạo Mẫu
Phú Thọ tăng cường công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả
Phú Thọ tăng cường công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN

© TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN

Cơ quan chủ quản: Viện Nghiên cứu Văn hoá và Phát triển

Giấy phép hoạt động báo chí điện tử số 247/GP- BTTTT do Bộ TT&TT cấp ngày 07/5/2021 

Chủ tịch Hội đồng Biên tập: TS. Đinh Đức Thiện

Phó Chủ tịch Hội đồng Biên tập: Trần Thị Thu Thảo

Phó Tổng Biên tập: PGS. TS Phạm Hùng Việt

Phó Tổng Biên tập: Nhà báo Lại Đức Hồng

Tổng Thư ký Tòa soạn: ThS. Nhà báo Nguyễn Danh Hòa

Địa chỉ: Số 53 Phố Yên Lạc, Phường Vĩnh Tuy, TP. Hà Nội 

Hotline: 0915 323 789 - 0904 894 444 | Email: thukybientap@gmail.com

THÔNG TIN TÒA SOẠN - LIÊN HỆ QUẢNG CÁO