• 0904 894 444
  • thukybientap@gmail.com
  • Tìm kiếm
  • thukybientap@gmail.com
  • 0904 894 444
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN
  • Thời cuộc
    • Xây dựng Đảng
  • Văn hóa - Xã hội
    • Văn hóa đương đại
    • Văn hóa cổ truyền
    • Di sản
    • Tác phẩm – tác giả
    • Xã hội
    • Người nổi tiếng
    • Làm đẹp
  • Phát triển
    • Dân trí
    • Đời sống và phát triển
    • Khoa học – Công nghệ - Môi trường
    • Vui cười
    • Ẩm thực
    • Nghiên cứu
      • Bài viết
      • Công trình
    • Nông nghiệp - Nông thôn
      • Nông nghiệp và môi trường
      • Nông nghiệp sáng tạo
      • Nông nghiệp công nghệ cao
  • Diễn đàn
    • Mạn đàm
    • Sự kiện
  • Video
  • Video
  • Ảnh
  • Infographic
  • Emagazine
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN
  • Thời cuộc
    • Xây dựng Đảng
  • Văn hóa - Xã hội
    • Văn hóa đương đại
    • Văn hóa cổ truyền
    • Di sản
    • Tác phẩm – tác giả
    • Xã hội
    • Người nổi tiếng
    • Làm đẹp
  • Phát triển
    • Dân trí
    • Đời sống và phát triển
    • Khoa học – Công nghệ - Môi trường
    • Vui cười
    • Ẩm thực
    • Nghiên cứu
      • Bài viết
      • Công trình
    • Nông nghiệp - Nông thôn
      • Nông nghiệp và môi trường
      • Nông nghiệp sáng tạo
      • Nông nghiệp công nghệ cao
  • Diễn đàn
    • Mạn đàm
    • Sự kiện
  • Video
    • Video
    • Ảnh
    • Infographic
    • eMagazine
  • Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh
  • Đại tướng Võ Nguyên Giáp Đại tướng Võ Nguyên Giáp sống mãi trong lòng nhân dân!
  • GS. AHLĐ Vũ Khiêu, một tấm gương lao động không ngừng nghỉ
  • GS. Đào Duy Anh từ chí sĩ cách mạng yêu nước đến học giả lỗi lạc
Thứ 6, ngày 16 tháng 8, 2019, 8:36:21 Chiều
Quốc Khánh 2/9
img

Nghiên cứu

Hình tượng con dơi đem lại phúc - lộc - thọ

  • Vũ Hảo
  • 22:28 21/01/2023

Tập san BAVH - Những người bạn Cố đô Huế - Bulletin des Amis du Vieux Hué, viết bằng tiếng Pháp dành hẳn một chương viết và vẽ về con dơi trong kiến trúc, mỹ thuật cung đình, đình chùa, phủ đệ, đồ thờ cúng.

1-chiec-vong-deo-noi-co-1674313635.jpgChiếc vòng đeo cổ hình con dơi, để chúc trẻ khỏe mạnh, may mắn.
 

Điêu khắc gỗ là một nghề truyền thống, trong đó, điêu khắc gỗ thời kỳ nhà Lý và nhà Nguyễn có nhiều công trình tiêu biểu và to lớn nhất. Hoa văn, họa tiết cầu kỳ, tinh xão trên những cánh cửa, cột chống, rui mè, đòn tay của các đình làng, cung điện vua chúa bao đời, nay được xem là minh chứng rõ ràng nhất cho sự phát triển của thể loại nghệ thuật này. Các nghệ nhân tài hoa đã tạo nên nhiều tác phẩm vừa có tính thẩm mỹ cao, vừa có giá trị văn hóa và phong thuỷ. Trong tập san BAVH (Những người bạn Cố đô Huế (Bulletin des Amis du Vieux Hué) đã dành hẳn một chương để viết và vẽ tranh minh họa về con dơi trong kiến trúc, mỹ thuật cung đình, đình chùa, phủ đệ, đồ thờ cúng.

2-con-doi-ngam-chu-tho-1674313700.jpg
Con dơi ngậm chữ thọ hay hoa cúc là biểu tượng khỏe mạnh, trường thọ
 
 

Theo phong tục dân gian, trong ngày cúng thôi nôi thường tặng cho đứa bé một chiếc vòng đeo cổ bằng vàng bạc hay ngọc bích chạm khắc hình con dơi, miệng ngậm chiếc khánh để chúc sự khỏe mạnh, may mắn cho nó. Con dơi ngậm chữ thọ hay hoa cúc là biểu tượng khỏe mạnh, trường thọ. Trong tranh cổ có bốn con dơi đồng quay mặt vào một chữ phúc có nghĩa là “ngũ phúc lâm môn”, đó là cầu được trường thọ, hai là phú, ba là khỏe, bốn là đức, năm là khảo chung (trọn đời). Tranh vẽ con dơi thường đi đôi với màu đỏ vì tiếng Hán đỏ đồng âm với hồng, hùng mạnh, nước lớn. Vì dơi gọi là “phúc thử” nên bức tranh đặt ở các hướng đông bắc, chính bắc.Trên các sản phẩm mộc mỹ nghệ hình ảnh con dơi miệng ngậm đồng tiền hay ngậm chiếc khánh, ngậm chữ thọ và hoa cúc… đều mang ý nghĩa tốt đẹp. Con dơi ngậm khánh là đang mang đến may mắn. Chữ khánh có nghĩa là vui vẻ, hạnh phúc khi nó kết hợp với con dơi tức là “phúc khánh” càng làm tăng sự sung sướng và may mắn gấp bội.

3-con-doi-ngam-hoa-cuc-1674313765.JPGNếu chiết tự thì “dơi” gọi là “phúc thử”, đồng âm với chữ phúc (lộc).
 

Đối với Nho giáo, nếu chiết tự thì tiếng “dơi” gọi là “phúc thử”, đồng âm với chữ phúc (lộc). Tương tự như hoa mai chơi Tết vì từ mai đồng âm với từ may (mắn). Biểu tượng hai hay năm con dơi ngậm chữ thọ là kết hợp hai chữ phúc và thọ, để nói lên mong muốn giàu có, hạnh phúc trường tồn. Trong tranh vẽ lịch xưa, liễn đối, bích họa, thường xuất hiện hình ảnh những con dơi xung quanh ba ông Phước - Lộc - Thọ và các tiểu đồng, để nói lên mong ước được khỏe mạnh, trường thọ. Hai con dơi đôi cánh khép kín tạo thành hình tròn là biểu tương khỏe mạnh, may mắn nhân đôi. Năm con dơi bao quanh chữ thọ hay chữ phúc là chúc cuộc sống trường thọ, dồi dào tài lộc.

4-con-doi-tren-hoi-van-dieu-khac-go-1674313826.JPGCon dơi trên hồi văn để chỉ thông điệp trường thọ ai cũng mong muốn
 
4x-1674313972.jpg
 

Quan niệm phong thủy Á đông cho rằng hiện tượng con dơi bay vào đền miếu, cung điện, phủ đệ hay nhà của ai là 1 điềm tốt: mang đến sự thịnh vượng, may mắn về tiến bạc. Lý giải về niềm tin đó, người xưa cho rằng con dơi chỉ làm tổ ở những nơi tốt lành nhất. Loài dơi có cảm giác rất nhạy bén, nó có thể “ngửi” mùi xú khí để xa lánh. Đặc biệt đối với người xưa, trên các mô típ tiền cổ đều có hình 5 con dơi “ngũ phúc”. Vì vậy, nếu dơi bay đến và ở lại trong nhà thì bạn nên vui mừng phấn khởi, vì điều này báo hiệu may mắn sắp tới với gia đình bạn. Công việc sẽ gặp nhiều thuận lợi, và phát triển mạnh mẽ. Sức khỏe và sự miễn dịch của loài dơi không một động vật có cánh nào sánh bằng, giúp cho loài dơi có khả năng thích ứng để sống thọ. Theo các nhà khoa học nghiên cứu loài dơi là loài động vật có vú duy nhất không bị bất cứ chứng bệnh gì đe dọa.

5-con-doi-dieu-khac-tren-cac-o-hoc-cua-1674314254.JPGHình tượng con dơi cách điệu chạm khắc trên các ô (hộc) cửa.
 
6-nam-con-doi-la-ngu-phuc-lam-mon-1674314318.jpgNăm con dơi quay vào một chữ phúc có nghĩa là “ngũ phúc lâm môn”. 
 
Bulletin des Amis du Vieux Hué Tập san BAVH ngũ phúc lâm môn
  • Chia sẻ Facebook
  • Chia sẻ Twitter
  • Chia sẻ Pinterest
In
Cùng chủ đề
Những bức thư cảm ơn - Ghi nhận tấm lòng của nghệ nhân Hoàng Xuân Mai - thủ nhang Đền Rừng Cần biết
Những bức thư cảm ơn - Ghi nhận tấm lòng của nghệ nhân Hoàng Xuân Mai - thủ nhang Đền Rừng

Trong những ngày cả nước hướng về Ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7, Đền Rừng (Bồ Đề, Hà Nội)...

Hà Nội: Đền Rừng và chùa Đông Các Tự trao 548 suất cơm cho bệnh nhân giữa trưa hè “đổ lửa” Cần biết
Hà Nội: Đền Rừng và chùa Đông Các Tự trao 548 suất cơm cho bệnh nhân giữa trưa hè “đổ lửa”

Ngày 3/6/2025, trong tiết trời oi nồng như muốn nung chảy từng thớ gạch ngoài sân bệnh viện, hơn 548...

Vươn lên từ bờ vực "thất truyền": Hát Dô Liệp Nghĩa Văn hóa - Xã hội
Vươn lên từ bờ vực "thất truyền": Hát Dô Liệp Nghĩa

Hát Dô là loại hình diễn xướng dân gian đặc sắc của vùng Lạp Hạ, ven sông Tích (nay là...

Mới cập nhật
Nhà máy điện Nhơn Trạch 3&4: Nguồn lực mới, giúp miền Nam giảm thiểu nguy cơ thiếu điện...

Nhà máy điện Nhơn Trạch 3&4: Nguồn lực mới, giúp miền Nam giảm thiểu nguy cơ thiếu điện...

Ngày 14/12, là ngày khánh thành và đưa vào vận hành thương mại tổ hợp Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 & 4 tại tỉnh Đồng Nai, với sản lượng khoảng 9 tỷ kWh mỗi năm sẽ giúp miền Nam giảm thiểu nguy cơ thiếu điện, và đóng góp gần 1.000 tỷ đồng cho ngân sách địa phương...Đây cũng là chiến lược phát triển công nghiệp - năng lượng của Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam).

6 phút trước Phát triển

Quỹ Thiện Tâm được vinh danh hạng mục cao nhất trong lễ trao giải thưởng Hành động vì cộng đồng - Human Act Prize 2025

Quỹ Thiện Tâm được vinh danh hạng mục cao nhất trong lễ trao giải thưởng Hành động vì cộng đồng - Human Act Prize 2025

Ngày 16/12/2025, Quỹ Thiện Tâm (Tập đoàn Vingroup) đã được vinh danh ở hạng mục cao nhất của Giải thưởng Hành động vì cộng đồng - Human Act Prize 2025. Danh hiệu không chỉ tôn vinh những đóng góp và sáng kiến của Quỹ trong năm 2025 mà còn ghi nhận hành trình kiên trì phụng sự của Quỹ suốt những năm qua.

14 phút trước Cần biết

Phú Thọ: Hội thảo về điều chỉnh Quy hoạch tỉnh Phú Thọ thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050

Phú Thọ: Hội thảo về điều chỉnh Quy hoạch tỉnh Phú Thọ thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050

Sáng 17/12, tỉnh Phú Thọ tổ chức hội thảo về điều chỉnh Quy hoạch tỉnh Phú Thọ thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050. Hội thảo nhằm lấy ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học, cơ quan quản lý và các đơn vị liên quan để hoàn thiện nội dung điều chỉnh quy hoạch, đáp ứng yêu cầu phát triển của tỉnh trong giai đoạn mới.

1 giờ trước Phát triển

An Giang: Tầm nhìn mới, khát vọng mới trong phát triển nông nghiệp, nông dân và nông thôn

An Giang: Tầm nhìn mới, khát vọng mới trong phát triển nông nghiệp, nông dân và nông thôn

Sáng 17/12, tại phường Rạch Giá (tỉnh An Giang), Hội Nông dân tỉnh An Giang long trọng tổ chức Đại hội đại biểu Hội Nông dân tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030. Đây là sự kiện chính trị – xã hội có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đánh dấu bước trưởng thành mới của tổ chức Hội Nông dân tỉnh trong bối cảnh An Giang đang đẩy mạnh tái cơ cấu nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới và phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững.

2 giờ trước Phát triển

Phú Thọ xây dựng kịch bản tăng trưởng GRDP 11% cho năm 2026: Quyết tâm bứt phá trong bối cảnh nhiều thách thức

Phú Thọ xây dựng kịch bản tăng trưởng GRDP 11% cho năm 2026: Quyết tâm bứt phá trong bối cảnh nhiều thách thức

Việc Ban Thường vụ Tỉnh ủy Phú Thọ lựa chọn kịch bản tăng trưởng GRDP năm 2026 ở mức 11%, cao hơn mục tiêu dự kiến Chính phủ giao, không chỉ thể hiện khát vọng phát triển mạnh mẽ mà còn cho thấy tư duy điều hành chủ động, dám chọn phương án tăng trưởng cao thay vì an toàn.

2 giờ trước Phát triển

Chương trình nghệ thuật “Chào năm mới 2026 - Hào khí Sông Lam” thắp sáng Cửa Lò đêm giao thừa

Chương trình nghệ thuật “Chào năm mới 2026 - Hào khí Sông Lam” thắp sáng Cửa Lò đêm giao thừa

Trong không khí rộn ràng chào đón năm mới, tối 31/12/2025, tại Quảng trường Ánh sáng – Khu du lịch Cửa Lò (VinWonders Cửa Hội), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nghệ An chủ trì, phối hợp với Công ty TNHH Bia Carlsberg Việt Nam và Công ty VinWonders Cửa Hội tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt mang tên “Chào năm mới 2026 – Hào khí Sông Lam”.

2 giờ trước Phát triển

Chuỗi hoạt động văn hóa – du lịch chào năm mới 2026 tại Quảng Ngãi

Chuỗi hoạt động văn hóa – du lịch chào năm mới 2026 tại Quảng Ngãi

Đón năm mới 2026, tỉnh Quảng Ngãi sẽ tổ chức chuỗi hoạt động văn hóa – nghệ thuật – du lịch quy mô, kết nối không gian biển đảo và đại ngàn Măng Đen. Không chỉ là dịp lễ hội đầu năm, các sự kiện còn là điểm hẹn văn hóa, góp phần tôn vinh bản sắc địa phương và mở ra hướng phát triển du lịch bền vững trong giai đoạn mới.

2 giờ trước Văn hóa - Xã hội

Lũ cuốn đi nhiều thứ, nhưng không thể cuốn nổi tình người

Lũ cuốn đi nhiều thứ, nhưng không thể cuốn nổi tình người

Năm qua, bão lũ dồn dập, mưa lớn kéo dài đã tàn phá nhiều địa phương trên cả nước, đặc biệt là miền Trung và miền núi phía Bắc. Giữa những mất mát ấy, hàng trăm thành viên Hội Doanh nhân Sài Gòn và Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ TP.HCM (HASI) đã cùng chung tay quyên góp, tiếp thêm nguồn lực cho hơn 900 hộ dân vùng lũ.

3 giờ trước Văn hóa - Xã hội

Dệt may Việt Nam: từ nền sản xuất truyền thống đến khát vọng văn hóa công nghiệp quốc tế

Dệt may Việt Nam: từ nền sản xuất truyền thống đến khát vọng văn hóa công nghiệp quốc tế

Sự đồng hành và ủng hộ của Bộ Công Thương tiếp tục tạo điểm tựa chính sách quan trọng cho ngành dệt may Việt Nam trong bối cảnh kinh tế thế giới nhiều biến động. Trên nền tảng đó, ngành dệt may đang từng bước tái định vị chiến lược phát triển, không chỉ với tư cách là một ngành xuất khẩu chủ lực, mà còn như một không gian văn hóa công nghiệp mới, nơi hội tụ bản lĩnh, sáng tạo và khát vọng vươn tầm quốc tế.

3 giờ trước Phát triển

Bệnh viện Đa khoa Sóc Trăng: Một năm nhìn lại – Dấu ấn chuyên môn và hành trình phát triển bền vững

Bệnh viện Đa khoa Sóc Trăng: Một năm nhìn lại – Dấu ấn chuyên môn và hành trình phát triển bền vững

Năm 2025 khép lại trong nhịp vận hành bền bỉ của Bệnh viện Đa khoa Sóc Trăng – bệnh viện đa khoa hạng I, xếp cấp chuyên môn chuyên sâu, quy mô 1.010 giường bệnh, trực thuộc Sở Y tế thành phố Cần Thơ. Đây là một năm ghi nhận nhiều chuyển động quan trọng trong hành trình xây dựng và củng cố vai trò trung tâm y tế tuyến cuối của khu vực.

4 giờ trước Phát triển

BÀI ĐỌC NHIỀU
Bộ đội đặc công Việt Nam đã tiêu diệt 8 máy bay B-52 trên đất Thái Lan
Bộ đội đặc công Việt Nam đã tiêu diệt 8 máy bay B-52 trên đất Thái Lan
Cựu binh 63 tuổi biến vườn đồi thành trang trại ong mật và chăn nuôi hiệu quả
Cựu binh 63 tuổi biến vườn đồi thành trang trại ong mật và chăn nuôi hiệu quả
Phú Thọ tăng cường công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả
Phú Thọ tăng cường công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Kim Loan và sự phát triển của đạo Mẫu
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Kim Loan và sự phát triển của đạo Mẫu
Tất tần tật về quy trình lĩnh thưởng xổ số mới nhất
Tất tần tật về quy trình lĩnh thưởng xổ số mới nhất
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN

© TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN

Cơ quan chủ quản: Viện Nghiên cứu Văn hoá và Phát triển

Giấy phép hoạt động báo chí điện tử số 247/GP- BTTTT do Bộ TT&TT cấp ngày 07/5/2021 

Chủ tịch Hội đồng Biên tập: TS. Đinh Đức Thiện

Phó Chủ tịch Hội đồng Biên tập: Trần Thị Thu Thảo

Phó Tổng Biên tập: PGS. TS Phạm Hùng Việt

Phó Tổng Biên tập: Nhà báo Lại Đức Hồng

Tổng Thư ký Tòa soạn: ThS. Nhà báo Nguyễn Danh Hòa

Địa chỉ: Số 53 Phố Yên Lạc, Phường Vĩnh Tuy, TP. Hà Nội 

Hotline: 0915 323 789 - 0904 894 444 | Email: thukybientap@gmail.com

THÔNG TIN TÒA SOẠN - LIÊN HỆ QUẢNG CÁO