• 0904 894 444
  • thukybientap@gmail.com
  • Tìm kiếm
  • thukybientap@gmail.com
  • 0904 894 444
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN
  • Thời cuộc
    • Xây dựng Đảng
  • Văn hóa - Xã hội
    • Văn hóa đương đại
    • Văn hóa cổ truyền
    • Di sản
    • Tác phẩm – tác giả
    • Xã hội
    • Người nổi tiếng
    • Làm đẹp
  • Phát triển
    • Dân trí
    • Đời sống và phát triển
    • Khoa học – Công nghệ - Môi trường
    • Vui cười
    • Ẩm thực
    • Nghiên cứu
      • Bài viết
      • Công trình
    • Nông nghiệp - Nông thôn
      • Nông nghiệp và môi trường
      • Nông nghiệp sáng tạo
      • Nông nghiệp công nghệ cao
  • Diễn đàn
    • Mạn đàm
    • Sự kiện
  • Video
  • Video
  • Ảnh
  • Infographic
  • Emagazine
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN
  • Thời cuộc
    • Xây dựng Đảng
  • Văn hóa - Xã hội
    • Văn hóa đương đại
    • Văn hóa cổ truyền
    • Di sản
    • Tác phẩm – tác giả
    • Xã hội
    • Người nổi tiếng
    • Làm đẹp
  • Phát triển
    • Dân trí
    • Đời sống và phát triển
    • Khoa học – Công nghệ - Môi trường
    • Vui cười
    • Ẩm thực
    • Nghiên cứu
      • Bài viết
      • Công trình
    • Nông nghiệp - Nông thôn
      • Nông nghiệp và môi trường
      • Nông nghiệp sáng tạo
      • Nông nghiệp công nghệ cao
  • Diễn đàn
    • Mạn đàm
    • Sự kiện
  • Video
    • Video
    • Ảnh
    • Infographic
    • eMagazine
  • Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh
  • Đại tướng Võ Nguyên Giáp Đại tướng Võ Nguyên Giáp sống mãi trong lòng nhân dân!
  • GS. AHLĐ Vũ Khiêu, một tấm gương lao động không ngừng nghỉ
  • GS. Đào Duy Anh từ chí sĩ cách mạng yêu nước đến học giả lỗi lạc
Thứ 6, ngày 16 tháng 8, 2019, 8:36:21 Chiều
Quốc Khánh 2/9
img

Nghiên cứu

“Đạo Mẫu” trong văn hoá tín ngưỡng dân gian Huế

  • Vũ Hảo
  • 17:26 05/02/2023

Đạo Mẫu là nét văn hóa đặc sắc của người Việt thể hiện vị trí, vai trò cao quý của người phụ nữ, người mẹ (Mẫu) qua mọi thời đại đều được trân trọng.

1-y-phuc-nu-cham-pa-1675592234.JPGY phục của tín đồ xác lính vị thần nữ Chăm
 

 

Trong sách Ô Châu Cận Lục (Dương Văn An - 1555) viết tín ngưỡng thờ Mẫu ở vùng Thuận Hóa - Phú Xuân là thờ “Tứ phủ”, khác với miền Bắc thờ “Tam phủ”. Ông miêu tả một buổi sinh hoạt cúng tế có chầu văn tại đoạn sông Kim Trà (tức điện Huệ Nam bên sông Hương) ngày nay. Trong sách “Thượng kinh ký sự”, Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (1720 – 1791) cũng tường thuật lại một buổi lên đồng tại Kim Khê (Vinh, Nghệ An) vào năm Tân Sửu 1781. Sơ khởi, đạo Mẫu Thuân - Phú - Huế xuất phát từ hội “Sơn Nam” của những người từ Nam Định vào Huế thời tiền Nguyễn. Năm 1955, Hội Sơn Nam xin đổi tên thành “Hội Thiên Tiên Thánh Giáo Trung Việt”. “Thiên” là huyện Thiên Bản (nay là huyện Vụ Bản, Nam Định); “Tiên” là làng Tiên Hương tức thôn Vân Cát, làng An Thái, xã Kim Thái, Vụ Bản, tỉnh Nam Định (nơi giáng trần lần thứ hai của Liễu Hạnh công chúa). Hiện nay tại 252 đường Chi Lăng TP. Huế có chánh điện của Đạo Mẫu hội Sơn Nam.

2-y-phuc-cua-vi-than-dan-toc-1675592298.JPGY phục của tín đồ xác lính vị thần người Chăm
 

 

Vùng Thuận Hóa - Phú Xuân thờ Thiên y A Na nữ thần người Chăm là một sự kiện chưa bao giờ có trong trong lịch sử. Năm 1915, tập san BAVH (Đô Thành Hiếu Cổ) đăng bài của H. Délétie tường thuật về cảnh tượng cúng bái trong điện Huệ Nam (còn gọi là điện Ngọc Trản) có tiêu đề: La fête du Ruoc-sac de la Déesse Thiên-Y-A-Na au temple Huê-Nam (Lễ rước sắc của nữ thần Thiên Y A Na ở điện Huệ Nam). Núi Ngọc Trản theo truyền thuyết là nơi Thánh mẫu Thiên y A Na giáng trần; cách cầu Tuần hiện nay khoảng 300m thuộc địa phận làng Hải Cát (Hương Trà, Thừa Thiên - Huế). Năm Nhâm Tuất 1802, vua Gia Long sắc phong (hiện thờ ở điện Huệ Nam) ban cho Mẫu danh hiệu “Thiên Y A Na Diễn Ngọc Phi”. Sự kiên lịch sử này khẳng định “Thượng thiên Thánh Mẫu” trong Tứ phủ không phải là Thánh Mẫu Liễu Hạnh mà là vị Thánh Mẫu “người Chăm” – Thiên Y A Na. Vua Ðồng Khánh còn đưa cuộc lễ tháng 3 và tháng 7 âm lịch hàng năm tại đây lên hàng quốc lễ.

3-y-phuc-nam-mang-hoa-1675592336.JPGY phục của nam tín đồ mạng hoả
 

 

Nói lên sự linh thiêng của Thánh Mẫu Thiên Y A Na trong dân gian lưu truyền một giai thoại về Ngọc Trản Sơn Từ kể rằng vua Minh Mạng một lần lên đây đã đánh rơi chén ngọc xuống sông Hương tưởng không cách gì lấy lại được; bỗng dưới sông một con rùa lớn bằng chiếc chiếu nổi lên miệng ngậm chén ngọc trả lại cho nhà vua. Vào tháng Ba và tháng Bảy âm lịch, lễ hội điện Huệ Nam tổ chức trong 3 ngày với nhiều nghi lễ hoành tráng. Những “xác lính” của Mẫu (đồng cô, bóng cậu) thuộc mọi tầng lớp trong xã hội, khắp cả nước về đây.

 

4-y-phuc-nu-mang-thuy-1675592383.JPGY phục của nữ tín đồ mạng thuỷ
 

 

Không gian “hầu đồng” Huế có đến 12 giá hầu; tái hiện lại hình tượng các vị thánh từ “tứ phủ” xuống trần gian cứu nhân độ thế. Một đặc điểm hiếm có ở đạo Mẫu là tất cả các những ai mang “xác lính” đến đây đều bình đẳng. Từ ngôi sao giải trí hạng A, vị giáo sư tiến sĩ đến anh nông dân, chị tiểu thương đều bình đẳng, ai đến trước ngồi trước; không tổ chức thứ bậc; không phân biệt giàu nghèo. Bên ngoài dân gian ở Huế làng xã nào cũng có điện, đền, am do tư nhân tự xây dựng bằng tiền bạc cá nhân; Một số gia đình vừa thờ Thánh mẫu Thiên Y Ana, còn thờ Vân Hương thánh mẫu Liễu Hạnh; do tổ tiên họ từ Nam Địng vào. Tín ngưỡng thờ Mẫu vùng Thuận Hóa- Phú Xuân có sự giao thoa giữa hai nền văn hóa Việt và Chăm; những điệu múa hát, y phục đan xen, tương đồng về yếu tố âm nhạc, vũ đạo và trang phục.

5-y-phuc-nu-mang-hoa-1675592481.JPGY phục của nữ tín đồ mạng hoả
 
6-le-hau-dong-tai-hue-1675592533.jpgLễ hầu đồng Điện Huệ Nam được phủ sóng Internet sang Âu Mỹ 
 
Đạo Mẫu Đạo Mẫu hội Sơn Nam Thiên y A Na Thiên Y A Na Diễn Ngọc Phi
  • Chia sẻ Facebook
  • Chia sẻ Twitter
  • Chia sẻ Pinterest
In
Cùng chủ đề
Những bức thư cảm ơn - Ghi nhận tấm lòng của nghệ nhân Hoàng Xuân Mai - thủ nhang Đền Rừng Cần biết
Những bức thư cảm ơn - Ghi nhận tấm lòng của nghệ nhân Hoàng Xuân Mai - thủ nhang Đền Rừng

Trong những ngày cả nước hướng về Ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7, Đền Rừng (Bồ Đề, Hà Nội)...

Hà Nội: Đền Rừng và chùa Đông Các Tự trao 548 suất cơm cho bệnh nhân giữa trưa hè “đổ lửa” Cần biết
Hà Nội: Đền Rừng và chùa Đông Các Tự trao 548 suất cơm cho bệnh nhân giữa trưa hè “đổ lửa”

Ngày 3/6/2025, trong tiết trời oi nồng như muốn nung chảy từng thớ gạch ngoài sân bệnh viện, hơn 548...

Vươn lên từ bờ vực "thất truyền": Hát Dô Liệp Nghĩa Văn hóa - Xã hội
Vươn lên từ bờ vực "thất truyền": Hát Dô Liệp Nghĩa

Hát Dô là loại hình diễn xướng dân gian đặc sắc của vùng Lạp Hạ, ven sông Tích (nay là...

Mới cập nhật
VUSTA chủ trì Hội nghị tổng kết hoạt động Cụm thi đua các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức Liên hiệp năm 2025

VUSTA chủ trì Hội nghị tổng kết hoạt động Cụm thi đua các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức Liên hiệp năm 2025

Ngày 13/12, tại Vườn Quốc gia Cúc Phương (tỉnh Ninh Bình), Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) đã chủ trì tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động năm 2025 của Cụm thi đua các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức Liên hiệp.

15 giờ trước Phát triển

Gương mặt của Trà: Khi tinh hoa thủ công tìm được tri kỷ

Gương mặt của Trà: Khi tinh hoa thủ công tìm được tri kỷ

Trong văn hóa trà Á Đông, ấm chén không đơn thuần là công cụ phục vụ việc thưởng thức, mà là “gương mặt của trà” – nơi hội tụ tinh thần, mỹ học và chiều sâu văn hóa. Một chén trà ngon cần lá trà tốt, nước chuẩn, nhưng để trải nghiệm ấy đạt đến sự trọn vẹn, trà cụ đóng vai trò quyết định. Việc lựa chọn ấm chén, vì thế, không chỉ là hành vi tiêu dùng, mà còn là sự lựa chọn mang tính văn hóa, phản ánh trình độ thưởng thức và thái độ ứng xử với di sản thủ công.

15 giờ trước Văn hóa - Xã hội

Lan tỏa giá trị Truyện Kiều từ lễ khai bút viết thư pháp

Lan tỏa giá trị Truyện Kiều từ lễ khai bút viết thư pháp

Mới đây tại ngôi nhà cổ Đại thi hào Nguyễn Du - xã Tiên Điền - tỉnh Hà Tĩnh đã diễn ra hoạt động khai bút chép toàn văn Truyện Kiều bằng thư pháp chữ Quốc ngữ.

17 giờ trước Văn hóa - Xã hội

Hiệp hội Du lịch Khánh Hòa tái định vị du lịch trong không gian phát triển mới

Hiệp hội Du lịch Khánh Hòa tái định vị du lịch trong không gian phát triển mới

Hiệp hội Du lịch Khánh Hòa vừa tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Trong bối cảnh tỉnh Khánh Hòa bước vào giai đoạn phát triển mới sau sáp nhập, ngành du lịch đứng trước những cơ hội lớn để mở rộng không gian, đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao vị thế trên bản đồ du lịch quốc gia và quốc tế. Trên tinh thần đó, Hiệp hội Du lịch Khánh Hòa xác định rõ mục tiêu, phương châm và các nhóm giải pháp trọng tâm, hướng tới phát triển du lịch bền vững, chuyên nghiệp và mang bản sắc riêng.

17 giờ trước Phát triển

Chủ tịch Phan Xuân Dũng dẫn đoàn Việt Nam tham dự Triển lãm quốc tế về Sáng tạo khoa học công nghệ (SIIF 2025) tại Seoul

Chủ tịch Phan Xuân Dũng dẫn đoàn Việt Nam tham dự Triển lãm quốc tế về Sáng tạo khoa học công nghệ (SIIF 2025) tại Seoul

Từ ngày 3-7/12, Triển lãm quốc tế về khoa học công nghệ (SIIF 2025) được tổ chức tại thủ đô Seoul, Hàn Quốc. Theo lời mời của Hiệp hội Xúc tiến sáng chế Hàn Quốc (KIPA), Quỹ Sáng tạo kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC) đã thành lập đoàn tham gia Triển lãm quốc tế về khoa học công nghệ (SIIF 2025) do TSKH. Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam, Chủ tịch Quỹ VIFOTEC - làm trưởng đoàn.

17 giờ trước Phát triển

Dự án Điện hạt nhân Ninh Thuận 2: Petrovietnam hợp tác IAEA

Dự án Điện hạt nhân Ninh Thuận 2: Petrovietnam hợp tác IAEA

Tại phiên họp thứ hai của Ban Chỉ đạo xây dựng nhà máy điện hạt nhân, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính - Trưởng Ban Chỉ đạo, đã giao Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam( Petrovietnam) làm chủ đầu tư Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2.

1 ngày trước Phát triển

“Nhà mình Grand thế!” - Niềm tự hào của cư dân Đại đô thị đáng sống bậc nhất Sài Gòn

“Nhà mình Grand thế!” - Niềm tự hào của cư dân Đại đô thị đáng sống bậc nhất Sài Gòn

Đại đô thị Vinhomes Grand Park đang khẳng định vị thế của một miền sống đáng mơ ước tại TP.HCM: kết nối tối ưu nhờ hạ tầng hoàn thiện, sở hữu quỹ xanh rộng lớn, hệ tiện ích đa tầng và cộng đồng hơn 70.000 cư dân văn minh. Tất cả đang tạo nên một chuẩn sống mới ở trung tâm cực tăng trưởng phía Đông thành phố.

1 ngày trước Cần biết

Bắc đảo Phú Quốc mùa đẹp nhất năm đánh thức mọi giác quan du khách

Bắc đảo Phú Quốc mùa đẹp nhất năm đánh thức mọi giác quan du khách

Ngắm bình minh trên bãi biển đẹp nhất hành tinh, hoà nhịp lễ hội rộn ràng tại Grand World, khám phá Safari độc đáo, giải trí bất tận tại công viên chủ đề hàng đầu Châu Á, đại tiệc countdown bùng nổ… Vinpearl Phú Quốc mùa đẹp nhất năm đang kiến tạo một hành trình trải nghiệm đẳng cấp và hoàn toàn khác biệt cho mọi du khách.

1 ngày trước Cần biết

Đảng bộ Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam: Kiểm điểm, đánh giá chất lượng năm 2025

Đảng bộ Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam: Kiểm điểm, đánh giá chất lượng năm 2025

Ngày 12/12, Đảng bộ Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) tổ chức Hội nghị kiểm điểm đối với tập thể, cá nhân Ban Chấp hành Đảng bộ năm 2025. Đồng chí Phạm Ngọc Linh, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Phó Chủ tịch Liên hiệp hội Việt Nam chủ trì Hội nghị. Tham dự có đồng chí Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam cùng các đồng chí trong BCH Đảng bộ.

1 ngày trước Thời cuộc

“Tết Trường Sa quê em” - Bài học về Tổ quốc cho trẻ thơ

“Tết Trường Sa quê em” - Bài học về Tổ quốc cho trẻ thơ

Tháng 12/2025, tập thơ thiếu nhi “Tết Trường Sa quê em” của nhà thơ Lữ Mai chính thức ra mắt bạn đọc trên toàn quốc. Cuốn sách do Nhà xuất bản Hội Nhà văn Việt Nam cấp phép, Công ty TNHH Văn hóa và Truyền thông Thảo Nguyên, Carobooks phát hành độc quyền.

1 ngày trước Văn hóa - Xã hội

BÀI ĐỌC NHIỀU
Cựu binh 63 tuổi biến vườn đồi thành trang trại ong mật và chăn nuôi hiệu quả
Cựu binh 63 tuổi biến vườn đồi thành trang trại ong mật và chăn nuôi hiệu quả
Bộ đội đặc công Việt Nam đã tiêu diệt 8 máy bay B-52 trên đất Thái Lan
Bộ đội đặc công Việt Nam đã tiêu diệt 8 máy bay B-52 trên đất Thái Lan
Những đặc trưng của nền văn hóa Việt Nam
Những đặc trưng của nền văn hóa Việt Nam
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Kim Loan và sự phát triển của đạo Mẫu
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Kim Loan và sự phát triển của đạo Mẫu
Phú Thọ tăng cường công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả
Phú Thọ tăng cường công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN

© TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN

Cơ quan chủ quản: Viện Nghiên cứu Văn hoá và Phát triển

Giấy phép hoạt động báo chí điện tử số 247/GP- BTTTT do Bộ TT&TT cấp ngày 07/5/2021 

Chủ tịch Hội đồng Biên tập: TS. Đinh Đức Thiện

Phó Chủ tịch Hội đồng Biên tập: Trần Thị Thu Thảo

Phó Tổng Biên tập: PGS. TS Phạm Hùng Việt

Phó Tổng Biên tập: Nhà báo Lại Đức Hồng

Tổng Thư ký Tòa soạn: ThS. Nhà báo Nguyễn Danh Hòa

Địa chỉ: Số 53 Phố Yên Lạc, Phường Vĩnh Tuy, TP. Hà Nội 

Hotline: 0915 323 789 - 0904 894 444 | Email: thukybientap@gmail.com

THÔNG TIN TÒA SOẠN - LIÊN HỆ QUẢNG CÁO