• 0904 894 444
  • thukybientap@gmail.com
  • Tìm kiếm
  • thukybientap@gmail.com
  • 0904 894 444
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN
  • Thời cuộc
    • Xây dựng Đảng
  • Văn hóa - Xã hội
    • Văn hóa đương đại
    • Văn hóa cổ truyền
    • Di sản
    • Tác phẩm – tác giả
    • Xã hội
    • Người nổi tiếng
    • Làm đẹp
  • Phát triển
    • Dân trí
    • Đời sống và phát triển
    • Khoa học – Công nghệ - Môi trường
    • Vui cười
    • Ẩm thực
    • Nghiên cứu
      • Bài viết
      • Công trình
    • Nông nghiệp - Nông thôn
      • Nông nghiệp và môi trường
      • Nông nghiệp sáng tạo
      • Nông nghiệp công nghệ cao
  • Diễn đàn
    • Mạn đàm
    • Sự kiện
  • Video
  • Video
  • Ảnh
  • Infographic
  • Emagazine
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN
  • Thời cuộc
    • Xây dựng Đảng
  • Văn hóa - Xã hội
    • Văn hóa đương đại
    • Văn hóa cổ truyền
    • Di sản
    • Tác phẩm – tác giả
    • Xã hội
    • Người nổi tiếng
    • Làm đẹp
  • Phát triển
    • Dân trí
    • Đời sống và phát triển
    • Khoa học – Công nghệ - Môi trường
    • Vui cười
    • Ẩm thực
    • Nghiên cứu
      • Bài viết
      • Công trình
    • Nông nghiệp - Nông thôn
      • Nông nghiệp và môi trường
      • Nông nghiệp sáng tạo
      • Nông nghiệp công nghệ cao
  • Diễn đàn
    • Mạn đàm
    • Sự kiện
  • Video
    • Video
    • Ảnh
    • Infographic
    • eMagazine
  • Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh
  • Đại tướng Võ Nguyên Giáp Đại tướng Võ Nguyên Giáp sống mãi trong lòng nhân dân!
  • GS. AHLĐ Vũ Khiêu, một tấm gương lao động không ngừng nghỉ
  • GS. Đào Duy Anh từ chí sĩ cách mạng yêu nước đến học giả lỗi lạc
Thứ 6, ngày 16 tháng 8, 2019, 8:36:21 Chiều
Quốc Khánh 2/9
img

Nghiên cứu

“Đạo Mẫu” trong văn hoá tín ngưỡng dân gian Huế

  • Vũ Hảo
  • 17:26 05/02/2023

Đạo Mẫu là nét văn hóa đặc sắc của người Việt thể hiện vị trí, vai trò cao quý của người phụ nữ, người mẹ (Mẫu) qua mọi thời đại đều được trân trọng.

1-y-phuc-nu-cham-pa-1675592234.JPGY phục của tín đồ xác lính vị thần nữ Chăm
 

 

Trong sách Ô Châu Cận Lục (Dương Văn An - 1555) viết tín ngưỡng thờ Mẫu ở vùng Thuận Hóa - Phú Xuân là thờ “Tứ phủ”, khác với miền Bắc thờ “Tam phủ”. Ông miêu tả một buổi sinh hoạt cúng tế có chầu văn tại đoạn sông Kim Trà (tức điện Huệ Nam bên sông Hương) ngày nay. Trong sách “Thượng kinh ký sự”, Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (1720 – 1791) cũng tường thuật lại một buổi lên đồng tại Kim Khê (Vinh, Nghệ An) vào năm Tân Sửu 1781. Sơ khởi, đạo Mẫu Thuân - Phú - Huế xuất phát từ hội “Sơn Nam” của những người từ Nam Định vào Huế thời tiền Nguyễn. Năm 1955, Hội Sơn Nam xin đổi tên thành “Hội Thiên Tiên Thánh Giáo Trung Việt”. “Thiên” là huyện Thiên Bản (nay là huyện Vụ Bản, Nam Định); “Tiên” là làng Tiên Hương tức thôn Vân Cát, làng An Thái, xã Kim Thái, Vụ Bản, tỉnh Nam Định (nơi giáng trần lần thứ hai của Liễu Hạnh công chúa). Hiện nay tại 252 đường Chi Lăng TP. Huế có chánh điện của Đạo Mẫu hội Sơn Nam.

2-y-phuc-cua-vi-than-dan-toc-1675592298.JPGY phục của tín đồ xác lính vị thần người Chăm
 

 

Vùng Thuận Hóa - Phú Xuân thờ Thiên y A Na nữ thần người Chăm là một sự kiện chưa bao giờ có trong trong lịch sử. Năm 1915, tập san BAVH (Đô Thành Hiếu Cổ) đăng bài của H. Délétie tường thuật về cảnh tượng cúng bái trong điện Huệ Nam (còn gọi là điện Ngọc Trản) có tiêu đề: La fête du Ruoc-sac de la Déesse Thiên-Y-A-Na au temple Huê-Nam (Lễ rước sắc của nữ thần Thiên Y A Na ở điện Huệ Nam). Núi Ngọc Trản theo truyền thuyết là nơi Thánh mẫu Thiên y A Na giáng trần; cách cầu Tuần hiện nay khoảng 300m thuộc địa phận làng Hải Cát (Hương Trà, Thừa Thiên - Huế). Năm Nhâm Tuất 1802, vua Gia Long sắc phong (hiện thờ ở điện Huệ Nam) ban cho Mẫu danh hiệu “Thiên Y A Na Diễn Ngọc Phi”. Sự kiên lịch sử này khẳng định “Thượng thiên Thánh Mẫu” trong Tứ phủ không phải là Thánh Mẫu Liễu Hạnh mà là vị Thánh Mẫu “người Chăm” – Thiên Y A Na. Vua Ðồng Khánh còn đưa cuộc lễ tháng 3 và tháng 7 âm lịch hàng năm tại đây lên hàng quốc lễ.

3-y-phuc-nam-mang-hoa-1675592336.JPGY phục của nam tín đồ mạng hoả
 

 

Nói lên sự linh thiêng của Thánh Mẫu Thiên Y A Na trong dân gian lưu truyền một giai thoại về Ngọc Trản Sơn Từ kể rằng vua Minh Mạng một lần lên đây đã đánh rơi chén ngọc xuống sông Hương tưởng không cách gì lấy lại được; bỗng dưới sông một con rùa lớn bằng chiếc chiếu nổi lên miệng ngậm chén ngọc trả lại cho nhà vua. Vào tháng Ba và tháng Bảy âm lịch, lễ hội điện Huệ Nam tổ chức trong 3 ngày với nhiều nghi lễ hoành tráng. Những “xác lính” của Mẫu (đồng cô, bóng cậu) thuộc mọi tầng lớp trong xã hội, khắp cả nước về đây.

 

4-y-phuc-nu-mang-thuy-1675592383.JPGY phục của nữ tín đồ mạng thuỷ
 

 

Không gian “hầu đồng” Huế có đến 12 giá hầu; tái hiện lại hình tượng các vị thánh từ “tứ phủ” xuống trần gian cứu nhân độ thế. Một đặc điểm hiếm có ở đạo Mẫu là tất cả các những ai mang “xác lính” đến đây đều bình đẳng. Từ ngôi sao giải trí hạng A, vị giáo sư tiến sĩ đến anh nông dân, chị tiểu thương đều bình đẳng, ai đến trước ngồi trước; không tổ chức thứ bậc; không phân biệt giàu nghèo. Bên ngoài dân gian ở Huế làng xã nào cũng có điện, đền, am do tư nhân tự xây dựng bằng tiền bạc cá nhân; Một số gia đình vừa thờ Thánh mẫu Thiên Y Ana, còn thờ Vân Hương thánh mẫu Liễu Hạnh; do tổ tiên họ từ Nam Địng vào. Tín ngưỡng thờ Mẫu vùng Thuận Hóa- Phú Xuân có sự giao thoa giữa hai nền văn hóa Việt và Chăm; những điệu múa hát, y phục đan xen, tương đồng về yếu tố âm nhạc, vũ đạo và trang phục.

5-y-phuc-nu-mang-hoa-1675592481.JPGY phục của nữ tín đồ mạng hoả
 
6-le-hau-dong-tai-hue-1675592533.jpgLễ hầu đồng Điện Huệ Nam được phủ sóng Internet sang Âu Mỹ 
 
Đạo Mẫu Đạo Mẫu hội Sơn Nam Thiên y A Na Thiên Y A Na Diễn Ngọc Phi
  • Chia sẻ Facebook
  • Chia sẻ Twitter
  • Chia sẻ Pinterest
In
Cùng chủ đề
Những bức thư cảm ơn - Ghi nhận tấm lòng của nghệ nhân Hoàng Xuân Mai - thủ nhang Đền Rừng Cần biết
Những bức thư cảm ơn - Ghi nhận tấm lòng của nghệ nhân Hoàng Xuân Mai - thủ nhang Đền Rừng

Trong những ngày cả nước hướng về Ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7, Đền Rừng (Bồ Đề, Hà Nội)...

Hà Nội: Đền Rừng và chùa Đông Các Tự trao 548 suất cơm cho bệnh nhân giữa trưa hè “đổ lửa” Cần biết
Hà Nội: Đền Rừng và chùa Đông Các Tự trao 548 suất cơm cho bệnh nhân giữa trưa hè “đổ lửa”

Ngày 3/6/2025, trong tiết trời oi nồng như muốn nung chảy từng thớ gạch ngoài sân bệnh viện, hơn 548...

Vươn lên từ bờ vực "thất truyền": Hát Dô Liệp Nghĩa Văn hóa - Xã hội
Vươn lên từ bờ vực "thất truyền": Hát Dô Liệp Nghĩa

Hát Dô là loại hình diễn xướng dân gian đặc sắc của vùng Lạp Hạ, ven sông Tích (nay là...

Mới cập nhật
Quảng Ngãi trao Huân chương Dũng cảm và Bằng khen cho các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong công tác cứu hộ, cứu nạn bão số 13

Quảng Ngãi trao Huân chương Dũng cảm và Bằng khen cho các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong công tác cứu hộ, cứu nạn bão số 13

Chiều ngày 15/12, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Giang chủ trì buổi trao tặng Huân chương Dũng cảm của Chủ tịch nước và 14 Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác cứu hộ, cứu nạn trong cơn bão số 13.

1 giờ trước Văn hóa - Xã hội

Cộng đồng đạo Mẫu bức xúc giá hầu quay lưng vào công đồng của Thủ nhang Quảng Cung Linh từ

Cộng đồng đạo Mẫu bức xúc giá hầu quay lưng vào công đồng của Thủ nhang Quảng Cung Linh từ

Mới đây, tại Lễ hội truyền thống làng Liên Trì - Đồng Sơn xã Kiều Phú (Hà Nội) đã diễn ra chương trình "Diễn xướng thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu xứ Đoài 2025" nhằm tôn vinh giá trị nghệ thuật tâm linh của nghi lễ hầu Thánh, đồng thời lan tỏa những giá trị nhân văn sâu sắc của tín ngưỡng thờ Mẫu đến với cộng đồng. Chương trình thu hút đông đảo nghệ nhân, thanh đồng cùng người dân và du khách thập phương tham dự.

2 giờ trước Văn hóa - Xã hội

Khi nghệ thuật rối nước Việt Nam hóa thân thành trò chơi Gen Z

Khi nghệ thuật rối nước Việt Nam hóa thân thành trò chơi Gen Z

Trong bối cảnh nghệ thuật truyền thống Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ mai một, dự án truyền thông RỐICONIC của nhóm sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền đã mang đến bộ boardgame “RỐIGENZ!” nhằm biến sân khấu múa rối nước ngàn năm tuổi thành trò chơi chiến thuật, giúp giới trẻ khám phá di sản văn hóa một cách tự nhiên.

2 giờ trước Văn hóa - Xã hội

Hội Nhà văn Hà Nội tổng kết, trao giải thưởng cho 3 tác phẩm tiêu biểu 2025

Hội Nhà văn Hà Nội tổng kết, trao giải thưởng cho 3 tác phẩm tiêu biểu 2025

Ngày 15/12, tại Hà Nội, Hội Nhà văn Hà Nội tổng kết hoạt động năm 2025, phương hướng hoạt động năm 2026, trao giải thưởng, tặng thưởng văn học và trao quyết định kết nạp hội viên mới.

2 giờ trước Văn hóa - Xã hội

Ni sư Thích Đàm Thảo và hành trình gieo mầm từ bi giữa đời thường

Ni sư Thích Đàm Thảo và hành trình gieo mầm từ bi giữa đời thường

Nam Định - miền đất “địa linh nhân kiệt”, nơi Phật giáo ngàn năm bén rễ trong đời sống tâm linh dân Việt, đang gìn giữ nhiều ngôi cổ tự với những nhân duyên đặc biệt. Trong số đó, chùa làng Kênh Hiệu - Động Kính Tự lặng lẽ tỏa ánh đạo mầu dưới sự dẫn dắt của Ni sư Thích Đàm Thảo – người dành cả đời mang con chữ, bữa cơm và lối sống thiện lành đến với những phận người thiệt thòi.

2 giờ trước Văn hóa - Xã hội

Phiên chợ việc làm nơi vùng cao: Gieo sinh kế bền vững cho lao động Trà Bồng

Phiên chợ việc làm nơi vùng cao: Gieo sinh kế bền vững cho lao động Trà Bồng

Hơn 11 nghìn chỉ tiêu tuyển dụng được mang về xã Trà Bồng (Quảng Ngãi) không chỉ mở ra cơ hội việc làm cho lao động miền núi, mà còn góp phần bồi đắp nền tảng sinh kế bền vững, gắn phát triển kinh tế với bảo tồn giá trị văn hóa cộng đồng vùng cao.

9 giờ trước Văn hóa - Xã hội

Doanh nhân Nghệ Tĩnh tiên phong ứng dụng AI trong quản trị doanh nghiệp

Doanh nhân Nghệ Tĩnh tiên phong ứng dụng AI trong quản trị doanh nghiệp

Sáng ngày 13/12/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, Hội Doanh nghiệp Nghệ Tĩnh tại TP.HCM đã phối hợp cùng Công ty JobTest tổ chức thành công Chương trình Cà phê Kết nối Doanh nhân Nghệ Tĩnh với chủ đề: “Lãnh đạo Doanh nghiệp tiên phong ứng dụng AI”, với sự tham dự của Chủ tịch Phan Đình Tuệ, Phó Chủ tịch Thường trực Bùi Văn Liệu, Phó Chủ tịch Trần Văn Chín, Tiến sĩ Lê Xuân Sang – Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam và Thế giới, cùng các thành viên Ban Chấp hành và gần 100 doanh nhân, doanh nghiệp.

9 giờ trước Phát triển

An Giang: “Em yêu biển, đảo quê hương” - hun đúc tình yêu quê hương đất nước

An Giang: “Em yêu biển, đảo quê hương” - hun đúc tình yêu quê hương đất nước

Cuộc thi “Em yêu biển, đảo quê hương” không chỉ là một hoạt động ngoại khóa giàu tính sáng tạo, mà còn là một mô hình giáo dục giàu ý nghĩa trong việc hun đúc tình yêu quê hương, đất nước cho thế hệ trẻ ngay từ những năm đầu bậc trung học cơ sở.

10 giờ trước Văn hóa - Xã hội

VUSTA chủ trì Hội nghị tổng kết hoạt động Cụm thi đua các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức Liên hiệp năm 2025

VUSTA chủ trì Hội nghị tổng kết hoạt động Cụm thi đua các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức Liên hiệp năm 2025

Ngày 13/12, tại Vườn Quốc gia Cúc Phương (tỉnh Ninh Bình), Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) đã chủ trì tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động năm 2025 của Cụm thi đua các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức Liên hiệp.

1 ngày trước Phát triển

Gương mặt của Trà: Khi tinh hoa thủ công tìm được tri kỷ

Gương mặt của Trà: Khi tinh hoa thủ công tìm được tri kỷ

Trong văn hóa trà Á Đông, ấm chén không đơn thuần là công cụ phục vụ việc thưởng thức, mà là “gương mặt của trà” – nơi hội tụ tinh thần, mỹ học và chiều sâu văn hóa. Một chén trà ngon cần lá trà tốt, nước chuẩn, nhưng để trải nghiệm ấy đạt đến sự trọn vẹn, trà cụ đóng vai trò quyết định. Việc lựa chọn ấm chén, vì thế, không chỉ là hành vi tiêu dùng, mà còn là sự lựa chọn mang tính văn hóa, phản ánh trình độ thưởng thức và thái độ ứng xử với di sản thủ công.

1 ngày trước Văn hóa - Xã hội

BÀI ĐỌC NHIỀU
Cựu binh 63 tuổi biến vườn đồi thành trang trại ong mật và chăn nuôi hiệu quả
Cựu binh 63 tuổi biến vườn đồi thành trang trại ong mật và chăn nuôi hiệu quả
Bộ đội đặc công Việt Nam đã tiêu diệt 8 máy bay B-52 trên đất Thái Lan
Bộ đội đặc công Việt Nam đã tiêu diệt 8 máy bay B-52 trên đất Thái Lan
Những đặc trưng của nền văn hóa Việt Nam
Những đặc trưng của nền văn hóa Việt Nam
Phú Thọ tăng cường công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả
Phú Thọ tăng cường công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Kim Loan và sự phát triển của đạo Mẫu
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Kim Loan và sự phát triển của đạo Mẫu
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN

© TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN

Cơ quan chủ quản: Viện Nghiên cứu Văn hoá và Phát triển

Giấy phép hoạt động báo chí điện tử số 247/GP- BTTTT do Bộ TT&TT cấp ngày 07/5/2021 

Chủ tịch Hội đồng Biên tập: TS. Đinh Đức Thiện

Phó Chủ tịch Hội đồng Biên tập: Trần Thị Thu Thảo

Phó Tổng Biên tập: PGS. TS Phạm Hùng Việt

Phó Tổng Biên tập: Nhà báo Lại Đức Hồng

Tổng Thư ký Tòa soạn: ThS. Nhà báo Nguyễn Danh Hòa

Địa chỉ: Số 53 Phố Yên Lạc, Phường Vĩnh Tuy, TP. Hà Nội 

Hotline: 0915 323 789 - 0904 894 444 | Email: thukybientap@gmail.com

THÔNG TIN TÒA SOẠN - LIÊN HỆ QUẢNG CÁO