Chúng tôi rất ấn tượng và ngỡ ngàng khi đến tham quan, thưởng ngoạn không gian trưng bày đá nghệ thuật, gỗ lũa, bonsai trong khuôn viên Chùa Quán Thế Âm lại Lễ hội Quán Thế Âm năm 2024, được tổ chức từ ngày 26-29/3/2024 (nhằm các ngày 17-18-19-20/2 năm Giáp Thìn) tại chùa Quán Thế Âm (Q. Ngũ Hành Sơn, TP Đà Nẵng).
Trước mắt tôi, không gian trưng bày đá nghệ thuật, gỗ lũa, bonsai rộng khoảng 200m2, nằm bên hông phải của Chùa được trưng bày hơn 100 tác phẩm của 3 ông mê đá đến từ huyện Duy Xuyên (Quảng Nam). Điều khá ấn tượng trên 100 tác phẩm SVC của 3 anh chàng mê đá này đã tạo nên một không gian trưng bày khá hoành tráng, mỹ thuật, khiến khách du lịch trong và ngoài nước vô cùng sửng sốt và thích thú với những tác phẩm thiên nhiên đã tạo ra.
Ngắm “rừng” đá nghệ thuật đang trưng bày, ai cũng có cảm giác như lạc vào chốn thiên thai với những gam màu đậm, nóng… ấn tượng, lạ lùng, có viên với cảnh ráng chiều rực đỏ, cảnh hoàng hôn ánh tím với những vân mây thơ mộng lững lờ trôi. Có tác phẩm đá nghệ thuật với dãy ngân hà sáng đục trên nền trời đêm lấp lánh những vì sao làm cho người xem choáng ngợp trước sự tinh tế, tuyệt mỹ, bao la của không gian vũ trụ. Không gian đó đã phần nào phản ảnh cái tinh diệu của vũ trụ được “phổ” vào những viên đá mà tự thân của đá toát lên cái vi diệu của đất trời, sự hoà hợp, đúc kết… của thiên nhiên, qua hàng thiên niên kỷ để hình thành cái “hồn” của đá với những tác phẩm đủ kích cỡ, màu sắc, kiểu dáng.
Tâm sự với chúng tôi, anh Trần Thịnh (64 tuổi, trú tại xã Duy Hòa, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) cho hay, thể theo lời mời của Hòa thượng Thích Huệ Vinh, trụ trì chùa Quán Thế Âm với nội dung mời “3 ông” đưa đá nghệ thuật về Chùa trưng bày nhân Lễ hội Quán Thế Âm năm 2024. Lần này, tôi cùng 2 người bạn là Nguyễn Văn Khoa và Nguyễn Khắc Hiệp hưởng ứng mang đá về trưng bày theo dạng “cúng dường” để “bá tánh” thưởng thức mà không đòi hỏi chi phí nào hết. Riêng chi phí đi lại, vận chuyển đá cảnh cho trưng bày lễ hội này, chúng tôi phải bỏ tiền túi ra khoảng 15 triệu đồng. Lần này tôi trưng bày 50 tác phẩm đá nghệ thuật, gỗ lũa, bonsai. Trong đó, có khoảng 10 tác phẩm tiêu biểu: Đất Việt, Trái tim sỏi đá, Chân dung đức Đạt Ma…; gỗ lũa có 2 tác phẩm là Tung cánh và Đại ngàn. Bình quân, giá mỗi tác phẩm giao động từ 20 triệu - 50 triệu đồng.
Ông Thịnh cũng cho hay, ông bắt đầu chơi đá vào năm 1997 sau khi tình cờ đọc về đá Suiseki của người Nhật trên mạng. Đam mê này đã nảy mầm trong ông từ những ngày đầu tiên. Ông chia sẻ về những kỷ niệm khó quên khi vượt qua khó khăn về kinh tế để tìm kiếm những viên đá đầu tiên. Viên đá đầu tiên mà ông tìm thấy, được gọi là "Thông phong", mang ý nghĩa sự thông suốt và tịnh tâm của thiền định.
Vợ chồng ông Thịnh vốn là nông dân cần cù “một nắng hai sương”, và việc ông “bỏ lúa” đi tìm đá đã gặp phải sự phản đối ban đầu từ vợ. Tuy nhiên, ông vẫn kiên trì và dành nhiều thời gian để say mê đi tìm những tác phẩm đá độc đáo. Mặc dù đã có những cơ hội để bán những tác phẩm đắt giá, nhưng ông Thịnh luôn giữ vững niềm đam mê và không bán đi những tác phẩm đầu tiên, tâm đắc của mình.
Hiện nay, ông Thịnh có một kho tàng gồm 300 tác phẩm đá nghệ thuật, một số trong số đó đã được công nhận và trưng bày tại các sự kiện nghệ thuật. Mặc dù đã có những lời đề nghị mua với giá cao, nhưng ông vẫn kiên quyết từ chối, vì đó không chỉ là những tác phẩm nghệ thuật mà còn là một phần của cuộc sống và kỷ niệm của ông bởi nhiều người nói rằng: “Ông Thịnh mê đá hơn mê vợ”!
Còn ông Nguyễn Văn Khoa (68 tuổi, trú xã Duy Hòa, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) cho hay, đến trưng bày Lễ hội lần này, anh mang theo 30 tác phẩm đá nghệ thuật, trong đó có 1 số tác phẩm tiêu biểu như Hoàng Long, Chim đại bàng, Thác nguồn, bộ đá “Tây Du Ký” gồm 6 tác phẩm rất độc đáo.
Hơn 20 năm trước đây, ông Khoa làm việc cho ngành tạo hình sứ La Tháp (Quảng Nam), sau khi nghỉ chế độ tình cờ anh nghe được một người nói về những viên đá đẹp ở Tây Ninh. Thích quá, anh bỏ tiền túi, khăn gói vào tận núi Bà Đen ở Tây Ninh để thoả giấc mộng truy tìm đá cảnh. Tuy nhiên chuyến đi “mở hàng” đó hoàn toàn thất bại, anh không tìm ra một tác phẩm nào. Ngậm ngùi, khăn gói về lại quê hương, lúc này thì phong trào tìm đá cảnh ở xã Duy Trung lại rộn lên sôi nổi, hoà vào đoàn người tìm đá cảnh đó, anh cũng “một mai, một cuốc, một ba lô…” say mê đi tìm đá cảnh.
Hơn 20 năm băng rừng lội suối, từ Nam Giang, Tây Giang, Đông Giang (Quảng Nam) cho tới các xã miền núi như Hoà Phú, Hoà Bắc (Hoà Vang, Đà Nẵng), đâu đâu ông cũng có mặt. Trong quá khứ, có những chuyến đi dài ngày, chi phí khá lớn nhưng kết quả là một con “số không” bởi không có tác phẩm nào ưng ý. Ông Khoa cho hay, cơ duyên chưa đến với mình, thôi thì lỡ mê đá rồi nên phải kiên trì, “có công tìm đá, có ngày ra kim”.
Theo ông Khoa, người tìm đá phải có một số kiến thức nhất định về ngữ học, thiên văn, địa lý, mỹ thuật… các loại hình đá nghệ thuật, nhất là loại hình đá cảnh Suiseki. Ngoài ra, người tìm đá còn có cái may mắn, cái duyên để “ngộ” được những viên đá đẹp. Anh cho biết, một tác phẩm đẹp, quý hiếm phải hội đủ 5 yếu tố: “Tỷ trọng, độ cứng, độ bóng, đường nét và màu sắc”.
Còn ông Nguyễn Khắc Hiệp (57 tuổi, trú xã Duy Trung, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) cho hay, Lễ hội lần này, anh mang theo 32 tác phẩm đá nghệ thuật và 6 tác phẩm bonsai .Các tác phẩm đá nghệ thuật gồm có Gấu tuyết, Cụ rùa, Hũ tài lộc, Niệm từ, Tụy Vũ…Mỗi tác phẩm có giá từ 20 triệu đến 30 triệu đồng. Theo ông Hiệp, đá là nơi ghi dấu rõ nét nhất những thay đổi của không gian, thời gian. Mọi cảnh trí, con người, nhân vật… đều được thiên nhiên “khắc” trên đá, thậm chí qua những phiến đá vô tri, mình có thể gửi gắm niềm mơ ước, giúp đá như có “linh hồn”, khi “hiểu” nó và đặt cho nó một cái tên.
“Cơ duyên đã đưa tôi đến với đá từ năm 1990. Vô tình, khi tôi đi đào cây cảnh, bỗng dưng thấy cháy rừng, buộc tôi phải chạy xuống khe suối tạm “lánh nạn”. Tình cờ, tôi thấy những viên đá đẹp lung linh dưới dòng nước chảy, tôi bèn lượm vài viên về ngắm chơi. Bỗng dưng, anh trai mua cây và chơi cây cảnh ở Đà Nẵng lại thấy đẹp, nhưng không biết nơi nào bán thực tế. Anh ấy đưa cho tiền ngày công hồi đó cho tôi, khiến tôi cảm thấy có động lực bắt đầu đi tìm đá.
Mỏ đá Duy Trung nằm trong quê hương của tôi, cách nhà khoảng 7 cây số. Đá này được cho là do núi lửa phun trào, nên hình dáng và màu sắc của nó đa dạng. Đến bây giờ, những người chơi đá đánh giá nó là đẹp nhất Việt Nam. Ở Duy Trung, sau những năm tháng đó, tôi bắt đầu chơi đá và được trưng bày đầu tiên của đá cảnh toàn quốc từ năm 2005;
Từ đó, niềm đam mê đá đã dẫn tôi khắp mọi nơi trong nước, từ Lâm Đồng, Bình Định đến Huế, nhưng không nơi nào bằng Quảng Nam. Tất cả anh em chơi đá trong cả nước đều phải công nhận thiên nhiên đã ưu ái cho vùng đất Quảng Nam. Ở đây có hai thể loại đá: đá hình thể Duy Trung và đá hoa văn Phước Chánh.
Câu ngạn ngữ "Thạch nhập sự thông" thể hiện niềm tin của người Trung Hoa vào sức mạnh tích cực của đá cảnh trong việc mang lại sự hanh thông và may mắn cho gia đình. Đây là một trong những quan niệm truyền thống được chú trọng đặc biệt trong nền văn hóa và tâm linh Trung Quốc. Trưng bày đá nghệ thuật trong nhà sẽ tốt cho thuật phong thủy, hy vọng gia chủ tràn đầy hanh thông, thành công và may mắn…”- Ông Hiệp tâm sự.
Không gian trưng bày đá nghệ thuật của “3 ông mê đá” trong Lễ hội Chùa Quán Thế Âm (Ngũ Hành Sơn- Đà Nẵng năm 2024) đã phần nào phản ảnh cái tinh diệu của vũ trụ được “phổ” vào những viên đá mà tự thân của đá toát lên cái vi diệu của đất trời, sự hoà hợp, đúc kết… của thiên nhiên, qua hàng thiên niên kỷ để hình thành cái “hồn” của đá với những tác phẩm đủ kích cỡ, màu sắc, kiểu dáng lung linh ven bờ Lộ Cảnh Giang thơ mộng./.
Các bạn đọc muốn tiềm hiểu về đá nghệ thuật, xin liên hệ với “3 anh chàng mê đá” xứ Quảng qua Zalo điện thoại như sau:
- Ông Trần Thịnh :0976105528
- Ông Nguyễn Văn Khoa: 0985757167
- Ông Nguyễn Khắc Hiệp: 0905065089