Bê trọc của Phạm Việt Long là một tác phẩm đặc biệt, vượt xa giới hạn của một bản ghi chép chiến trường hay hồi ký cá nhân. Dù không hư cấu nhân vật, không tạo dựng cốt truyện theo kiểu truyền thống, tác phẩm vẫn mang đầy đủ các đặc trưng của một tiểu thuyết phi hư cấu hoàn chỉnh, với kết cấu chặt chẽ, nhân vật phát triển, chiều sâu tư tưởng và tổ chức nghệ thuật mạch lạc.

Bê trọc của Phạm Việt Long là một trường hợp đặc biệt: nó không hư cấu theo nghĩa thông thường, nhưng tạo dựng được ba hình tượng văn học có sức khái quát cao - Nhân dân, Trí thức trẻ và Lực lượng vũ trang - từ đó chứng minh bản thân nó là một tiểu thuyết phi hư cấu hoàn chỉnh.

Trong Bê trọc, lực lượng vũ trang hiện lên như trụ cột sống động và cảm động của cuộc kháng chiến. Đó không chỉ là những chiến sĩ oai hùng giữa trận tiền, mà còn là những người âm thầm chiến đấu, sống và hy sinh giữa làng quê, rừng núi, lòng dân. Mỗi người lính trong tác phẩm đều mang trong mình một câu chuyện - khi được gợi lại bằng giọng văn dung dị, đầy xúc cảm của người trong cuộc.

Trong kho tàng văn học Việt Nam hiện đại, không ít tác phẩm viết về chiến tranh cách mạng đã để lại dấu ấn sâu sắc bằng sức mạnh của tư liệu, cảm xúc và nghệ thuật. Tuy nhiên, không phải tác phẩm nào cũng vừa mang giá trị tư liệu xác thực, vừa đạt tới cấu trúc nghệ thuật của một tiểu thuyết.