Phát biểu khai mạc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Võ Phiên nêu rõ: Đại hội Đại biểu các DTTS tỉnh lần thứ IV - năm 2024 là sự kiện chính trị - xã hội quan trọng, tiếp tục khẳng định đường lối, chính sách dân tộc nhất quán của Đảng và Nhà nước là “bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp nhau cùng phát triển” với quan điểm “công tác dân tộc là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài, cấp bách; là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của hệ thống chính trị”.
Đại hội là dịp đánh giá tình hình phát triển kinh tế - xã hội, công tác giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới ở vùng đồng bào DTTS của tỉnh trong thời gian qua, nhất là từ sau Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh lần thứ III - năm 2029 đến nay. Từ đó, xác định nhiệm vụ, phương hướng phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS của tỉnh trong giai đoạn 2025 - 2029.
Đây cũng là dịp tôn vinh, biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, tiêu biểu là những điển hình của phong trào thi đua yêu nước trong đồng bào DTTS; tiếp tục khẳng định đường lối nhất quán của Đảng và Nhà nước ta về vấn đề dân tộc và đại đoàn kết dân tộc.
Trong 5 năm thực hiện Quyết tâm thư Đại hội Đại biểu các DTTS lần thứ III giai đoạn 2019 - 2024, Đảng bộ, chính quyền tỉnh Quảng Ngãi đã có những chủ trương đúng đắn và trọng tâm về phát triển kinh tế - xã hội đối với vùng DTTS và miền núi và được cả hệ thống chính trị quan tâm chỉ đạo, cộng đồng các DTTS hưởng ứng thực hiện và đạt được nhiều thành tựu quan trọng, cảnh sắc và cuộc sống của đồng bào ngày càng đổi thay, tươi đẹp.
Đặc biệt việc triển khai Chương trình Mục tiêu Quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi của tỉnh đã đạt những kết quả khá toàn diện, nhiều mục tiêu, nhiệm vụ đạt cao hơn bình quân chung của các địa phương, nổi bật là: Kết cấu hạ tầng ngày càng phát triển, hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; bình quân từ năm 2021 - 2023 tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn các huyện miền núi giảm gần 5%/năm; 100% đường ô tô đến trung tâm xã được nhựa hóa, cứng hóa; 100% các xã có điện lưới quốc gia; công trình thủy lợi, chợ, công trình cấp nước sinh hoạt, công trình điện từng bước được đầu tư đồng bộ…
Công tác xây dựng nông thôn mới đạt kết quả tích cực; nông thôn miền núi có nhiều khởi sắc, đời sống người dân ngày càng được cải thiện. Đến nay, các huyện miền núi của tỉnh có 9 xã đạt chuẩn nông thôn mới, có 2 xã đạt 15 - 18 tiêu chí, 33 xã đạt 10 - 14 tiêu chí và 16 xã đạt 5 - 9 tiêu chí. Dự kiến cuối năm 2024 có thêm 6 xã đạt chuẩn nông thôn mới.
Việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa, ngôn ngữ, chữ viết, phong tục, tập quán, tín ngưỡng truyền thống tốt đẹp của đồng bào được coi trọng. Nhiều lễ hội truyền thống đã được phục dựng; gìn giữ được nhiều mô hình làng, thôn văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch. Công tác tuyên truyền, vận động đồng bào cải tạo tập quán lạc hậu được quan tâm, nhiều tập tục lạc hậu dần được loại bỏ và thay đổi phù hợp với điều kiện hiện nay.
Trên cơ sở những kết quả đã đạt được và những bài học đúc rút được trong thực hiện các chương trình, đề án từ những năm qua, tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2029 phát triển toàn diện, nhanh, bền vững vùng đồng bào DTTS; đẩy mạnh giảm nghèo vùng đồng bào DTTS, rút ngắn khoảng cách phát triển giữa các dân tộc; giảm dần xã, thôn đặc biệt khó khăn; từng bước hình thành các vùng chuyên canh sản xuất hàng hóa có giá trị kinh tế cao.
Tỉnh cũng sẽ tiếp tục chú trọng phát triển nguồn nhân lực vùng đồng bào DTTS; tăng cường số lượng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ là người DTTS; củng cố hệ thống chính trị cơ sở; giữ vững khối đại đoàn kết các dân tộc, bảo đảm ổn định an ninh, quốc phòng.
Đại hội đã nghe một số tham luận của Hội LH Phụ nữ tỉnh, Công an tỉnh, huyện Minh Long, Trà Bồng và một số cá nhân tiêu biểu về bảo tồn, phát huy nghề dệt thổ cẩm dân tộc H’rê gắn với phát triển kinh tế hộ gia đình; về hộ nông dân sản xuất kinh doanh giỏi, nâng cao thu nhập, vươn lên làm giàu ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; Phát huy vai trò của người có uy tín trong công tác tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thiểu số chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước…
Phát biểu tại đại hội, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Nông Thị Hà bày tỏ vui mừng trước thành tựu trên các lĩnh vực đời sống kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi tỉnh Quảng Ngãi, đồng thời khẳng định, đại hội là một sự kiện có ý nghĩa chính trị, xã hội sâu sắc, một biểu tượng đặc biệt về khối đại đoàn kết gắn bó “keo sơn” giữa các dân tộc Việt Nam.
Đồng chí Nông Thị Hà đề nghị cấp ủy Đảng, chính quyền, các đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội tỉnh tiếp tục quán triệt sâu sắc các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc, đại đoàn kết dân tộc và chính sách dân tộc; nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào DTTS, thu hẹp khoảng cách giữa các vùng, địa phương trong tỉnh.
Đồng thời, quan tâm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của địa phương, gắn kết du lịch với gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa dân tộc. Ngoài ra, nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác giáo dục và đào tạo, đặc biệt là đào tạo, bồi dưỡng, dạy nghề cho lao động người DTTS; đẩy mạnh công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân,…
Thay mặt Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Đặng Ngọc Huy đề nghị đại hội tiếp thu nghiêm túc, đầy đủ các ý kiến phát biểu của Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Nông Thị Hà.
Thời gian tới, các cấp ủy, chính quyền, MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và đồng bào DTTS cần tiếp tục xác định và nâng cao nhận thức, trách nhiệm về công tác dân tộc. Tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện hiệu quả các chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc.
Đồng thời, phát huy tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc; tích cực tuyên truyền bằng nhiều hình thức phù hợp với đặc thù của từng dân tộc, địa phương, vùng miền để ý chí tự lực, tự cường, lòng tự hào dân tộc và khát vọng vươn lên xây dựng, phát triển quê hương, đất nước,…
Phấn đấu năm 2030, huyện Sơn Tây và Trà Bồng đạt đủ tiêu chí xác định huyện thoát nghèo. Nâng cao chất lượng các lĩnh vực văn hóa, an sinh xã hội, phúc lợi xã hội.
Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy tin tưởng, đồng bào các dân tộc trên địa bàn tỉnh sẽ tiếp tục cùng nhau phát huy mạnh mẽ truyền thống đoàn kết, yêu nước, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, thực hiện tốt các phong trào thi đua yêu nước để đồng lòng chung sức xây dựng tỉnh Quảng Ngãi nói chung và vùng đồng bào các DTTS của tỉnh nói riêng ngày càng phát triển.
Nhân dịp này, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Quảng Ngãi tặng Đại hội bức trướng với dòng chữ “Đồng bào các DTTS trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi Đoàn kết, đổi mới sáng tạo, phát huy lợi thế, tiềm năng, hội nhập và phát triển bền vững”.
Đại hội đã thông qua Quyết tâm thư với quyết tâm cao, tin tưởng cùng hệ thống chính trị của tỉnh phấn đấu giai đoạn 2024 - 2029: Tăng trưởng kinh tế bình quân giai đoạn 2026 - 2029 đạt 7 - 8%/năm; thu nhập bình quân của người DTTS bằng 1/2 thu nhập bình quân chung cả nước; giảm tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào DTTS 3%/năm (đến năm 2030 còn dưới 10%); 100% hộ đồng bào DTTS được sử dụng điện thường xuyên; 90 - 95% số xã, thị trấn đạt chuẩn quốc gia về y tế; 100% đồng bào DTTS tham gia bảo hiểm y tế; 60% lao động trong độ tuổi được đào tạo nghề phù hợp với nhu cầu, điều kiện của người DTTS…
Ủy ban Dân tộc đã tặng bằng khen cho 1 tập thể, 4 cá nhân có thành tích trong công tác dân tộc và chính sách dân tộc giai đoạn 2019 - 2024; 5 cá nhân được tặng Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp phát triển các dân tộc”.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi tặng bằng khen cho 18 tập thể, 21 cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác dân tộc và chính sách dân tộc giai đoạn 2019 - 2024.
