Khi ánh đèn sân khấu tắt dần và màn nhung khép lại, công chúng chỉ còn nhớ tới những danh ca và danh cầm mà tài năng và tên tuổi của họ xứng đáng với lòng ngưỡng mộ của công chúng, nhưng ít ai ở đâu và bao giờ biết và nhớ tới đội ngũ những người thầy với trình độ cao và kinh nghiệm sâu sắc đang cần mẫn, thầm lặng, kiên nhẫn ngày đêm với công việc đào tạo. Đội ngũ đó thực sự là một cỗ máy cái, thường xuyên sản sinh cho đất nước những tài năng nghệ thuật âm nhạc, đội ngũ đó chính là tập thể giáo sư giảng viên Nhạc viện Hà Nội (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam) - trong đó có cô giáo Hà Ngọc Thoa.
Hà Ngọc Thoa sinh tại Hà Nội trong một gia đình trí thức, đặc biệt sự say mê âm nhạc của người Cha đã có ảnh hưởng lớn tới tương lai nghệ thuật của Thoa. Thoa bắt đầu học piano từ lúc 6 tuổi, từ đó đã tỏ ra là một trong những học sinh có năng khiếu. Năm 1972 tốt nghiệp Trung cấp, được biệt phái công tác tại Trường Văn hóa Nghệ thuật Tây Bắc. Năm 1975 trở về Nhạc viện học đại học. Được Phó Giáo sư Nguyễn Hữu Tuấn hướng dẫn và đặc biệt dưới sự giảng dạy trực tiếp của Giáo sư - chuyên gia Valeri Ghensle (GS Nhạc viện Leningrad- nay là Nhạc viện Saint Petersburg Liên Bang Nga). Sau những năm chuyên cần học tập, đến 1979 chị tốt nghiệp xuất sắc đại học piano và được giữ lại làm giảng viên Nhạc viện Hà Nội. Từ 1989 - 1992 chị được đi thực tập sau đại học tại Nhạc viện Liszt - Hungary, tại đây kết quả học tập của chị đã được các Giáo sư Hungary đánh giá cao.
Về nước, ngoài nhiệm vụ giảng dạy từ bậc sơ cấp đến đại học tại Nhạc viện Hà Nội, chị còn được mời cộng tác với nhiều trường, đơn vị nghệ thuật, Hội Nhạc sĩ Việt Nam và cơ quan ngoại giao, tham gia đoàn biểu diễn ở nước ngoài... với tư cách một pianist hoặc một người đệm đàn.
Để có được thành công trong việc đệm đàn cho thanh nhạc trước hết đòi hỏi người nghệ sĩ phải có sự say mê nghề nghiệp, tích lũy kinh nghiệm và bản lĩnh sân khấu, cùng một lúc nắm vững sắc thái bài hát cũng như bắt kịp hơi thở của người hát, để tiếng đàn luôn luôn nâng giọng hát lên, tiếng đàn và giọng hát phải đồng điệu, đồng cảm hòa quyện thành một tác phẩm âm nhạc nhất thể, bảo đảm vừa đúng lại vừa hay, đó là một nghệ thuật khó.
Trong quá trình biểu diễn, với sự thuần thục và phong cách riêng, chị đã rất thành công khi đệm cho các ca khúc Việt Nam và những aria của nước ngoài. Nhiều người khi xem và nghe chị đệm đàn đã nhận xét: "Ngón tay của Thoa như hát trên phím đàn !". Sang trọng mà không cầu kỳ, chuẩn xác mà không khô khan, dung dị mà không sơ lược... đó chính là phong cách đệm đàn của Hà Ngọc Thoa.
Trong buổi công bố kết quả cuộc thi hát thính phòng toàn quốc lần thứ nhất, với sự tham dự của nhiều gương mặt sinh viên thanh nhạc xuất sắc và nhiều ca sĩ belcanto tài năng, ngoài tiếng vỗ tay vang dội dành cho các thí sinh được giải, người ta đã không thể quên được tiếng đàn piano của Hà Ngọc Thoa - người giảng viên nghệ sĩ đã được Hội đồng Giám khảo cuộc thi nhất trí trao giải "Người đệm đàn có hiệu quả nhất".
Với lòng tận tụy và tinh thần trách nhiệm cao, nhiều học trò của chị đã trưởng thành. Với trí thông minh và tinh thần hiếu học, chị không ngừng phấn đấu nâng cao trình độ chuyên môn, mỗi ngày dành không dưới 2 giờ cho việc tập đàn, cùng với sự cống hiến không mệt mỏi, năm 1997 chị tốt nghiệp Thạc sĩ ngành biểu diễn piano. Năm 2001 chị được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú. Chị còn là hội viên của 2 tổ chức: Hội Nhạc sĩ Việt Nam và Hội Âm nhạc Hà Nội.
Niềm vui lớn của chị là đã đào tạo thành công cô con gái nối nghiệp mình: Đào Thu Lê tốt nghiệp đại học piano tại Nhạc viện Tchaikovsky Liên bang Nga năm 2007 cũng trở thành giảng viên khoa piano Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam.
Với bề dày thành tích trong đào tạo và biểu diễn, Hà Ngọc Thoa thực sự là một giảng viên - nghệ sĩ piano tài năng, yêu nghề và tận tụy.
