Cho đến giữa tháng 3-1972, lực lượng Việt Nam Cộng hòa ở Trị - Thiên gồm có 2 Sư đoàn bộ binh (1, 3), 2 Lữ đoàn thủy quân lục chiến (147, 258), 3 Thiết đoàn xe tăng, xe bọc thép (11,20, 17), 17 Tiểu đoàn pháo binh từ 105 mm đến 175 mm (258 khẩu), 4 Tiểu đoàn, 94 Đại đội bảo an, 302 Trung đội dân vệ, 5.000 cảnh sát.

Trên mảnh đất Quảng Trị anh hùng, năm 1972 đã diễn ra một cuộc đọ sức vô cùng quyết liệt giữa ta và địch trong một chiến dịch dài ngày nhất (308 ngày), kể từ khi mở màn chiến dịch (30/3/1972) đến ngày Sư đoàn 320B đánh bại cuộc hành quân lấn chiếm Cửa Việt của địch (31/1/1973), giữ vững trận địa, tạo lợi thế trên bàn đàm phán.