Ảnh minh họa
Theo khoản 1 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2014, người lao động được hưởng chế độ thai sản gồm: lao động nữ sinh con; lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ; người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi; lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản.
Lao động nam đang đóng BHXH có vợ sinh con cũng được hưởng chế độ thai sản.
Trong các nhóm trên, trường hợp giải quyết chế độ thai sản phổ biến nhất là lao động nữ sinh con.
Mức hưởng chế độ thai sản cao hay thấp tùy vào tiền lương của lao động nữ tham gia đóng BHXH. Mức hưởng một tháng được tính bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 6 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
Khi lương cơ sở tăng lên mức 2,34 triệu đồng/tháng từ ngày 1/7 sẽ đẩy mức lương cơ bản làm căn cứ đóng BHXH tăng. Nhờ vậy các khoản tiền trợ cấp chế độ thai sản dành cho lao động nữ sinh con tăng thêm.
Căn cứ vào mức hưởng chế độ thai sản theo tháng của người lao động, cơ quan BHXH sẽ tính mức hưởng theo ngày. Chế độ thai sản kéo dài bao nhiêu ngày thì tiền hưởng chế độ sẽ nhân theo số ngày được hưởng
Chế độ thai sản đối với lao động nữ sinh con bao gồm 4 khoản: Tiền nghỉ những ngày đi khám thai, tiền trợ cấp một lần khi sinh con, tiền thai sản trong thời gian sinh con và tiền dưỡng sức sau sinh.
Đầu tiên, tại Điều 32 Luật BHXH năm 2014 quy định, trong thời gian mang thai, lao động nữ được nghỉ việc để đi khám thai 5 lần, mỗi lần 01 ngày.
Trường hợp ở xa cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc người mang thai có bệnh lý hoặc thai không bình thường thì được nghỉ 2 ngày cho mỗi lần khám thai.
Như vậy, trong suốt thai kỳ, lao động nữ có thể được hưởng tiền nghỉ những ngày đi khám thai ít nhất là 5 ngày lương, nhiều nhất là 10 ngày lương. Mức hưởng 1 ngày được tính bằng mức hưởng chế độ thai sản theo tháng chia cho 24 ngày.
Thứ 2, tiền thai sản trong thời gian sinh con được quy định tại Điều 34 Luật BHXH năm 2014.
Theo đó, khi sinh con, lao động nữ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản 6 tháng (tính cả khoảng thời gian nghỉ trước và sau khi sinh con).
Trường hợp lao động nữ sinh nhiều con cùng một thai kỳ thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 1 tháng.
Như vậy, tiền thai sản trong thời gian sinh con của lao động nữ ít nhất là 6 tháng tiền lương tháng đóng BHXH trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
Riêng trường hợp lao động nữ sau khi sinh con mà con chết, thời gian nghỉ thai sản có sự thay đổi.
Nếu con dưới 2 tháng tuổi bị chết thì mẹ được nghỉ việc 4 tháng tính từ ngày sinh con. Nếu con từ 2 tháng tuổi trở lên bị chết thì mẹ được nghỉ việc 2 tháng tính từ ngày con chết. Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản không vượt quá 6 tháng.
Thứ 3, lao động nữ sinh con được trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 2 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ sinh con, được quy định tại Điều 38 Luật BHXH năm 2014.
Như vậy, từ ngày 1/7, lao động nữ sinh con được trợ cấp một lần tăng từ 3,6 triệu đồng lên mức 4,68 triệu đồng cho mỗi đứa con được sinh ra.
Tăng trợ cấp thai sản. Ảnh minh họa
Thứ 4, tiền dưỡng sức sau sinh được quy định tại Điều 41 Luật BHXH năm 2014.
Cụ thể, tại khoản khoản 1 điều này quy định, lao động nữ ngay sau thời gian hưởng chế độ thai sản, trong khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc mà sức khỏe chưa phục hồi thì được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe 5-10 ngày.
Khoản 2 quy định, thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe được quy định như sau: Tối đa 10 ngày đối với lao động nữ sinh một lần từ 2 con trở lên; tối đa 7 ngày đối với lao động nữ sinh con phải phẫu thuật; tối đa 5 ngày đối với các trường hợp khác.
Khoản 3 quy định, mức hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản một ngày được tính bằng 30% mức lương cơ sở.
Cho nên khi lương cơ sở tăng từ 1,8 triệu đồng lên 2,34 triệu đồng/tháng thì tiền dưỡng sức sau sinh cũng tăng từ mức 540 nghìn đồng/ngày lên mức 702 nghìn đồng/ngày.
