PV: Xin chào GS. TSKH Trần Duy Quý, xin GS có thể giới thiệu một vài nét về hoạt động thiện nguyện của cộng đồng những người yêu hoa lan Việt Nam trong thời gian vừa qua?
GS. TSKH Trần Duy Quý: Trong những ngày vừa qua, hưởng ứng lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ và Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam về việc cả nước chung tay phòng chống đại dịch COVID19, Cộng đồng những người yêu hoa lan Việt Nam nói chung và Diễn đàn Bảo tồn và Phát triển Hoa lan Việt Nam (gồm các Nghệ nhân, Doanh nhân, Chủ nhà vườn sản xuất và kinh doanh hoa lan đang sinh hoạt tại Hội Khoa học Phát triển Nông thôn Việt Nam) đã có nhiều hoạt động thiện nguyện nhằm quyên góp gây quỹ ủng hộ công tác phòng chống COVID19 bằng nhiều hoạt động thiết thực như: Ủng hộ trang thiết bị, vật tư y tế, nhu yếu phẩm; đấu giá các nguồn Gen hoa lan quý với số tiền trên 50 tỷ đồng. Có thể nói việc làm giàu ý nghĩa nhân văn của Cộng đồng những người yêu hoa lan đã được công chúng đánh giá cao và bước đầu tạo được những hiệu ứng rất tốt đẹp trong cộng đồng.
GS. TSKH Trần Duy Quý, Chủ tịch Diễn đàn Bảo tồn và Phát triển Hoa lan Việt Nam
PV: Thưa GS, gần đây dư luận còn có những ý kiến khác nhau về Lan Đột Biến. Ngày cả việc Cộng đồng Hoa lan tích cực tổ chức đấu giá Lan Đột Biến vì mục đích thiện nguyện vẫn còn có ý kiến dị nghị, hoài nghi. GS có phản biện gì trước những thông tin này?
GS. TSKH Trần Duy Quý: Có thể nói trong một thời gian ngắn (chưa tới 2 tuần) mà Cộng đồng những người yêu hoa lan Việt Nam đã quyên góp được một số tiền rất lớn như vậy, bên cạnh những ý kiến bày tỏ sự ngưỡng mộ trước những việc làm của những người làm công tác sản xuất, nuôi trồng hoa lan, thì đâu đó vẫn còn những ý kiến hoài nghi. Tôi cho đó là việc hết sức bình thường. Bản thân chúng tôi cũng nhận được ý kiến chấp vấn của một đồng nghiệp cho rằng đó là hiện tượng đánh bóng tên tuổi và không có thật, rồi đó là việc làm ảo, thậm chí là hoài nghi về con số tiền lớn như vậy...
Tôi cho rằng trong bối cảnh thời gian vừa qua, Bộ Công an phát đi cảnh báo một số hiện tượng tiêu cực đã lợi dụng việc gây quỹ từ thiện để trục lợi, thì vẫn còn ý kiến băn khoăn về hoạt động thiện nguyện của những người làm công tác hoa lan hay những ngành khác không phải không có cơ sở. Trên thực tế, không chỉ có hoạt động thiện nguyện mà bất cứ hoạt động nào cũng có thể phát sinh những hiện tượng tiêu cực đi cùng với cái tốt. Chúng ta cần phải tỉnh táo mà có những nguyên tắc tiếp cận và xử lý những thông tin có liên quan. Nhưng cũng không nên quá cực đoan, vì lấy lý do sợ tiêu cực phát sinh mà không dám làm gì cả, ngay cả những điều tốt đẹp trong điều kiện rất cấp thiết đặt ra từ thực tế. Nếu cứ "Kiêng canh nóng mà đi thổi rau nguội" thì chúng ta sẽ chẳng dám làm gì cả. Ngay cả việc chúng tôi đi dạy học cũng vậy. Khi ngồi trên ghế nhà trường nhiều cô cậu rất ngoan ngoãn, nhưng ko có nghĩa sau này chúng không bị những cám dỗ từ thực tế và sẽ càng không nên loại trừ trong số càng em ngoan ngoãn như vậy sẽ không giờ có thể trở thành tội phạm. Ngược lại, có những học sinh cá tính, lười bướng không nghe lời khi ngồi trên ghế nhà trường thì không phải tất cả chúng sau này đều là đồ bỏ đi.
Cộng đồng những người yêu hoa lan quyên góp hơn 50 tỷ đồng cho quỹ phòng chống COVID19
PV: Vâng xin GS có thể nói rõ hơn về vấn đề này?
GS. TSKH Trần Duy Quý: Tôi đồng tình với ý kiến của nhiều người khi cho rằng, cái gì cũng có hai mặt của nó, ngay cả tấm huân chương cũng vậy. Và từ đó mới phải đặt ra việc người ta hơn nhau ở chỗ phải biết dùng trí tuệ, tình cảm, phương thức quản trị và hoạt động thực tiễn của mình để khuyến khích cái Tốt, đồng thời phải điều chỉnh, hướng dẫn, đấu tranh với cái còn tồn tại, cái xấu để nó trở nên tốt hơn. Ở đâu cũng vậy, mỗi một tổ chức, một quốc gia và ngay cả trong mỗi con người cũng phải đặt ra những điều như vậy.
Nhưng chúng ta cũng cần lưu ý rằng, Tốt - Xấu hai mặt của một vấn đề luôn có xu hướng vận động chuyển hoá cho nhau, không đứng yên.Vì vậy, chúng ta cần phải nhận thức những hiện tượng xã hội xung quanh mình trong sự chuyển động cụ thể, không nên dùng định kiến. Có những thứ hôm nay là tốt nhưng ngày mai không hẳn đã như vậy và ngược lại.
PV: Trở lại về việc đấu giá nguồn Gen hoa Lan Đột Biến để gây Quỹ thiện nguyện, GS có thể chia sẻ một vài thông tin có liên quan?
GS. TSKH Trần Duy Quý: Đấu giá các sản phẩm Sinh Vật Cảnh vì mục đích thiện nguyện đã trở thành một truyền thống tốt đẹp trong cộng đồng những người làm công tác Sinh Vật cảnh mấy chục năm qua dưới các thời chủ tịch Hội Sinh Vật Cảnh Việt Nam như bác Nguyễn Văn Trân, bác Đỗ Phượng. Tôi còn nhớ có một cuộc đấu giá của Hội Chim Cảnh, cố nhà báo Đỗ Phượng đã cởi chiếc áo mình đang mặc để đấu giá được hơn 200 triệu đồng để xây một trường học ở Sơn La. Hay như hoạt động đấu giá cây cảnh được truyền hình trực tiếp trên VTV1 năm 2007 thu được 3,4 tỷ đồng góp phần cải tạo trên 30.000 nhà mở mái ấm tình thương trong toàn quốc năm đó. Có lúc người ta chọn vật phẩm đấu giá là Cây cảnh, Đá cảnh, Chim cảnh, Gỗ lũa...Bây giờ là hoa lan là xuất phát từ Gu chơi từng thời điểm. Lan Đột Biến hay bất cứ vật phẩm nào được dùng để đấu giá cũng chỉ là phương tiện để làm từ thiện không ảnh hưởng đến mục đích tốt đẹp của nó. Ở đây Lan Đột Biến là sản phẩm của ngành nghề Sinh Vật Cảnh gắn với thú chơi nhân văn của ông cha từ lâu đời, hiện nay đang được xác định là sản phẩm phát triển nông thôn góp phần làm giàu và xây dựng Nông thôn mới và đô thị văn minh.
Việc đấu giá Lan Đột Biến gần đây đã được các nhà vườn thực hiện rất bài bản, minh bạch và khách quan. Trước khi bước vào cuộc đấu giá, đại diện Cộng đồng những người yêu hoa lan Việt Nam, cụ thể ở đây là Diễn đàn Bảo tồn và Phát triển Hoa lan Việt Nam đã liên hệ với Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và một số cơ quan tiếp nhận để thông báo rõ mục đích, ý nghĩa nhân văn của việc làm. Đồng thời cam kết sẽ dành toàn bộ số tiền đấu giá và hoạt động đồng hành để trao lại cho cơ quan có thẩm quyền kịp thời tiếp nhận và phân bổ đến những địa chỉ cần cứu trợ.
Đặc biệt, trong quá trình thực hiện đều được công khai minh bạch để chính những chủ thể tham gia đóng góp được biết và giám sát cụ thể, không để phát sinh những hệ lụy kèm theo. Các cuộc đấu giá được thực hiện công khai trên Facebook để có thể dễ dàng truy vết dòng tiền và các hoạt động được công khai ngay trên các phương tiện thông tin đại chúng. Thậm chí đã có cuộc được lập vi bằng để ghi nhận bằng chứng từ một cơ quan có thẩm quyền, đảm bảo không có kẽ hở trong quá trình thực hiện.
Ông Bùi Hữu Giang, Vườn Lan VAR Đất Mỏ (Quảng Ninh) tổ chức đấu giá gây Quỹ phòng chống COVID19
PV: Trước thông tin về việc một số người làm công tác thiện nguyện dù rất minh bạch nhưng dư luận vẫn có ý kiến trái chiều xung quanh, GS có ý kiến gì về việc này?
GS. TSKH Trần Duy Quý: Trước mỗi việc làm, một hiện tượng chúng ta đánh giá phải căn cứ vào động cơ, mục đích ý nghĩa thực hiện và tác động của việc làm đó đối với cộng đồng xã hội là tốt hay xấu. Ở đây, việc đấu giá Lan Đột Biến hay các hoạt động thiện nguyện được thực hiện với các hình thức khác nhằm huy động các nguồn lực khác phục vụ gây quỹ phòng chống COVID19 đều là hưởng ứng lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ và Uỷ Ban Trung ương MTTQ Việt Nam về việc cả nước chung tay phòng chống COVID19 và là việc làm phát huy truyền thống nhân ái, tương thân tương ái của dân tộc.
Thực tế, chỉ trong 10 ngày mà Cộng đồng những người yêu hoa lan Việt Nam đã gây quỹ ủng hộ công tác phòng chống COVID19 được 50 tỷ đồng là việc làm rất đáng trân trọng trong bối cảnh hiện nay. Việc đấu giá trên mạng xã hội còn góp phần lan toả những thông điệp nhân ái, nhân lên những việc làm thiết thực vì cộng đồng. Riêng năm 2020, Cộng đồng những người yêu hoa lan đã đóng góp trên 120 tỷ đồng cho công tác phòng chống COVID19 và chia sẻ khó khăn với đồng bào miền Trung bị thiên tai dịch bệnh. Việc làm tốt đẹp đó đã được Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cùng các Bộ ngành và chính quyền các cấp tặng Bằng khen, biểu dương ghi nhận. Và theo tôi phần thưởng quan trọng hơn đối với Cộng đồng những người yêu hoa lan Việt Nam là được giúp đỡ một cách hiệu quả nhất, thiết thực nhất đối với đồng chí, đồng bào trong lúc thiên tai dịch bệnh. Chúng ta nên nhớ phương châm sống, làm việc và hoạt động cách mạng của Bác Hồ, về sau cũng là lời dạy thống thiết của Người đối với mỗi chúng ta: “Việc gì lợi cho dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết sức tránh”.
Bằng khen của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho Cộng đồng những người yêu hoa lan Việt Nam
Đặc biệt, qua đây tôi cũng muốn gửi lời cảm ơn chân thành, lòng biết ơn sâu sắc tới các bạn, anh chị em yêu hoa lan và cộng đồng những người yêu hoa lan Việt Nam đã có những việc làm thiết thực vì cộng đồng. Nếu chúng ta làm công tác thiện nguyện với một tấm lòng trong sáng, Dĩ Công Vi Thượng, hoàn toàn vì cộng đồng thì được cộng đồng ghi nhận đánh giá đúng mức, đúng bản chất việc làm của chúng ta. Ở một góc độ khác, tôi cũng đồng cảm với những người có ý kiến trái chiều, bởi trong một xã hội văn minh, những ý kiến phản biện trái chiều trước mỗi việc làm của chúng ta là rất cần thiết để tìm ra đúng bản chất vấn đề. Ở đó trách nhiệm của mỗi chủ thể tham gia phải luôn sẵn sàng giải trình tất cả những việc làm có liên quan của mình trước cộng đồng, trước sự quan tâm của dư luận bằng những bằng chứng, những luận cứ khoa học. Và rồi thời gian cũng như những tác động thực sự của nó sẽ cho chúng ta những câu trả lời chuẩn xác nhất.
Chính vì những lý do đó, bản thân tôi sẽ tổ chức đấu giá một số nguồn Gen hoa Lan Đột Biến quý giá từ 9h30 - 19h ngày 16/5/2021 để gây quỹ ủng hộ phòng chống COVID19 của Chính phủ và MTTQ Việt Nam. Trong bối cảnh dịch bệnh đang diến biến phức tạp, là một công dân tôi kêu gọi những người thân trong gia đình, bạn bè đồng nghiệp nên có những hoạt động thiện nguyện thiết thực nhằm chung tay phòng chống đại dịch COVID19.
PV: Xin trân trọng cảm ơn GS và Kính chúc buổi đấu giá của GS thành công viên mãn!
DANH SÁCH TỔNG HỢP CÁC KHOẢN ỦNG HỘ ĐÃ ĐƯỢC CÁC CHỦ THỂ CÔNG BỐ:
HÀNG TRĂM NHÀ VƯỜN ĐÃ THỰC HIỆN VIỆC ỦNG HỘ VẬT TƯ, TRANG THIẾT BỊ Y TẾ VÀ HỖ TRỢ LƯƠNG THỰC THỰC PHẨM THIẾT YẾU CHO NHÂN DÂN Ở CÁC KHU CÁCH LY TẠI CƠ SỞ