Kỷ niệm 80 năm Đề cương về Văn hoá Việt Nam diễn ra nhiều hoạt động có quy mô lớn và có sức lan tỏa sức mạnh văn hóa

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông cho biết: các hoạt động kỷ niệm, giúp toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, đặc biệt là những người làm công tác văn hóa, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ cả nước thấm nhuần ý nghĩa lịch sử, ý nghĩa thời đại, những giá trị to lớn, sự trường tồn và tầm ảnh hưởng của Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943. Đồng thời, khẳng định tầm nhìn của Đảng về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của văn hóa trong sự nghiệp cách mạng của dân tộc.

Tháng 2/1943, Đề cương về văn hóa Việt Nam được Tổng Bí thư Trường Chinh soạn thảo và thông qua tại Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương Đảng ở Võng La (Đông Anh, Phúc Yên, nay là Hà Nội). Sau 80 năm, tư tưởng của Đề cương về văn hóa Việt Nam vẫn còn nguyên giá trị, góp phần định hướng cho sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước trong quá trình hội nhập quốc tế.

Nhằm tiếp tục phát huy giá trị lịch sử, giá trị thực tiễn to lớn của Đề cương về văn hóa Việt Nam, triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc ngày 24/11/2021, Ban Cán sự đảng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xây dựng và trình Ban Bí thư xem xét, phê duyệt Đề án tổ chức các hoạt động kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về Văn hóa Việt Nam (1943 - 2023). Thứ trưởng Phạm Quang Đông cho biết thêm,

Từ các hoạt động kỷ niệm, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, đặc biệt là những người làm công tác văn hóa, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ cả nước thấm nhuần ý nghĩa lịch sử, ý nghĩa thời đại, những giá trị to lớn, sự trường tồn và tầm ảnh hưởng của Đề cương về Văn hóa Việt Nam năm 1943 trong thời gian 80 năm qua.

Khẳng định tầm nhìn xa, trông rộng của Đảng ta về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của văn hóa trong sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Đây là văn kiện có giá trị lịch sử vô cùng to lớn và sâu sắc của Đảng, được coi là Tuyên ngôn của Đảng về một nền văn hóa dân tộc, khoa học, đại chúng.

Sự kiện lớn nhất chính là hội thảo khoa học cấp quốc gia "80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam (1943-2023) - Khởi nguồn và động lực phát triển", do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội đồng Lý luận Trung ương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức. Hội thảo diễn ra ngày 27/2 và 28/2 tại Trung tâm Hội nghị quốc tế (số 11 Lê Hồng Phong, Ba Đình, Hà Nội) dưới hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến 63 tỉnh, thành phố.

Đây là dịp để các nhà quản lý, các nhà khoa học, những người thực hành văn hóa nghệ thuật và các tầng lớp nhân dân những hiểu biết về ý nghĩa lịch sử, ý nghĩa thời đại, những giá trị to lớn và tầm ảnh hưởng của Đề cương về văn hóa Việt Nam trong 80 năm qua.

Hội thảo huy động sự tham gia của các cơ quan tham mưu, quản lý văn hóa và các nhà nghiên cứu văn hóa, các trí thức, văn nghệ sĩ, những người thực hành văn hóa trong cả nước nhằm làm rõ các giá trị của Đề cương về văn hóa Việt Nam; quá trình vận dụng, phát huy giá trị của Đề cương về văn hóa Việt Nam đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa, con người hiện nay và trong tiến trình lịch sử; những thành tựu mà văn hóa Việt Nam đã đạt được dưới ánh sáng của bản Đề cương và đường lối văn hóa của Đảng.

Làm rõ các vấn đề cần bổ sung, hoàn thiện trong quá trình vận dụng giá trị của Đề cương trong thực tiễn xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm phát huy hiệu quả giá trị của văn kiện này vì mục tiêu phát triển văn hóa, con người đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương- Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam, hội thảo gồm 2 phiên: Giá trị lý luận và thực tiễn của "Đề cương về văn hóa Việt Nam'; Văn hóa, con người Việt Nam - Nền tảng tinh thần, động lực phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương nhấn mạnh: “Ở phần này sẽ có các thảo luận “không né tránh” coi văn hóa là một “mặt trận”. Và khi đã coi văn hóa là một “mặt trận” thì phải có sự đầu tư cho mặt trận đó, để văn hóa thực sự là “ngọn đuốc soi đường cho quốc dân đi”.

Và như vậy, coi “Đề cương về văn hóa Việt Nam” là sự khởi nguồn, thì động lực gì để hiện thực hóa khát vọng, chấn hưng văn hóa của dân tộc và văn hóa thực sự là mũi nhọn trong phát triển về kinh tế, chính trị và xã hội? Các tham luận sẽ tập trung vào giải pháp có tính liên ngành, bởi câu chuyện phát triển văn hóa không phải chỉ của riêng ngành văn hóa. Đây thực sự là trách nhiệm của toàn xã hội.

Sau phiên này, chúng tôi tiếp tục thảo luận bàn tròn với 7 cụm trao đổi, xoay quanh giải pháp phát triển văn hóa trong giai đoạn mới, chúng ta sẽ phải làm gì để văn hóa được ưu tiên. Trước đây phấn đấu, văn hóa phải được đầu tư tối thiểu 2% tổng chi ngân sách hàng năm- Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030 đã đưa ra mục tiêu. Vậy thì làm gì để đạt được mức đó? Phải có các giải pháp để đạt được điều đó, ví dụ như trong các hợp tác công- tư hay là những Luật về thuế, ưu đãi, sáng tạo, phát triển công nghiệp văn hóa”.

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương cho biết thêm: hội thảo được tổ chức với tâm huyết trách nhiệm của những người thực sự muốn văn hóa trở thành một “mặt trận”. Muốn chiến đấu được thì trên “mặt trận” ấy phải có những tập trung ưu tiên, tập trung kích hoạt cho sự phát triển đó. Đây không phải câu chuyện của riêng ngành văn hóa.

Bà Nguyễn Thị Thu Phương cũng lý giải cụ thể: bây giờ, muốn đầu tư cho văn hóa thì văn hóa phải phát triển ngang hàng với kinh tế, giao thông hay giáo dục. Tuy nhiên hiện nay, văn hóa chưa đạt được những điều đó, và vấn đề này không phải của riêng văn hóa mà là còn của nhiều bộ ngành khác nhau.

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương- Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam cho biết thêm: “Chúng tôi mong muốn, các vấn đề đặt ra tại hội thảo này, tạo ra chú ý, lan tỏa, có nhiều hơn các giải pháp về đầu tư cho văn hóa, tối ưu hóa, để văn hóa thực sự là mặt trận ngang hàng kinh tế, chính trị, xã hội và cũng phải coi văn hóa thực sự là một ngành kinh tế mũi nhọn mới có thể hướng tới phát triển bền vững. Việt Nam là một quốc gia vô cùng giàu tài nguyên văn hóa, nhưng cho đến nay việc phát triển các ngành công nghiệp văn hóa ở VN mới chiếm 3,61% nghĩa là mới chỉ mức trung bình của thế giới, trong khi chúng ta được coi là một trong không nhiều quốc gia giàu có về mặt văn hóa”.

Phát biểu tại buổi họp báo, Cục trưởng Cục Điện ảnh Vi Kiến Thành cho biết, những bộ phim đề tài chiến tranh cách mạng, những thước phim tài liệu có giá trị sống mãi với thời gian, giới điện ảnh và công chúng cả nước cùng nhìn lại dấu mốc lịch sử năm 1943 và dòng chảy không ngừng của nền văn hóa dân tộc, tiếp tục phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam từ khởi nguồn Đề cương về văn hóa Việt Nam.

Hoạt động kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về Văn hóa Việt Nam cũng được đánh giá là sẽ tạo sự thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức các hoạt động kỷ niệm; phát huy vai trò, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị - xã hội nhằm tuyên truyền sâu rộng giá trị lịch sử, thực tiễn của Đề cương về Văn hóa Việt Nam và các Nghị quyết của Đảng về phát triển văn hóa.