Nguyễn Đình Chiểu, một nhà nho yêu nước trong thế kỷ XIX đã nêu quan điểm sáng tác văn chương của mình, cũng là đạo lý của người cầm bút chân chính mọi thời đại là:
"Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà"
Người cầm bút chân chính dù ở thời đại nào cũng lấy sự nghiệp viết lách của mình hướng đến mục đích giáo dục to lớn. Dù là nhà báo, nhà văn, nhà nghiên cứu...đều có sứ mệnh lấy chữ nghĩa, tác phẩm của mình làm vũ khí chiến đấu để bảo vệ đạo đức, nêu cao chính nghĩa, chống lại mọi kẻ thù của nhân dân.
Ở đó, nếu người viết chỉ biết ca ngợi, tôn vinh, cổ vũ cái tốt, đứng về phía cái đẹp là chưa đủ mà còn rất cần phải có dũng khí, tinh thần đấu tranh loại bỏ cái xấu, cái tiêu cực, chỉ ra những mặt chưa hoàn thiện, cần phải khắc phục cho trong cuộc sống tốt đẹp hơn.
Chủ tịch Hồ Chí Minh, một nhà báo vĩ đại có trên 2000 bài viết với hàng trăm bút danh khác nhau. Nhưng ngay từ những bài báo đầu tiên đã viết hết sức ngắn ngọn, rõ ý, đủ để truyền đạt thông tin cần truyền đạt tới đông đảo người đọc. Với phương châm "viết cho ai, viết để làm gì và viết như thế nào", những bài báo của Bác Hồ thường cô đọng, dễ hiểu và để lại cho người đọc nhiều suy ngẫm.
Trong thư gửi trí thức Nam Bộ vào ngày 25/5/1947, trong đó có các nhà báo, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: "Ngòi bút của các bạn cũng là vũ khí sắc bén trong sự nghiệp phò chính, trừ tà, mà anh em văn hóa trí thức phải làm cũng là những chiến sĩ anh dũng trong công cuộc kháng chiến để tranh lại quyền thống nhất và độc lập cho Tổ quốc". Qua đó, người đã khái quát trách nhiệm của nhà báo cách mạng chân chính là phải "Phò chính, trừ tà".
"Phò chính" là phải bảo vệ chính nghĩa, nói lên sự thật, đồng hành với lẽ phải. "Trừ tà" là phải lên án cái xấu cái ác, chống lại sự phi nghĩa bạo tàn, đi ngược lại lợi ích của nhân dân. Muốn phân biệt được đâu là "chính", đâu là "tà" thì nhà báo, người làm báo phải dựa vào dân, phải phụng sự nhân dân, phải lấy lợi ích quốc gia làm tối thượng để phụng sự Tổ quốc.
Nhân kỷ niệm 96 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2021), người viết bài này, xin bày tỏ lòng biết ơn và tri ân sâu sắc tới nhiều nhà báo lão thành cách mạng, những người thầy đã hết lòng giúp đỡ, chỉ dạy mình trong Nghề báo. Đặc biệt biết ơn sự chỉ dạy về việc lưu ý ở mỗi bài viết phải thể hiện rõ tinh thần "chở đạo" và "đâm gian", cùng với yêu cầu tránh viết: "Nhàm - Nhạt - Nhảm - Nhăng".
