Xin chào bác sĩ Dương Trọng Nghĩa, cảm ơn ông đã nhận lời trả lời phỏng vấn của Tạp chí điện tử Văn hóa và Phát triển. Ông có thể chia sẻ những thành tựu nổi bật về y học của BV trong 5 năm qua?
PGS.TS Thầy thuốc Ưu tú Dương Trọng Nghĩa: BV Y học Cổ truyền Trung ương là BV đầu ngành về y học cổ truyền trong toàn quốc và là trung tâm đào tạo của y tế thế giới Tây Thái Bình Dương về y học cổ truyền.
Trong 5 năm vừa qua, BV đã nhận được nhiều bằng khen của Đảng, Nhà nước và nhiều tổ chức khác. Uy tín của BV ngày càng được nâng cao, lượng bệnh nhân đến khám chữa bệnh tại BV tăng dần qua các năm. Trong thời gian dịch Covid-19, BV cũng tham gia vào các hoạt động tiêm vắc xin, sản xuất các chế phẩm y học cổ truyền phòng và hỗ trợ điều trị Covid-19. BV cử hai đoàn cán bộ vào công tác trong BV Dã chiến số 4 của Thành phố Hồ Chí Minh để chống dịch Covid-19.
BV cũng có rất nhiều đề tài nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước, cấp Bộ Y tế, cấp thành phố cũng như hàng chục đề tài nghiên cứu cấp cơ sở; tập trung nghiên cứu các bệnh mang tính thời sự như bệnh lý về tim mạch, huyết áp, rối loạn chuyển hoá, phụ khoa, y khoa, các bệnh lý chăm sóc giảm nhẹ ung thư, nâng cao thể trạng của bệnh nhân. Dựa trên kết quả nghiên cứu khoa học, BV đưa ra quy trình kỹ thuật chuyên môn để nâng cao hiệu quả điều trị cũng như sản xuất ra các chế phẩm về y học cổ truyền phục vụ khám, chữa bệnh và phòng bệnh cho nhân dân như viên thuốc hoạt huyết an não, điều trị tăng huyết áp, điều trị cho những bệnh nhân huyết áp thấp, đau đầu, mất ngủ, hỗ trợ điều trị ung thư, điều trị bệnh gút…
Ngoài ra, BV cũng được trang bị, nâng cấp nhiều trang thiết bị hiện đại dùng để sản xuất thuốc, chẩn đoán và điều trị bệnh như máy cộng hưởng từ 1.5 Tesla, các thiết bị về quản lý trị liệu, phục hồi chức năng. Hiện nay, BV đang sản xuất 45 chế phẩm thuốc y học cổ truyền để phục vụ cho bệnh nhân.
Ông có thể thông tin thêm về thuận lợi và khó khăn của BV hiện nay?
PGS.TS Thầy thuốc Ưu tú Dương Trọng Nghĩa: BV luôn được sự quan tâm hỗ trợ của Bộ Y tế cũng như lãnh đạo cấp trên trong việc nâng cấp mua sắm cải tạo cơ sở vật chất của BV.
BV là đơn vị trực thuộc Bộ Y tế, đầu ngành về y học cổ truyền trong toàn quốc và là trung tâm hợp tác của Tổ chức Y tế thế giới về y học cổ truyền nên thương hiệu của BV cũng được xây dựng trong nhiều năm và càng ngày thương hiệu này càng vững chắc.
BV có đội ngũ cán bộ, nhân viên y tế lành nghề; nhiều cán bộ y, bác sĩ có trình độ đại học và sau đại học. Bên cạnh đó, không ngừng tạo điều kiện cho cán bộ, nhân viên học tập nâng cao trình độ chuyên môn.
Tuy nhiên, tình hình khu vực, thế giới với những vấn đề lạm phát, suy thoái kinh tế trong những năm qua, nhất là trong thời gian xảy ra dịch bệnh Covid-19 cũng ảnh hưởng nhiều đến hoạt động của BV.
Thứ hai, chính sách về bảo hiểm y tế, về đấu thầu cung ứng thuốc còn nhiều vấn đề cần tiếp tục bổ sung sửa đổi cho phù hợp với tình hình mới và việc mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế còn gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến công tác thu dung khám và điều trị tại BV.
Bên cạnh đó, BV cũng bị ảnh hưởng bởi sự cạnh tranh trong cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh của rất nhiều BV công, tư trên cùng địa bàn. Ở BV tư, họ có thể tự do quảng cáo nhưng BV Y học Cổ truyền Trung ương chỉ được thông tin những cái chính xác, những cái của mình thôi chứ không được quảng cáo như BV tư nên sự cạnh tranh nhiều khi chưa được bình đẳng.
Hiện nay, BV cũng đang dịch chuyển sang cơ chế tự chủ. Kinh phí được Nhà nước cấp giảm dần, chính sách lương cơ bản của Nhà nước từ 1/7/2023 đã tăng và sắp tới 1/7/2024 tiếp tục tăng nhưng nguồn thu để chi trả cho lương tăng lên chưa được bổ sung. Cơ sở hạ tầng, trang thiết bị nhiều thứ cũng xuống cấp nên BV cũng liên tục phải lo những kinh phí để cải tạo sửa chữa, nâng cấp.
Ông có thể chia sẻ về những ảnh hưởng từ Thông tư 13?
PGS.TS Thầy thuốc Ưu tú Dương Trọng Nghĩa: Thông tư 13 chủ yếu áp dụng cho những người bệnh khám, chữa bệnh theo yêu cầu nên bệnh nhân đến khám tại BV và nếu họ khám bệnh bằng các dịch vụ bảo hiểm y tế thì họ không bị ảnh hưởng.
Thông tư 13 chủ yếu tác động đến những người bệnh sử dụng các dịch vụ khám theo yêu cầu. Chúng ta đều biết, đời sống của người dân ngày càng được nâng cao nên những người bệnh có điều kiện kinh tế và có nhu cầu khám chữa bệnh ở mức cao hơn, yêu cầu những dịch vụ tốt hơn. Do đó, lượng bệnh nhân ngày càng tăng thì chủ yếu tác động đến đối tượng này.
Điều này cũng có thuận lợi, tức là khi Bộ Y tế ban hành một khung giá thì BV chỉ việc chọn trong cái khung giá đó. Vì nếu không có khung giá thì BV phải tự tính; tự tính cao quá dễ bị “tuýt còi” mà thấp quá thì lại không đảm bảo hoạt động thu chi của BV. Có khung giá có mặt thuận lợi là BV cứ dựa trên quy định mà áp dụng, không phải lo về mặt cơ chế, chế độ vì BV là nơi cơ quan chuyên môn nên việc tính giá rất khó.
Tuy nhiên, chúng tôi nhận thấy cũng có những mặt chưa được, chẳng hạn như có việc gì đó nếu làm tại BV, chuyên gia của BV thì không sao nhưng giả sử có những dịch vụ phải liên kết với các đơn vị khác hoặc mời các chuyên gia ở các nơi khác đến thực hiện thì việc áp theo khung giá quy định vẫn chưa thể đảm bảo được.
Xin ông cho biết kế hoạch triển khai sắp tới để nâng cao chất lượng y tế của BV?
PGS.TS Thầy thuốc Ưu tú Dương Trọng Nghĩa: Về kế hoạch để nâng cao chất lượng y tế của BV, điều đầu tiên chúng tôi quan tâm vấn đề con người, cải tiến tinh thần, thái độ phục vụ của nhân viên y tế BV từ khâu tiếp đón đến khâu phục vụ bệnh nhân; đồng thời, cải thiện thủ tục hành chính. Hiện nay, BV đang mở các lớp học để thay đổi tư duy đổi mới phong cách, thái độ phục vụ hướng tới sự hài lòng của người bệnh vì khi bệnh nhân hài lòng, họ sẽ truyền miệng nhau, đến khám chữa bệnh ngày càng tăng.
Thứ hai, BV tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để giảm thiểu thời gian chờ đợi của người bệnh trong khi đợi khám, đợi thanh toán... và sẽ minh bạch hơn đối với người bệnh về những chi phí...
Thứ ba, BV cũng luôn luôn tạo điều kiện cho cán bộ học tập, đào tạo để nâng cao trình độ chuyên môn của nhân viên y tế cũng như các kỹ năng chăm sóc của người bệnh.
Thứ bốn, BV cũng cải tạo, sửa chữa, nâng cấp những trang thiết bị phục vụ chẩn đoán và điều trị cũng như đưa các thiết bị mới để làm sao nâng cao chất lượng khám và điều trị.
Thứ năm, BV cũng luôn phấn đấu làm sao để có thể cung cấp đầy đủ thuốc và vật tư tiêu hao phục vụ điều trị để giảm thiểu cho bệnh nhân phải tự bỏ tiền ra được hưởng những điều kiện khám, chữa bệnh tốt nhất có thể.
Bên cạnh đó, BV thực hiện theo quản lý chất lượng của Bộ Y tế, tức là thực hành BV xanh, sạch, đẹp, phòng ốc thoáng mát, sạch sẽ, an toàn. Và một điều nữa là BV cũng không ngừng bổ sung các danh mục kỹ thuật để bệnh nhân ngày càng được tiếp cận, lựa chọn các phương pháp điều trị mới, đáp ứng nhu cầu và sự hài lòng của người bệnh.
Ông có lời khuyên nào với các sinh viên trường y và các bác sĩ trẻ mới vào nghề?
PGS.TS Thầy thuốc Ưu tú Dương Trọng Nghĩa: Thực ra phải nói là ngành y so với ngành khác thì phải học rất nhiều. Thời gian học các ngành khác có thể từ 4 năm đến 5 năm nhưng ngành y thường là 6 năm, là mức cơ bản. Sau đó, họ còn học thêm, có những người học nội trú, học thạc sĩ, học chuyên 1, chuyên 2, tiến sĩ... Rõ ràng là thời gian học nhiều hơn. Sinh viên học ngành Y rất vất vả, do đó, đòi hỏi những sinh viên ngành y phải nỗ lực hơn.
Thứ hai, ngành Y cũng là 1 ngành làm công việc cứu người, là ngành nhiều khi chúng tôi còn bảo là tích đức cho đời sau; thế nên, ở một khía cạnh nào đó về mặt tinh thần cũng rất tốt. Cùng với sự phát triển của đất nước thì đãi ngộ đối với ngành Y ngày càng được cải thiện; do đó, hi vọng là các bạn sinh viên học ngành Y tin vào tương lai tương sáng của ngành, cố gắng học tập tốt để sau này có thể phục vụ tốt nhất cho người bệnh.
Các bạn ngành y có cái lợi, ngoài việc chăm sóc cho người bệnh, chữa bệnh cho người ngoài để có thu nhập cũng như đời sống thì có một cái hay nữa là có thể phục vụ người thân, bạn bè. Thế nên, tôi hy vọng các bạn trẻ hãy vững tin vào ngành.
Việt Nam hiện nay mới đang là một nước thoát khỏi nghèo lên mức thu nhập trung bình. Tuy nhiên, trình độ bác sĩ cũng như phục vụ y tế của Việt Nam so với thế giới thì luôn được cập nhật. Ở nước ngoài, họ phải đợi rất là lâu để được khám ở các khoa nhưng ở Việt Nam thì việc chăm sóc, khám bệnh cũng như chế độ y tế ở Việt Nam khá là tốt so với thế giới. Đây cũng là một cái thuận lợi của ngành y, hi vọng các bạn trẻ cố gắng học tập để làm sao cho ngành y Việt Nam luôn phát triển ở mức cao trên thế giới.
Xin trân trọng cảm ơn ông!