Bên cạnh tính ưu việt, thông tin nhanh, góp phần giáo dục truyền thống tốt đẹp, nâng cao dân trí, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về đời sống tinh thần của nhân dân thì cũng bộ lộ những hạn chế không nhỏ. Đó là tình trạng thông tin xấu độc phát tán tràn lan trên không gian mạng đã trở thành vấn đề nóng, gây bức xúc trong dư luận, tác động tiêu cực tới sự phát triển kinh tế xã hội, con người, an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Việc nghiên cứu, xây dựng phần mềm trích chọn sự kiện về thông tin xấu, độc đăng tải trên các trang thông tin điện tử tổng hợp là một trong những biện pháp cấp thiết để quản lý theo Luật an ninh mạng, hạn chế ảnh hưởng xấu của các thông tin sai lệch trên mạng đối với dư luận xã hội.
Ông Nguyễn Tiến Trung - Giám đốc Trung tâm CNTT & Truyền thông, Sở Thông tin và Truyền thông Phú Thọ cho biết: Để ngăn chặn sự lây lan, phát tán của các thông tin có nội dung xấu độc, Phú Thọ đã nghiên cứu phần mềm trích chọn sự kiện về thông tin xấu, độc trong văn bản tin tức tiếng Việt đăng tải trên các trang thông tin điện tử tổng hợp. Phần mềm sẽ tự động quét tin từ các nguồn trang tin tức, các diễn đàn, các trang blog, trang mạng xã hội facebook… để tìm các nội dung, thông tin bài viết có chứa từ khóa về cơ sở dữ liệu với đầy đủ thông tin của bài viết như: tiêu đề, ảnh đại diện, nội dung bài viết, ngày đăng… Từ đó việc xác minh, thẩm định nội dung thông tin được nhanh chóng, chính xác, giúp giảm thời gian tìm kiếm, xác minh.
Việc xác định, thẩm định nội dung thông tin xấu độc sẽ được thực hiện qua 3 bước gồm: Thu thập thông tin từ internet thông qua bộ từ khóa và địa chỉ các trang thông tin. Xử lý thông tin dựa trên bộ từ khóa, BOT tự động lọc trên hệ thống và tổng hợp những bài viết có chứa nội dung từ khóa cần tìm và xuất ra hệ thống lưu trữ với kết quả xấu, tốt và trung bình. Tổng hợp kết quả từ hệ thống lưu trữ chọn lọc những tin bài có nội dung chứa từ khóa mang tính chất thông tin xấu độc để ngăn chặn, xử lý.
Phần mềm trích chọn sự kiện về thông tin xấu, độc trong văn bản tin tức tiếng Việt đăng tải trên các trang thông tin điện tử tổng hợp được ứng dụng sẽ giúp ngăn chặn kịp thời việc phát tán những tài liệu có nội dung xấu, độc không minh bạch, rõ ràng, gây hiểu nhầm trong dư luận. Khi xuất hiện thông tin có nội dung xấu, độc cơ quan chức năng sẽ vào cuộc xác minh, tùy theo mức độ vi phạm sẽ đưa ra biện pháp xử lý phù hợp. Qua đó, góp phần đảm bảo an ninh trật tự, củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước và của tỉnh.
Theo số liệu điều tra tại 41 đơn vị bao gồm 25 sở, ban, ngành, 13 huyện, thành, thị trên địa bàn tỉnh Phú Thọ cho thấy, việc ứng dụng CNTT đã được các cơ quan, đơn vị quan tâm đầu tư. Cán bộ, công chức được trang bị đầy đủ máy tính kết nối internet thuận tiện cho việc truy cập các phần mềm ứng dụng dùng chung, thực hiện gửi nhận văn bản qua môi trường điện tử. 100% các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành, thị đã xây dựng Trang thông tin điện tử.
Tuy nhiên, việc phát hiện, ngăn chặn, xác minh và xử lý thông tin sai sự thật, thông tin có nội dung xấu độc còn gặp nhiều khó khăn và chưa hiệu quả. Thực tế nhiều thông tin được phát hiện là lắng nghe từ dư luận xã hội và mạng xã hội giúp các cơ quan chức năng phát hiện thông tin, khoanh vùng đối tượng phát tán. Việc quản lý, tìm kiếm thông tin còn thủ công chưa áp dụng những ứng dụng CNTT vào việc tìm kiếm.
Chỉ tính riêng 8 tháng của năm 2021, Sở Thông tin và Truyền thông Phú Thọ đã phát hiện nhắc nhở, yêu cầu gỡ bỏ 32 trường hợp đưa tin thiếu kiểm chứng, nhạy cảm lên mạng xã hội; xác minh, củng cố hồ sơ và xử phạt hành chính 3 cá nhân về hành vi đưa tin sai sự thật về tình hình dịch bệnh, gây hoang mang dư luận. Mặc dù lực lượng chức năng đã nhanh chóng vào cuộc điều tra, làm rõ và xử lý đối với các đối tượng vi phạm; song hậu quả của những thông tin xấu, độc đã ảnh hưởng rất lớn đến nhận thức của người dân, thu hút số lượng lớn người quan tâm.
Trước đó, cơ quan chức năng của tỉnh đã phát hiện và xử lý 31 vụ với trên 30 trường hợp tung tin thất thiệt về những vấn đề an ninh xã hội trên địa bàn; bôi nhọ, phản ánh sai về lực lượng Công an, xúc phạm danh dự người khác; tung tin thất thiệt về công tác phòng, chống dịch COVID-19…
Sở Thông tin và Truyền thông Phú Thọ đã khuyến cáo, lưu ý mọi người khi sử dụng mạng xã hội phải cân nhắc và thận trọng khi đăng tải, bình luận, chia sẻ thông tin. Khi nhận được thông tin do bạn bè gửi hãy kiểm chứng thông tin và không đăng, chia sẻ thông tin lên trang cá nhân cũng như bất kỳ trang, nhóm facebook, Zalo, Twitter, Whatsapp, Instagram… hoặc cũng có thể thông qua các video clip trên Youtube, Tik Tok, hoặc khả năng phát trực tiếp như tính năng “Livestream” trên Facebook... nếu không phải là các thông tin đăng tải công khai trên các phương tiện thông tin chính thống.
