Giữa cái nắng trong xanh, những cơn gió quẩn quanh bất chợt của những ngày sau Tết cũng là mùa hồ tiêu bắt đầu vào vụ. Những chiếc bạt, những tấm lưới được trả ra dưới những trụ hồ tiêu, những cây thang cao được dựng lên không trung với những cánh tay thoăn thoắt thu hoạch loài quả được mệnh danh " Quả chín mà không ngọt" cho đời.
Ảnh do tác giả cung cấp.
Đã trải qua bao nhiêu lần đi hái hồ tiêu nên tôi biết không hề đơn giản như nhiều người nghĩ rằng đây nghề tận dụng lúc nông nhàn mà ai cũng có thể làm được. Tuy là một công việc tương đối nhẹ nhàng nhưng về thời gian và đối diện với hiểm nguy thì nghề này khá lớn.
Để thu hoạch hồ tiêu thì thời gian thường được bắt đầu từ 7 giờ sáng cho đến lúc mặt trời sắp xuống núi khoãng 5 giờ chiều giữa những ngày nắng nóng nhất của những vùng đất này là từ tháng Hai cho đến tháng Tư. Tùy trụ tiêu lớn nhỏ mà thời gian hái từ 15-20 phút/trụ. Nhưng trụ tiêu cây sum suê nhiều trái hái được 3-4 ký tiêu xanh/trụ. Trong khi đó hồ tiêu chín mà không thu hoạch kịp thời sẽ khô, rụng, ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng hạt cũng như làm giảm quá trình sinh trưởng và phát triển của cây trong vụ sau.
Nếu như trước đây người trồng hồ tiêu thường cho hái xả cho nhanh thì sẻ cho chất lượng không đồng đều dễ bị tư thương ép giá thì ngày nay họ thuê nhân công để hái từng chùm hồ tiêu đủ chín để có chất lượng hơn nhiều dù tiền nhân công hơi đắt đỏ và hiếm tìm nên đôi khi đó là đổi công cho nhau để kịp cho mùa vụ. Giải pháp lót bạt để tiêu tự rụng khi không thuê được công thu hái là giải pháp cuối cùng vì về lâu dài sẽ ảnh hưởng đến sinh trưởng và làm cho cây suy yếu rất trầm trọng.
Nghề hái hồ tiêu không chỉ đòi hỏi sức khỏe và dẻo dai khi leo trèo đứng trên thang cả ngày để thu hái hồ tiêu, người hái tiêu cũng phải đối mặt với rất nhiều nguy hiểm.
Trong khi chưa có dụng cụ chuyên dùng để hái thì tất cả quá trình thu hoạch đang được dùng bằng tay. Trụ tiêu cành lá rậm rạp nên ong, rắn thích trú ngụ và làm tổ, vì vậy thường xuyên xảy ra các vụ ong chích, rắn cắn...
Nguy hiểm hơn là gió quật đổ thang lúc đang hái tiêu do đặc thù của trụ trồng hồ tiêu được làm thành bầu để tưới nước nên rất khó bằng phẳng để dựng thang. Nên lúc dựng thang phải thật cẩn thận, quan sát kỹ tránh tổ mối và dựng nơi có nền đất chắc chắn nhằm tránh ngã đổ.
Đã có những ngươi làm nghề trên thang cao 5-7mét mà ngã xuống nhẹ thì gãy tay, chân và bị thang va đập gây trọng thương. Cũng đã có người bị ngã thang trong lúc hái tiêu phải sống đời “thực vật”...thế nhưng khi đã được gọi nghề thì mọi người vẫn vất vả trên những nương rẫy hồ tiêu dẫu biết rằng đầy rẩy những hiể.m ngu.y..
Thêm mỗi năm, cành hồ tiêu lại vươn cao, vươn xa, người làm nghề lại vất vả thêm hơn... nhưng năm nay hồ tiêu được giá. Mong mọi người làm nghề trang bị cho mình thật an toàn cho một mùa hồ tiêu trọn vẹn.
Chuyện quê
