Việt Nam hiện là nước đứng thứ hai trên thế giới về xuất khẩu viên nén, sau Mỹ.
Theo Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, hiện Việt Nam đang có 83 doanh nghiệp trực tiếp tham gia sản xuất khẩu viên nén và trên 300 cơ sở sản xuất viên nén. Ðược biết, trong 6 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu viên nén đạt trên 345 triệu USD, chiếm 4,7% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành gỗ.
Với độ che phủ rừng với trên 68%, đứng thứ 2 cả nước và có diện tích rừng trồng là 121.407 ha, Quảng Bình được đánh giá là tỉnh có tiềm năng rất lớn về gỗ rừng trồng và nguồn phế thải lâm nghiệp, nông nghiệp như: gỗ loại, vỉa gỗ, mùn cưa, cành cây, vỏ cây… Tận dụng lợi thế của địa phương, hiện nay, tỉnh đã có một số đơn vị, doanh nghiệp hoạt động sản xuất viên nén gỗ xuất khẩu.
Toàn tỉnh Quảng Bình hiện có 14 dự án (nhà máy) sản xuất viên nén năng lượng đã được cấp chủ trương đầu tư, công suất hơn 1,4 triệu m3/năm (tương đương gần 780 ngàn tấn/năm). Trong đó, có 5 nhà máy đã hoàn thành và đi vào hoạt động. Hiện nay, 2 nhà máy đã ngưng hoạt động và còn hoạt động 3 nhà máy sản xuất viên nén năng lượng, bao gồm: Công ty CP ĐTTM Ánh Dương, Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất Đức Quân và Công ty CP Năng lượng sinh học Vĩnh Ninh.
Năm 2022, Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất Đức Quân tại Khu Công Nghiệp Bắc Quảng Bình đã đầu tư và đi vào hoạt động nhà máy sản xuất viên gỗ nén năng lượng với công suất 24.000 tấn sản phẩm/năm, tổng số vốn đầu tư hơn 40,7 tỷ đồng.
Công ty đi vào hoạt động đã góp phần tạo việc làm cho hàng chục lao động địa phương 6 - 8 triệu đồng/người/tháng và đóng góp thêm nguồn thu cho ngân sách địa phương.
Ông Đậu Hải Thanh, Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất Đức Quân cho biết: Sau giai đoạn phát triển nóng năm 2022, hiện các doanh nghiệp sản xuất viên nén gỗ năng lượng nói chung cũng như công ty nói riêng còn gặp khó khăn khi giá nhập khẩu giảm, bên cạnh đó còn là những quy định nghiêm ngặt từ truy xuất nguồn gốc đến chất lượng sản phẩm của thị trường nhập khẩu.
Tuy nhiên, vượt qua khó khăn, vừa qua, Công ty và Tập đoàn LX International (Hàn Quốc) đã ký kết hợp tác sản xuất và bao tiêu sản phẩm viên nén gỗ năng lượng trong thời gian 3 năm, với sản lượng khoảng 20.000 - 25.000 tấn/năm. Vào ngày 28/11/2024 vừa qua, công ty đã sản xuất và giao thành công đơn hàng đầu tiên với sản lượng 6.000 tấn cho Tập đoàn LX International. Trong đầu năm 2025 doanh nghiệp và phía đối tác sẽ ký kết hợp đồng chính thức, dự kiến trong đầu tháng 3/2025 đơn hàng thứ hai với sản lượng 6.000 tấn cũng sẽ được giao cho phía đối tác.
Đây là dự án đầu tiên trên địa bàn tỉnh Quảng Bình ký kết với đối tác nước ngoài bao tiêu sản phẩm viên nén năng lượng với mức giá và sản lượng ổn định trong 3 năm. Dự án là động lực cho doanh nghiệp vươn lên trong giai đoạn khó khăn của thị trường viên nén gỗ năng lượng, là bước tiến của doanh nghiệp trong hoạt động thương mại quốc tế. Việc ký kết hợp tác bao tiêu sản phẩm với mức giá và sản lượng ổn định, từ đó giúp doanh nghiệp đảm bảo đầu ra ổn định, tăng giá trị sản phẩm, tạo việc làm ổn định, nâng cao thu nhập cho lao động.
Vừa qua, Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất Đức Quân đã được Viện Khoa học phát triển nhân lực Kinh tế và Văn hoá trao tặng bằng khen "Doanh nghiệp xuất sắc phát triển kinh tế xanh năm 2024". Đây là sự nỗ lực phấn đấu không ngừng nghỉ của cả tập thể cũng như lãnh đạo doanh nghiệp trong suốt thời gian vừa qua, phần thưởng này như tiếp thêm động lực cho doanh nghiệp ngày càng cố gắng phát triển hơn nữa để hoàn thành tốt sứ mệnh của mình, ông Đậu Hải Thanh cho biết.
Mặc dù được đánh giá là ngành có tiềm năng rất lớn nhưng ngành xuất khẩu viên nén gỗ đang tồn tại một số mặt hạn chế. Để phát triển bền vững, Việt Nam cần cơ chế kiểm tra, giám sát khâu sản xuất viên nén, bảo đảm sản phẩm hợp pháp. Đặc biệt, doanh nghiệp Việt Nam cần có thông tin về chuỗi cung sản xuất, bao gồm thực trạng sản xuất, nguồn gỗ nguyên liệu đầu vào, thông tin về lao động, môi trường, liên kết giữa các doanh nghiệp xuất khẩu và các cơ sở sản xuất, tiếp cận công nghệ hiện đại, để tạo ra các sản phẩm chất lượng cao, giá thành hạ...
