- Trời ơi ! Còn một tuần nữa đến ngày sinh nhật con Thu rồi, mà sinh nhật là của nhà giàu, người ta có của ăn của để còn nhà mình thì nghèo quá, tiền đâu mà làm sinh nhật cho nó đây ?
Chị thấy tội cho đứa con chị.18 tuổi chưa một lần biết tiệc sinh nhật ra sao, một lứa tuổi mà bạn bè đều bắt đầu mộng mơ này nọ. Biết được những cảm xúc rung động đầu đời. Thì nó, ngoài giờ đi học rồi về tranh thủ làm bài xong thật nhanh. Nó lại mày mò, chụm nồi chè, gánh khoai dưới chái bếp sau hè. Chị thương cho đứa con tội nghiệp của mình mà nhiều đêm chị nằm gác tay lên trán, thỉnh thoảng đau cho số kiếp nghèo. Chị buông tiếng thở dài:
- Phải chi nhà mình có tiền thì hay biết mấy... con cái mình đâu khổ như bây giờ. 17 tuổi, ở cái tuổi bẻ gãy sừng trâu thì chị đã nghe lời ba má an bài chấp nhận đi lấy chồng. Một năm sau chị sinh ra con Thu nhưng vì sinh ra con gái, chị bị gia đình chồng hắt hủi. Chẳng một lời hỏi han. Chị về bên nhà mẹ đẻ sống rồi đến khi sinh được thằng Tí như trời thương phận đời chị, bên nội con Thu xem trọng chị nhiều hơn, nhưng chị nhất quyết không dọn về bên chồng sống, bởi chữ hận trong lòng chị quá lớn. Những ngày tháng sinh ra thằng Tí, cuộc sống ngày một khó khăn. Đối với nhà giàu thì sinh hai đứa con ăn nhằm gì đâu, nhưng sống trong cái nghèo như chị thì mới thấm thía nỗi khổ thiếu ăn thiếu mặc. Cuộc vui nào rồi cũng sẽ nhanh chóng tàn thôi, anh Biên chồng chị ra đi sau cơn bạo bệnh, tiền thuốc men chạy chữa đủ khắp các nơi, cũng không cứu nổi cho anh trọn kiếp người. Chị gần như sụp đổ hoàn toàn nhưng vì con, chị cắn răng chịu đựng, lay lắt bươn chải lo cho hai đứa con. Từ đó, bên nội con Thu ngày càng nhìn mẹ con chị bằng ánh mắt miệt thị, bởi họ nghĩ rằng cưới chị để rồi con trai họ chết. Chị bỏ ngoài tai tất cả những lời nặng nhẹ từ bên nội con Thu. Lầm lũi nuôi hai đứa con khôn lớn.
Ông trời không tuyệt đường người có tâm. Hai đứa con chị học rất giỏi và năm nào cũng được huyện cử đi thi học sinh giỏi cấp tỉnh. Những lần đoạt giải như an ủi phần nào phận nghèo như chị.
Chị ước một ngày dài thêm một buổi, chị sẽ nấu thêm chè, luộc thêm nồi khoai để bán, và nếu chị trúng số, nếu chị có thật nhiều tiền và cuối cùng cũng chẳng có
" nếu " nào xẩy ra cả. Chị ngồi trước hiên nhà cạnh dòng sông, con nước lớn rồi đến con nước ròng, chị vẫn ngồi đó. Màu tím hoa lục bình vẫn cứ thế trôi, nó trôi một cách vô định rồi sẽ về đâu ? Không ai biết cả. Chợt chị giật mình nghe Thu kêu:
- Má ! Con nấu cơm rồi, nhanh vô ăn cho nóng nghen má !
- Ờ, má vô liền.
Vừa ăn, chị vừa nghĩ nhất định sẽ làm cho con Thu một cái tiệc sinh nhật đàng hoàng vì 18 năm qua mình chưa làm cho nó. Một phần mừng cho con vừa trúng tuyển đại học vào trường danh tiếng ở Sài Gòn.
*****
Buổi tối hôm ấy, khi các con ngủ say. Chị lẩm bẩm tính toán coi dành dụm được bao nhiêu tiền. Chị mường tượng tiệc sinh nhật con Thu, ngồi cười thầm một mình.
Buổi trưa ngày hôm sau, chị bán xong. Để gánh chè dưới bóng cây, vội chạy qua đường đến sạp vải ở chợ huyện, chị nhìn quanh, chị nhớ rõ con Thu nhà chị nó rất thích màu tím, tựa màu tím hoa lục bình. Chị ngại ngùng hỏi:
- Vải ka tê màu tím này bao nhiêu 1mét vậy chị ?
- 80 ngàn 1mét chị ơi, chị định mua bao nhiêu mét ? - bà chủ sạp hỏi lại chị.
- Chị bán cho tôi 1mét tư ( 1m40 ) nha chị ! Tôi mua cho con gái mình.
Giọng bà chủ nói vui:
- Vải này may áo sơ mi là đẹp hết sẩy, mà áo bà ba lại càng đẹp dịu dàng hơn nữa đó chị.
Chị nghĩ thầm:
- Mình cũng định may cho con một chiếc áo sơ mi màu tím như vậy.
Chị trả tiền và cầm trên tay khúc vải katê màu tím đem về. Trên đường lòng chị vui biết bao. Ban ngày chị miệt mài gánh chè, khoai đi bán. Tối về chị đợi Thu và thằng Tí học bài xong, chị mới lấy khúc vải ra may. Chị tập trung và chăm chỉ đến cao độ, từng đường kim mũi chỉ là tình yêu thương của chị gửi gắm vào đó.
*****
Vào đúng ngày sinh nhật Thu. Chị vội về sớm chuẩn bị bánh kem, quà đã gói kỹ, bên ngoài bọc tờ giấy màu vàng hoa hướng dương, gài cái nơ cũng là màu tím.
Buổi chiều ấy, Thu vừa đi học về, nó thấy má lom khom chuẩn bị, nó vui đến bật khóc, chạy vào ôm má nó thật chặt, nó nói:
- Má vẫn nhớ ngày sinh nhật của con, má đã chuẩn bị mọi thứ cho con hả má ?
- Ờ, ngày sinh của con và em con má nhớ như in, không có quên đâu, má xin lỗi con Thu à, vì 18 năm qua má chưa một lần làm cho con bữa sinh nhật đàng hoàng. Nay má muốn tạo bất ngờ cho con. Nhà mình nghèo tiền nghèo bạc nhưng tình yêu thương của má dành cho các con không bao giờ cạn con à !
Thu vội sà vào lòng má, khóc nức nở rồi 3 mẹ con ôm nhau khóc.
- Con cảm ơn má đã sinh con ra và nuôi dưỡng đến ngày hôm nay. Con hứa với má là con sẽ học thật tốt để không phụ lòng của má - Thu vừa nói vừa khóc.
Thằng Tí bỗng hô to:
- Chúc mừng sinh nhật chế Hai, chế Hai cầu nguyện rồi em cắt bánh nè.
Cả nhà phá lên cười nức nẻ. Nó chỉ giỏi cái tật ham ăn.
Và thực ra chỉ là bữa cơm chiều quê đầy đủ các món ăn Thu thích chứ nào có tiệc tùng gì đâu. Đối với con nhà giàu đó là bữa cơm tầm thường, nhưng ngược lại với con nhà nghèo đó là bữa cơm xa xỉ và thịnh soạn nhất.
*****
Ngày chia tay má và em đi Sài Gòn học. Thu mặc chiếc sơ mi màu tím lục bình mẹ may cho nó. Ba mẹ con cứ bịn rịn không muốn rời xa. Chiếc xe đò dần dần đến chỗ Thu đứng. Nó bước lên xe mà lòng xót xa. Nhưng chỉ có con đường đi học mới mong thoát cảnh nghèo. Ngày Thu đi, hoa lục bình tím cả dòng sông và từng đám lục bình vẫn trôi theo dòng nước...
Ảnh:
Cuộc đời má đầy gian truân khổ hạnh
Chỉ biết hy sinh không một chút phiền lòng
Tất cả vì con, vì tương lai phía trước
Má có sợ gì vất vả đâu con
Cuộc đời má như thân cò lặn lội
Đồng dưới ruộng trên nắng lửa mưa dầm
Mong cho cho được nên người rạng rỡ
Má yên lòng...
Thanh thản...
Lắm đó con !
Màu tím con yêu đó là màu chung thủy
Với mẹ cha, với sông nước quê mình
Hãy sống đẹp với tình người con nhé
Mãi vẹn nguyên một màu tím lung linh
Theo Chuyện làng quê
