Khi đặt chân đến Kon Rẫy vào dịp đi thực tế sáng tác văn học nghệ thuật năm 2025 do Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Kon Tum tổ chức, điều đầu tiên đập vào mắt tôi chính là cảnh quan hùng vĩ của núi rừng. Những ngọn đồi thoai thoải, những cánh rừng bạt ngàn xanh rì, những thảm cỏ hoang dã trải dài, tất cả hòa quyện tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ, nơi mà con người như đang hòa mình vào nhịp sống của đất trời. Vào mỗi mùa trong năm, Kon Rẫy lại có một vẻ đẹp khác nhau. Mùa xuân nở rực sắc hoa, mùa hè xanh ngập tràn tiếng chim hót, mùa thu vàng ươm ánh nắng và mùa đông se lạnh mang theo sương mù huyền ảo.
Đặc biệt, huyện Kon Rẫy nổi tiếng với những cánh rừng nguyên sinh bạt ngàn, rừng thông ba lá đặc trưng, hệ thống sông, suối, hồ, thác tuyệt đẹp như: thác Kôi Tó, thác Bring, thác Đăk Sờ Nghé, lòng hồ Thủy điện, suối Đăk Pne là một trong những điểm đến mà du khách không nên bỏ lỡ. Ấn tượng nhất với tôi là thác Kôi Tó, Đăk Sờ Nghé với tiếng nước chảy rì rào, mặt thác trắng xóa giữa bốn bề cây cỏ xanh tươi tạo nên một không gian thanh bình, yên ả. Khi du khách tới nơi đây, có thể thả mình giữa thiên nhiên, cảm nhận sự tươi mát trong từng làn gió mang theo hơi nước, hay đơn giản là ngồi bên dòng suối, nghe tiếng nước chảy và tận hưởng không gian yên tĩnh của núi rừng.
Tiếp theo, không thể không nhắc đến lòng hồ thuỷ điện Đăk Pne, một trong những hồ đẹp nhất huyện. Hồ Đăk Pne mang vẻ đẹp thơ mộng, nằm giữa rừng cây xanh mát. Mặt hồ phẳng lặng như một tấm gương khổng lồ, phản chiếu ánh nắng vàng rực rỡ của Tây Nguyên. Đến đây, du khách không chỉ được thưởng thức không khí trong lành mà còn có thể tham gia vào các hoạt động như: câu cá, chèo thuyền, tổ chức các hoạt động team building...
Không chỉ thu hút bởi vẻ đẹp của thiên nhiên, Kon Rẫy còn mang trong mình những giá trị văn hóa phong phú, đặc sắc. Là nơi sinh sống của nhiều dân tộc thiểu số như: Ba na-Jơ lâng, Xê đăng, K’dong, Sơ đrá, H’re,… Du khách có nhiều cơ hội tìm hiểu về đời sống văn hóa, phong tục tập quán và các lễ hội truyền thống của người dân nơi đây như: Lễ đâm trâu, Lễ ăn lúa mới, Tết con Dúi, Lễ máng nước… Đặc biệt nơi đây khi vào trung tuần tháng 10 hàng năm, du khách có thể chung vui ngày Tết ăn con Dúi cùng với dân làng Kon Brắp Du, lễ hội độc đáo này được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cấp bằng chứng nhận lễ "Ét đông" (Tết ăn con dúi) của nhóm Jơ lâng (Ba na) được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2021. Bên cạnh đó, du khách có thể khám phá những ngôi làng nhỏ nằm vào cuối những con đường mòn uốn lượn giữa rừng cây, nơi mà nếp sống giản dị, chân chất của người dân địa phương vẫn được gìn giữ qua bao thế hệ như làng KonBrắp Du (xã Tân Lập), làng Kon Gộp (xã Đăk Pne), làng Kon Săm Lũ (xã Đăk Tờ Re)…, đây là những địa điểm mà chính quyền địa phương đang tập trung phát triển du dịch cộng đồng.
Nếu có dịp đến Kon Rẫy vào những ngày lễ hội, du khách sẽ được hòa mình vào không khí tưng bừng, rộn rã của các hoạt động văn hóa. Những điệu múa truyền thống, tiếng cồng chiêng vang vọng khắp núi rừng sẽ khiến lữ khách không khỏi xao lòng. Ngoài ra, ẩm thực là một phần không thể thiếu trong trải nghiệm văn hóa tại đây, những món ăn truyền thống mang đậm hương vị núi rừng Tây Nguyên như: cơm lam, gà nướng, thịt xiên nướng, cá suối nướng, heo rừng hấp lồ ô, lá mì trộn hay các loại rau rừng,… sẽ đem đến cho du khách những trải nghiệm ẩm thực khó quên. Bên cạnh đó, các sản phẩm OCOP nông nghiệp nổi tiếng địa phương như cà phê, mắc ca, hồ tiêu... sẽ là món quà lưu niệm ý nghĩa dành cho mọi du khách.
Dạo quanh các buôn làng, du khách sẽ nhìn thấy những ngôi nhà sàn truyền thống với kiến trúc độc đáo, ấn tượng. Người dân địa phương ở đây sống gần gủi, gắn bó với nhau, luôn thân thiện, mến khách sẽ khiến mọi người cảm thấy như được trở về với chính nhà mình.
Cùng với những giá trị văn hoá đa dạng, phong phú, Kon Rẫy còn nổi tiếng với những “địa chỉ đỏ” đã đi vào lịch sử hào hùng của dân tộc. Một trong những địa chỉ đó phải kể đến: Căn cứ cách mạng Huyện ủy H16, chiến thắng đồn Kon Braih, xưởng luyện Gang C13 - Quân giới khu V. Đây là nơi diễn ra nhiều trận chiến ác liệt trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Hơn hết, những di tích này không chỉ là biểu tượng thiêng liêng giúp chúng ta nhớ về những tháng năm chiến tranh gian khổ mà còn là “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ sau về lòng yêu nước, sự hy sinh cao cả của ông cha. Những chiến công huyền thoại tại đây vẫn còn vang vọng như lời nhắc nhở về lòng kiên trung và quyết tâm bảo vệ Tổ quốc.
Kết thúc chuyến hành trình, có thể còn chưa khám phá hết vẻ đẹp của Kon Rẫy, nhưng trong lòng tôi đã cảm nhận được những giá trị về nguồn cội, về văn hóa và con người nơi đây mang lại. Huyện Kon Rẫy không chỉ mang đến những cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp mà còn khiến người ta phải suy ngẫm về cuộc sống và cách mà thiên nhiên hòa quyện với văn hóa, lịch sử để kiến tạo nên những giá trị độc đáo. Về với Kon Rẫy để tìm về những giá trị tinh thần, những kỷ niệm khó quên trong tâm hồn mỗi người. Hãy một lần đến Kon Rẫy, để cảm nhận và nâng niu vẻ đẹp nguyên sơ mà thiên nhiên ban tặng cho vùng đất này.
