Ở cái làng này bố có quyền sinh sát và hình ảnh mẹ nó khóc lóc thảm thiết van xin bố tha thứ mà bố vẫn lạnh như băng. Mẹ đã lạc lòng với người bạn cũ và rủi thay bố bắt gặp. Nó không giận mẹ mà chỉ tội nghiệp, mẹ yếu đuối và cam chịu bao năm dưới sự bạo tàn của bố. Hơn mười năm mẹ khóc thầm và lặng lẽ với những trận đòn của kẻ thù từ tay người chồng đầu ấp tay gối. Bố yêu mẹ theo kiểu của ông hay nói đúng hơn bố chỉ yêu cái gì thuộc về bố. Biết vợ không hết lòng với mình, bố căm giận và trút lên mẹ những cơn giận vô cớ.
Mẹ có người yêu trước khi lấy bố, nhà mẹ nghèo và vì vậy mẹ phải từ bỏ tình yêu để về làm vợ trả món nợ của gia đình. Người yêu của mẹ lại là bạn học của bố, ông ta bỏ làng đi khi đám cưới bố mẹ tổ chức rình rang. Hơn mười năm ông trở về làng và mẹ đã không giữ được lòng mình. Khi mẹ chết ông lại bỏ làng ra đi. Bố đã hung bạo lại càng lầm lì đáng sợ hơn bao giờ. Trên đời này chắc chỉ có nó là có thể làm lòng bố êm dịu, bố chưa bao giờ mắng mỏ hay đánh đập nó. Với bố, nó là bảo vật duy nhất mà bố yêu quí.
Mận cũng giống mẹ nó, xinh đẹp và hiền lành. Nhà Mận nghèo nhất làng và giống như mẹ Mận cũng lấy bố để trả món nợ vì cơn bệnh của mẹ Mận. Mận học chung lớp với nó và hai đứa rất thân.
Khi về làm vợ bố, Mận và nó vẫn coi nhau như bạn Khi không có mặt bố hai người vẫn mày tao như thời cùng học. Nó thương Mận và che chở cho bạn. Đối với Mận bố có phần dễ dãi hơn với mẹ nhưng vẫn dè chừng vì biết Mận còn trẻ quá.
Những lần đi tắm suối cùng nhau, nhìn Mận nõn nà đẹp đến nao lòng, nó cảm thấy tiếc cho đời Mận, nó hỏi Mận:
- Mày còn thương anh Lập không?
- Còn thì sao mà giờ tao là vợ bố mày rồi có thương cũng chẳng được gì!
- Mày cẩn thận nha, tao lo lắm đừng dại dột giống mẹ tao bố không tha thứ đâu
Nó thở dài, cặp mắt đen ửng nước :
- Tao biết rồi
Vậy mà khi Lập về Mận lại giống mẹ không giữ được lòng. Nó nghe chị bếp mách là Mận đi chợ rồi hẹn sẽ đi theo Lập luôn. Nó không biết làm sao chị biết được và tại sao bố cũng biết và nó vội vã chạy đi tìm Mận.
Đến đầu chợ , nó hỏi bà chủ quán nước bà chỉ chỗ Mận đang ở là nhà chị họ Mận ở cuối chợ, nó vội chạy lại gặp Mận đang ngồi với Lập. Nó vội lôi Mận và lấy một đống vải chị Mận bán nhét vào giỏ. Nó rít lên:
- Mày điên à, không bao giờ thoát khỏi bố đâu.
Mận xanh như tàu lá ấp úng:
- Giờ tao làm sao? Tao khổ quá Nghi ơi
Nó quay nhìn Lập:
- Anh đi ngay đi đừng làm khổ nó .
Lập cúi mặt buồn bã, nó lôi Mận ra ngoài và bảo:
- Mày theo tao về và nói với bố hai đứa đi sắm quần áo Tết nghe chưa.
Mận thiểu não:
- Bố mày tin không?
- Yên tâm có tao, mà mày phải vui vẻ như không có gì còn lại để tao. Ờ mà tại sao bà bếp biết mày hẹn Lập.
- Tại tao kể là Lập về và tao đi chợ sớm, có lẽ bả nghi nên nói với bố mày.
Nó và Mận vừa ra khỏi chợ đã thấy bố và hai anh phụ việc cho bố mặt mũi hầm hầm đang đi tới. Nó vội gọi bố:
- Ơ bố đi đâu vậy?
Bố nghiêm mặt hỏi:
-Con làm gì ở đây?
- Tụi con đi sắm quần áo Tết mà bố
Mận lí nhí:
- Cái Nghi nó rủ tôi đấy ông ạ.
Bố quát nhưng nó nghe âm điệu không dữ dằn mà nhẹ nhõm:
- Sao con không bảo thằng Cu đánh xe chở đi
- Ôi tụi con muốn tung tăng bố ạ, anh ấy chở đi chờ mệt lắm
Nét mặt bố giãn ra bố mắng yêu:
-Cô chỉ được cái nhiều chuyện, mau về nắng lên rồi đó
- Vâng bố ạ bố có về cùng con không?
- Thôi con với Mận về trước bố có việc.
Nó thở phào kéo tay Mận, nó biết Mận vừa thoát chết trong gang tấc.
Vừa đi nó nghĩ sao phụ nữ trong làng khổ vậy, mẹ nó và Mận là bằng chứng cho cái khắc nghiệt của sự đói nghèo, số phận người phụ nữ gắn liền với người chồng và họ không những mất tên khi lấy chồng mà mất luôn quyền làm người. Sống dưới cái bóng của chồng và chịu muôn vàn khổ cực, họ chỉ được cái quyền đẻ con chứ không có quyền dạy dỗ. Mọi việc lớn nhỏ đều do chồng quyết định, nó nhìn Mận và nghĩ cũng may bố yêu mình và bố lại giàu. Có lẽ nó không lấy chồng quê và dứt khoát không giống Mận chịu sự áp đặt của chồng, nghĩ đến đó nó lại thấy thương Mận
Về tới nhà nó vẫn còn run, nhìn Mận như lá trầu héo mà thương. Sự cam chịu của Mận khiến nó nhớ mẹ, những người đàn bà trong cái xã hội phong kiến chỉ biết hy sinh. Khi họ vùng lên thì bao giờ cũng nhận được cái kết đau đớn, chỉ vì xã hội không đồng tình và mặc nhiên coi việc hy sinh bản thân cho gia đình là chuẩn mực của một người phụ nữ đoan trang phải tuân thủ
Tối hôm đó Mận sốt, cơn sốt như chờ sẵn phả vào mình Mận nóng dẫy như những cơn giận dữ bao đời. Mận mê sảng và trong cơn mê Mận rên rỉ :
- Mẹ ơi cứu con.
Nó sợ vãi, chỉ hãi nhỡ Mận buột miêng kêu tên Lập thì thôi rồi. Bố lo lắng ra mặt ngồi vắt nước lau mặt và trán Mận suốt đêm. Lần đầu tiên nó thấy bố dịu dàng với Mận, dù bố ra sao nó vẫn rất yêu bố, vì trong sâu thẳm nó cảm thấy bố thực là cô đơn.
Bố đã sống vì cái tôi quá lớn và bố gồng mình che đậy nỗi đau bằng những cơn giận dữ. Thực ra bố rất đẹp trai, thuở trẻ bao nhiêu gái làng mê đắm bố, nhưng bố chỉ yêu mẹ, oan nghiệt mẹ lại yêu bạn bố , người mà so với bố thua kém đủ đường. Nó biết bố hận và cảm thấy bị sỉ nhục. Trái tim bố từ yêu chuyển sang thù hận và đương nhiên mẹ là người lãnh tất cả điều đó. Cũng may bố không biết Mận có người yêu, không thì chuyện cũ lập lại.
Gần sáng Mận hạ sốt, nó thấy bố ra trước hiên ngồi hút thuốc, nhìn bố nó chợt chạnh lòng, khi không có ai bố thả lỏng, nó cảm thấy bố thực sự đã già, dù chưa đến hàng sáu. Cuộc đời bố luôn phải đấu tranh với cái tôi và sự bất mãn, nên bố tạo một vỏ bọc cứng cỏi, nó thấy bố thật là tội nghiệp đáng thương hơn đáng giận.
Trời vừa hửng sáng, ông lang được mời đến và vào thăm bệnh cho Mận, ông bắt mạch và trầm ngâm, bố và nó đứng bên lo lắng. Ông chợt tươi cười nói với bố:
- Không có gì, chỉ là cô ấy mệt vì đã có thai.
Bố và nó cùng lúc kêu:
- Có thai
- Vâng, cũng được hơn tháng
Nó nhìn bố e ngại nhưng bố vui ra mặt, nụ cười hiếm hoi của bố nó cảm nhận đầy yêu thương dành cho Mận, nó thở phào nhẹ nhõm, mừng cho Mận.
Mận nhìn nó rưng rưng cảm kích, nếu hôm qua nó không cứu Mận thì hôm nay đời Mận ra sao, có lẽ một cái kết bi thảm. Mận chợt đưa tay sờ bụng và thấy hình như mẹ Mận đã cứu Mận, nên dun rủi nó đến kịp.
Bố tiễn ông lang với món tiền hậu hĩnh, nó đỡ Mận ngồi dậy thầm thì:
- Lo cho con và yêu bố tớ nhé
Mận cười mà nước mắt lưng tròng:
- Nó gọi mày bằng gì nhỉ?
Hai đứa cười to , bố vào không hiểu nhưng cũng cười. Hình như gia đình nó bắt đầu có tiếng cười từ hôm nay, nó thấy vui .
_ Mẹ, nhớ phù hộ cho cả nhà mẹ nhé!
Nó nghĩ thầm và thấy cuộc đời thật là dễ thương.
