Với những bạn đọc hay theo dõi thể loại hồi ký của tướng lĩnh quân đội chúng ta sẽ thấy rằng các tác giả thường sử dụng sơ đồ trận đánh, chiến dịch, lịch sử chiến tranh, làm nền như là cái sườn để diễn đạt câu chuyện, nên rất gần với thể loại ký sự lịch sử.
Hồi ký “Phía sau trận tuyến” của Trung tướng Vũ Cao, do Nguyễn Phi Loan thể hiện, được Nhà xuất bản Quân đội nhân dân ấn hành năm 2010 cũng là một tác phẩm như vậy. Cuốn hồi ký thuật lại những trận đánh nhỏ lẻ của các đội du kích, bộ đội địa phương thời kỳ đầu cuộc kháng chiến chống Pháp ở Nam Định, trên chiến trường Quân khu 3, đến những chiến dịch của bộ đội chủ lực cấp sư đoàn, quân khu, phối hợp với các binh chủng pháo binh, xe tăng ở Đường 9 Nam Lào, Khe Sanh, mặt trận Trị Thiên.
Với dung lượng hơn 500 trang sách, khổ 20cm, “Phía sau trận tuyến” rất giàu tư liệu sống, cuốn hồi ký kể lại diễn biến từng trận đánh, sự hy sinh quả cảm của những chiến sĩ mà tác giả chứng kiến. Cuốn sách đã thể hiện trách nhiệm, tâm sức của tác giả trong việc ghi chép, tái hiện lại quá trình hoạt động chiến đấu, xây dựng, những đóng góp xương máu, công sức, trí tuệ của các đơn vị, địa phương, như tuyến lửa Khu 4, lực lượng pháo binh Quân khu 4, Binh chủng Pháo binh trong chiến đấu chống chiến tranh phá hoại của để quốc Mỹ..
Cũng như hầu hết hồi ký, hồi ức của tướng lĩnh quân đội ta, Trung tướng Vũ Cao ít kể về thành tích của riêng mình, cho dù ông là người có những đóng góp không nhỏ cho những chiến công ấy. Với đức tính khiêm nhường, ông chỉ thuật lại những sự kiện mà mình chứng kiến, giọng văn trần thuật lại từng sự kiện, tưởng như bình thản, đã hàm chứa nhiều tình cảm sâu nặng, đó là tình đồng đội, nghĩa đồng bào, mối quan hệ gắn bó giữa hậu phương và tiền tuyến, trong đó có vai trò của những người mẹ, người vợ, người chị, người em “dũng cảm, trung hậu, đảm đang", đã trở thành điểm tựa vũng chắc, nguồn động viên to lớn giúp người chiến sĩ an tâm chiến đấu nơi trận tuyến để đi tới thắng lợi cuối cùng.
Với 60 năm hoạt động cách mạng và chiến đấu liên tục của đồng chí Vũ Cao, có thể nói đây là một tài liệu quý, khẳng định, bổ sung thêm những thành tích chiến đấu, xây dựng của quân đội ta; đồng thời là một tấm gương sáng cho thế hệ trẻ, nhất là trong lực lượng vũ trang về tinh thần của một đảng viên trung kiên, một cán bộ chỉ huy quân sự dũng cảm, linh hoạt, khiêm tốn, giản dị, nghĩa tình.
Với ý nghĩa đó, Thư viện Quân đội xin giới thiệu cuốn sách cùng đông đảo bạn đọc. Sách hiện có tại Thư viện Quân đội, số 83 Lý Nam Đế, Hoàn Kiếm, Hà Nội.
Theo trái tim người lính
