Quả thật, những lần đi lang thang đâu đó trên phố phường, những ngõ nhỏ đầy nắng, vườn ai đó xanh rì bóng cây, thấp thoáng vài thứ quả, thoang thoảng mùi ngọc lan… tôi hay khe khẽ hát bài “Lối cũ ta về” của nhạc sĩ Thanh Tùng. Hương ngọc lan ngọt ngào vương vấn dù không làm xao xuyến tới mê đắm nhưng luôn khiến tôi nghĩ về những thứ tốt đẹp, về những kỷ niệm giản dị của những người yêu nhau…
Tôi thấy hoa ngọc lan nở vào tầm tháng 3 đến tháng 8. Mùi thơ của hoa như thơm thảo của đất trời ban tặng cho con người, nên tôi luôn tự nhắc mình mở lòng ra đón nhận nào. Những lúc nhận mùi hương tôi thấy lắng đọng tâm hồn mình , thấy cuộc sống thanh thản dịu nhẹ quá đỗi. Mùi hương thoang thoảng mà rất sâu cho ta cảm giác mát lạnh và dễ chịu khoan khoái. Tôi nghe nói những người khó tính trong nghệ thuật thường yêu thích hương ngọc lan vì nó đạt được cả ba tiêu chuẩn cho một mùi hương, đó là vừa lạnh, vừa sâu, vừa bền. Mùi hương lạnh giúp quên đi bức bối mùa hè. Mùi hương sâu thì khó quên. Hương bền thì thoang thoảng mãi.
Chính mùi hương tuyệt vời này khiến tôi mỗi lần đi dạo gặp được cây ngọc lan tôi lại ngắt một vài bông về để túi. Để bông hoa còn thơm mùi sâu tôi luôn ngắt những bông trắng muốt chưa bung nở hết, chỉ cần một bông thôi cũng đủ làm tôi cũng như thấy cả khu vườn xanh mát thoảng mùi hương dịu nhẹ, khiến lòng người say đắm. Tôi cũng có tìm hiểu và được biết từ xa xưa ân gian đã xem ngọc lan là cây thiên hương, giúp trần gian liên lạc với tiên giới, nhờ mùi hương mạnh có thể bay thẳng đến thiên đình truyền tải những lời mong ước của muôn dân tới Thượng đế. Vì thế, hoa ngọc lan thường được dùng làm tế phẩm dâng hương.
Hương ngọc lan cũng được ví với sự thanh khiết và lòng từ bi của người chân tu. Giống như hoa lặng lẽ gửi hương cho gió, lúc rời cành vẫn tỏa hương thơm ngát, người tu hành cũng có lối sống thanh cao, khiêm nhường, tuy không ganh đua với đời, song không lánh đời, mà ở trong đời, bằng việc tu nhân tích đức và lao động miệt mài cũng đóng góp không nhỏ công sức xây dựng đất nước đẹp giàu.
Và cũng thật kỳ lạ, cứ gặp màu hoa trắng ấy, với mùi thơm thoang thoảng quyến rũ ấy, là tôi lại nhớ đến hai tác phẩm văn học mà tôi từng rất thích khi học phổ thông. Đó là truyện ngắn “Dưới bóng hoàng lan” của nhà văn Thạch Lam và bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của nhà thơ Hàn Mạc Tử. Đọc hai tác phẩm ấy, tôi cứ nghĩ rằng, không làng quê nào đẹp như ở đất nước mình. Cũng chính từ hương hoa từ những câu thơ, câu truyện, lời bài hát tôi tự hiểu rằng những người yêu hoa ngọc lan có tâm hồn thanh cao, lối sống giản dị và biết cảm nhận cái đẹp tinh tế. Ngọc lan ra hoa quanh năm và ai cũng ấn tượng với hương thơm của hoa.
Trong khi tôi viết những dòng chữ này, thì xung quanh vẫn thoang thoảng hương ngọc lan. Chiều nay trên con đường phố thị mùi ngọc lan theo gió như níu chân người. Dừng xe lại chọn cho mình một cành hoa nhỏ, tôi mang trên mình một mùi hương quấn quít suốt cả chặng đường về nhà. Chỉ vài bông trong phòng thôi mà hương hoa lan tỏa, dai dẳng đến cả khi hoa úa rồi mà vẫn cảm thấy hương thơm còn vương vấn đâu đây... Và tôi lại thấy mình như đang ở trong một làng quê đẹp đẽ; để lại ước muốn được đến với nhiều làng quê yên bình của quê hương xứ sở, với những con người hồn hậu của quê hương.
Chuyện Làng quê
