Đổi mới để dẫn dắt
Chủ tịch VUSTA Phan Xuân Dũng cho rằng, Việt Nam đang bước vào một giai đoạn phát triển mới – “kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên vươn mình” – với mục tiêu trở thành quốc gia phát triển nhanh, bền vững và hội nhập sâu rộng. Trong tiến trình này, khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được xác định là những đột phá chiến lược, được thể hiện rõ trong hàng loạt văn kiện như Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, Chiến lược phát triển KH&CN đến năm 2030, và chương trình Chuyển đổi số quốc gia.
Theo ông Dũng, những định hướng trên đã tạo ra nhu cầu ngày càng lớn về thông tin khoa học và công nghệ – nguồn lực quan trọng để hoạch định chính sách, nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ và thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Trong bối cảnh đó, Hội Thông tin Khoa học và Công nghệ Việt Nam cần chủ động chuyển mình, định hình lại phương thức hoạt động để xây dựng một hệ sinh thái thông tin hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong thời kỳ mới.
Vai trò ngày càng rõ nét
Chủ tịch VUSTA ghi nhận, trong thời gian qua, VASTI đã hoạt động tích cực và hiệu quả trong công tác tư vấn, phản biện, truyền bá tri thức khoa học và công nghệ đến cộng đồng, doanh nghiệp, và đội ngũ trí thức. Ông đánh giá cao những đóng góp của Hội dưới “mái nhà chung” VUSTA, đồng thời khẳng định, để tiếp tục phát huy vai trò, Hội cần nâng cao nhận thức về trách nhiệm của mình trong “thời kỳ vươn mình của dân tộc”.
“Thông tin khoa học và công nghệ là nền tảng không thể thiếu cho phát triển khoa học – công nghệ”, ông Dũng nói. “Nếu không có thông tin, không thể có đổi mới, không thể có khởi nghiệp sáng tạo. Do đó, vai trò và vị trí của những người làm thông tin khoa học công nghệ là vô cùng nặng nề nhưng cũng rất đáng tự hào”.
Thông tin – nguồn lực chiến lược
Theo ông Dũng, thông tin khoa học và công nghệ ngày nay không chỉ là công cụ hỗ trợ mà đã trở thành nguồn lực chiến lược, quyết định tốc độ phát triển và năng lực cạnh tranh của quốc gia. Khác với các nguồn lực truyền thống như đất đai, lao động hay vốn, thông tin là tài nguyên vô hình, có thể chia sẻ không giới hạn và tác động sâu rộng đến mọi lĩnh vực.
Ông phân tích, vai trò của thông tin KH&CN thể hiện ở 4 khía cạnh chủ đạo:
Cốt lõi của chuyển đổi số và kinh tế số: Thông tin kịp thời, chính xác giúp các tổ chức, doanh nghiệp đổi mới phương thức quản trị, nâng cao hiệu quả sản xuất và nghiên cứu.
Cơ sở cho hoạch định chính sách: Thông tin đáng tin cậy là tiền đề để xây dựng các chính sách phát triển phù hợp với thực tiễn và xu thế.
Cầu nối hội nhập quốc tế: Nhờ thông tin, doanh nghiệp và trí thức Việt Nam có thể tiếp cận, làm chủ tri thức, công nghệ tiên tiến, tăng cường khả năng cạnh tranh.
Động lực cho đổi mới sáng tạo: Trong kỷ nguyên dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo và nền tảng số, thông tin là nguyên liệu đầu vào cho hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.
Hướng tới hệ sinh thái thông tin hiện đại
Để đáp ứng các yêu cầu của thời đại, ông Dũng đề nghị Hội Thông tin Khoa học và Công nghệ Việt Nam cần tiếp tục đổi mới, nâng cao năng lực, phát huy vai trò dẫn dắt của một hội nghề nghiệp trong lĩnh vực thông tin. Hội cần là trung tâm kết nối, chia sẻ và lan tỏa thông tin khoa học công nghệ chất lượng cao, hỗ trợ hiệu quả cho phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế.
“Có tự hào là có tiềm lực để phát triển”, Chủ tịch Phan Xuân Dũng nhấn mạnh. “Với những cơ chế đặc biệt mà Đảng và Nhà nước đang dành cho khoa học và công nghệ, tôi tin rằng Hội sẽ còn có những đóng góp lớn hơn nữa trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước”.
