Phát biểu tại tọa đàm, Bí thư Trung ương Đoàn Nguyễn Tường Lâm cho biết: Một đất nước muốn hùng cường, thịnh vượng và hạnh phúc thì phải có một giấc mơ lớn. Đại hội lần thứ XIII của Đảng vào tháng 1/2021 đã nói đến giấc mơ này. Đó là khát vọng phát triển đất nước sánh vai cường quốc năm châu: Việt Nam trở thành một nước xã hội chủ nghĩa phát triển có thu nhập cao vào năm 2045.
Để hiện thực hóa khát vọng đất nước hùng cường, có thu nhập cao vào năm 2045, Trung ương Đoàn đã phát động đợt sinh hoạt chính trị rộng khắp trong thanh niên cả nước với chủ đề “Khát vọng cống hiến - Lẽ sống thanh niên” nhằm đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; Kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
Toàn cảnh buổi Tọa đàm
Đợt sinh hoạt chính trị kéo dài đến năm 2026, gắn với những giải pháp quan trọng trong giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Bác Hồ với mong muốn thông qua đó, mỗi đoàn viên, thanh niên sẽ hòa chung vào dòng chảy của đất nước, dân tộc, tạo sức mạnh cộng sinh to lớn, mang lại những giá trị phát triển mới cho đất nước.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai đợt sinh hoạt nêu trên, tại một số diễn đàn, các bạn trẻ đã đặt vấn đề về những khái niệm khoa học, tiêu chí của khát vọng và lẽ sống nào là phù hợp với thanh niên hiện nay hay làm thế nào để xác định môi trường thúc đẩy, ươm mầm khát vọng. Đặc biệt, nhiều học sinh bày tỏ mong muốn được gợi mở các dấu mốc thời gian điển hình, lấy đó làm mục tiêu nuôi dưỡng khát vọng cống hiến và lẽ sống của bản thân.
Với sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạt động xã hội đầu ngành, tọa đàm “Khát vọng cống hiến - Lẽ sống thanh niên” đã xác định tiêu chí khoa học và thực tiễn định danh khát vọng cống hiến, lẽ sống thanh niên hiện nay.
Bên cạnh đó, các đại biểu cũng tập trung làm rõ vai trò, trách nhiệm của thanh niên trong hiện thực hóa khát vọng, lẽ sống trên những lĩnh vực cụ thể gắn với các mục tiêu của tầm nhìn năm 2045; Giải pháp của tổ chức Đoàn, Hội, Đội trong định hướng, tạo môi trường, điều kiện thúc đẩy khát vọng, lẽ sống tích cực cho thanh thiếu niên.
GS.TS Hoàng Chí Bảo, nguyên Ủy viên Hội đồng lý luận Trung ương phát biểu tại Tọa đàm
Xác định tiêu chí khoa học và thực tiễn định danh khát vọng, lẽ sống thanh niên hiện nay, GS.TS Hoàng Chí Bảo, nguyên Ủy viên Hội đồng lý luận Trung ương cho rằng: Nói đến tuổi trẻ là nói ý chí, nói đến khát vọng. Từ khát vọng cống hiến biến thành hành động.
Vậy làm thế nào để xác định được người thanh niên có khát vọng cống hiến? Trước hết người đó phải có lý tưởng sống, gắn liền với mục đích, động cơ sống của mỗi người. Lý tưởng sống sẽ chi phối toàn bộ hành động của chúng ta, gắn với ham muốn, hoài bão, được cống hiến, dấn thân cho Tổ quốc.
Thứ hai chính là tình cảm cách mạng trong sáng. Trong đó, tuổi trẻ càng phải củng cố niềm tin với Đảng, với Nhân dân đó là niềm tin của trí tuệ. Bên cạnh đó, mỗi thanh niên phải nỗ lực nâng cao trình độ, có phông văn hóa rộng lớn. Đặc biệt, mỗi bạn trẻ phải có tư duy sáng tạo và đổi mới để hiện đại hóa đất nước; Sẵn sàng một tư thế người công dân toàn cầu, trong quá trình giao tiếp, hội nhập quốc tế.
Muốn đạt được điều đó, theo GS.TS Hoàng Chí Bảo tổ chức Đoàn Thanh niên có vai trò vô cùng quan trọng. Đoàn phải đổi mới nội dung, phương pháp tạo ra môi trường để thanh niên rèn luyện và sáng tạo.
Các đại biểu tham dự Tọa đàm
TS. Đặng Vũ Cảnh Linh, Viện Nghiên cứu Thanh niên cũng cho rằng, ở một góc độ cụ thể hơn của tư duy lý luận, có thể thấy khát vọng và lẽ sống như một cặp phạm trù của ý thức có mối quan hệ biện chứng, luôn đồng hành và chi phối lẫn nhau.
Khát vọng là mục đích, hoài bão, ước mơ mỗi con người hướng đến thì lẽ sống chính là con đường, phương thức để đi đến mục đích đấy. Nói một cách khác, khi xác định một khát vọng, lý tưởng cao đẹp, lớn lao, cống hiến cho giá trị chung của cộng đồng xã hội thì không thể đồng hành với một lẽ sống cá nhân, tầm thường và tiêu cực. Trái lại phải có một lẽ sống tốt đẹp, tích cực, đúng đắn tương xứng với khát vọng.
Chủ tịch Trung ương Hội cựu Thanh niên xung phong Vũ Trọng Kim đề xuất, tổ chức Đoàn cần giáo dục toàn diện cho thanh niên về đức, trí, thể, mỹ; Đặc biệt phải xác định ”cống hiến trở thành sứ mệnh của thanh niên”. Tổ chức Đoàn cần phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành để hỗ trợ, trao nguồn lực, cơ hội cho thanh niên.
Nhà báo Vương Xuân Nguyên, Tổng thư ký Tạp chí Khoa học Phát triển Nông thôn Việt Nam phát biểu tại Tọa đàm
Còn theo Nhà báo Vương Xuân Nguyên, Tổng thư ký Tạp chí Khoa học Phát triển Nông thôn Việt Nam, trong những năm qua, đoàn viên, thanh niên có vai trò rất quan trọng trong thực hiện các Chương trình mục tiêu Quốc gia: "Xây dựng Nông thôn mới; Phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; Giảm nghèo và phát triển bền vững". Đặc biệt, trong chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng Nông thôn mới đã thu sự tham gia mạnh mẽ của lực lượng thanh thiếu niên trên mọi miền của Tổ quốc đóng góp về công sức, trí tuệ để xây dựng quê hương đổi mới giàu đẹp. "Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên" không chỉ là câu khẩu hiệu mà thực sự đã trở thành niềm tin yêu, tự hào của toàn xã hội đối với thanh niên. Sự xung kích sáng tạo của thanh niên trên mọi mặt trận đã trở thành biểu tượng cho trí tuệ, tinh thần của con người Việt Nam trước những vận hội mới. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân ta, cùng với vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường Quốc tế ngày càng được cải thiện rõ rệt, trong đó có những đóng góp nổi bật của thanh thiếu niên.
Việt Nam hiện có 20,4 triệu thanh thiếu niên từ 10-24 tuổi, chiếm 21% dân số và thời kỳ dân số vàng dự kiến kéo dài đến năm 2039. Đây là lực lượng xung kích có vai trò đặc biệt quan trọng trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã được Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng chỉ rõ: “Phát triển nhanh và bền vững dựa chủ yếu vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số”. Nhiệm vụ vẻ vang nhưng rất nặng nề đó, sẽ khó thành công nếu thiếu đi vai trò của thanh nhiếu niên.
"Thực tế cho thấy, phần lớn đoàn viên, thanh niên Việt Nam đã có nhiều nỗ lực học tập cống hiến cho cộng đồng, tiếp bức cha anh xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Trong thời gian tới, thiết nghĩ Đoàn cần tiếp tục đổi mới nội dung, phương thực hoạt động thiết thực hiệu quả hơn. Sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng gần 100 năm năm qua, một dấu son chói lọi trong dòng chảy mấy ngàn năm của lịch sử Dân tộc ta đã khẳng định "Lẽ sống Hồ Chí Minh", một lẽ sống giản dị hết lòng, hết sức phục vụ tổ quốc, phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân, sống có hoài bão, lý tưởng cách mạng trong sáng. Tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là di sản tinh thần vô giá, là biểu tượng cao đẹp nhất của chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam. Người là người Việt Nam trong mọi người Việt Nam và nhân loại yêu chuộng hòa bình trên khắp năm Châu. Cội nguồn của sức mạnh tinh thần dân tộc trải qua bao thăng trầm lịch sử, chính là "Khát vọng Dân tộc chân chính", một khát vọng Việt Nam hùng cường, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng văn minh. Cả cuộc đời và sự nghiệp của Hồ Chí Minh đã đấu tranh và hi sinh tất cả mọi quyền lợi cá nhân mình cho khát vọng giải phóng Dân tộc, thống nhất Đất nước, giải phóng Con người Việt Nam: "Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành. Nhiệm vụ cao cả của Đoàn chính là làm sao cho thanh thiếu niên Việt Nam càng ngày càng thấm nhuần "Lẽ sống Hồ Chí Minh - Khát vọng Dân tộc chân chính...", Nhà báo Vương Xuân Nguyên nhấn mạnh.
