Nét đẹp của văn hoá Mường đã được chị khéo léo đưa vào thơ bằng những ngôn ngữ thơ giàu hình ảnh, giản dị, gần gũi đời thường. Cũng là những câu nói hàng ngày nhưng đã mang được tính đặc trưng và khái quát vào thơ!
MÙA LÁ là tên tập lấy từ tên một bài thơ trong tập của chị. Mùa Lá đã được nhạc sỹ Ngọc Khuê phổ thành ca khúc cùng tên. Ông là tác giả đã thành công với hàng trăm ca khúc và đã có bài hát “Lời trai bản” năm trước được phổ từ thơ Kim Khánh!
MÙA LÁ
Cây từng ra ngàn hoa
Gọi bao la ong bướm
Cây từng đậu mùa quả
Gọi bao là môi thơm
Cây từng làm mát râm
Bao người nương bóng đợi
Em về cây đã thu
Xa mùa hoa vụ quả
Em về nương gió thu
Cây vào mùa thơm lá
Em nâng niu trên tay
Mùa lá yên lắng lại
Em nhận trong lá mắt
Trìu mến những yêu thương
Cây của mười năm trước
Ta chưa là của ta
Lá của mười năm sau
Ta cùng thương mùa cuối
Người của mười năm cũ
Là đẹp của người ta
Người về mười thu sau
Là tình ta mùa lá
Mùa lá xôn xao quá
Ta ôm mùa đầy tay.
Xin giới thiệu cùng các bạn một bài thơ khác cũng khá độc đáo, mang đậm bản sắc văn hoá Mường sau đây:
VỢ VÀ CHỒNG
Đêm qua em thức trong khung cửi
Thấy anh muốt mải ra đi
-Anh đi đâu? Đi tìm con trâu lạc
Sáng sớm em một mình giã gạo
-Giờ anh đi đâu? Đi tìm con vịt lạc nhà ta
-Ơ anh!
Trâu nhà ta còn ở trong thướng
Vịt nhà còn vướng cửa chuồng
Anh đi tìm trâu, tìm vịt nhà ai?
-Nhà bên đồi con côi mẹ góa
Nhà bên dốc chồng đi làm xa
Bên kia gò chờ duyên lỡ lứa
Nhà gần suối chồng còn đó nhưng chả ngó chả thương
Anh đến thăm cho nhà có hơi đàn ông
Cho con gà, con chó có cổng
-Đêm em lụi cụi chẻ củi
Sáng em thui thủi nhóm lò
Lo hông xôi nhà ta thật dẻo
Chăm cá nướng nhà ta thật thơm
Anh đi thì đi vồi vội
Anh về thì về nhanh nhanh
Kẻo canh nguội, cá tanh
Làng trên xóm dưới phong thanh
Chẳng tin cũng sợ gió thành bão to.
( Trích trong Mùa Lá )
Một cách “giữ chồng “ thật là khôn khéo, giữ mà như không giữ, cũng rất tế nhị, nhẹ nhàng, không gây ồn ào để làm mất thể diện cho chồng và “ người kia “. Người đàn bà Mường trong thơ Kim Khánh biết chấp nhận tình thế khi họ biết chồng mình đi ngoại tình nhưng vẫn thứ tha và cũng vì tấm lòng vị tha và hành xử đẹp đẽ như vậy mà người chồng không thể không quay về. Tôi thiển nghĩ, chắc không có nhiều người đàn bà ngày nay có thể làm được như thế.
“ Đêm em lụi cụi chẻ củi
Sáng em thui thủi nhóm lò
Lo hông xôi nhà ta thật dẻo
Chăm cá nướng nhà ta thật thơm
Anh đi thì đi vồi vội
Anh về thì về nhanh nhanh
Kẻo canh nguội, cá tanh...
-Nhà bên đồi con côi mẹ góa
Nhà bên dốc chồng đi làm xa
Bên kia gò chờ duyên lỡ lứa
Nhà gần suối chồng còn đó nhưng chả ngó chả thương
Anh đến thăm cho nhà có hơi đàn ông
Cho con gà, con chó có cổng...”
Một cách “giãi bày “chân thật của anh chồng người Mường, khi anh ta đã nói như thế, kiểu gì một người vợ tốt như người đàn bà này cũng sẽ có chút mủi lòng và chút ít đồng cảm! Bởi những người đàn bà biết, dẫu cho thực tế phũ phàng đến thế nào, trong lòng họ cũng vẫn còn tình thương và lòng nhân ái với những người đàn bà khác.
Vài nét chấm phá về thơ của một cô giáo, giảng viên đại học ở Thanh Hoá, một người đàn bà Mường duyên dáng! Chị là hội viên Hội VHNT các DTTSVN!
Các bạn yêu mến tác giả này hãy đọc tập thơ Mùa Lá - NXBHNV 2021!
