Văn hoá là nguồn lực nội sinh, động lực phát triển bền vững
Phú Thọ bước vào giai đoạn phát triển mới: Lấy văn hóa làm gốc, lấy con người làm trung tâm, biến văn hóa thành nguồn lực nội sinh và động lực phát triển bền vững.
Việc tổ chức tốt các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch trên địa bàn 3 tỉnh (cũ) trong năm hợp nhất đầu tiên là một thành công nổi bật. Nhiều chương trình có chiều sâu, giàu bản sắc đã đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần của nhân dân, đồng thời góp phần củng cố niềm tin, sự đồng thuận xã hội trong giai đoạn chuyển đổi quan trọng. Hệ thống di sản văn hóa tiếp tục được quan tâm với 06 di sản phi vật thể quốc gia, 01 di tích quốc gia, 07 di tích cấp tỉnh mới được công nhận - cho thấy nguồn lực văn hóa của Phú Thọ vẫn tiếp tục được khai thác mạnh mẽ và bài bản.
Thể thao thành tích cao là điểm sáng khi giành 20 HCV quốc tế và 129 HCV quốc gia, trong khi phong trào thể thao quần chúng tiếp tục lan tỏa rộng. Năng lực tổ chức giải thể thao quốc tế được khẳng định, nâng tầm hình ảnh một Phú Thọ năng động, hội nhập.
Trong lĩnh vực truyền thông, hơn 100.000 tin bài, chương trình về tỉnh xuất hiện trên các nền tảng báo chí, điện tử và mạng xã hội đã tạo nên độ phủ truyền thông rất cao, góp phần lan tỏa hình ảnh một Phú Thọ đổi mới, hiện đại nhưng vẫn giữ bản sắc.
Bảo tàng Di sản văn hóa Mường (ở phường Hòa Bình, tỉnh Phú Thọ) lưu giữ, bảo tồn những nét văn hóa truyền thống của dân tộc Mường, luôn thu hút đông đảo khách du lịch. Ảnh: Internet.
Du lịch, với đặc trưng văn hóa – tâm linh – lễ hội, tiếp tục khẳng định vị trí là ngành kinh tế quan trọng. Công tác quản lý lữ hành, cơ sở lưu trú ngày càng chuyên nghiệp; xúc tiến quảng bá rõ nét hơn; các sản phẩm du lịch đặc thù được củng cố, giúp Phú Thọ tiến gần hơn mục tiêu trở thành điểm đến hàng đầu khu vực trung du miền núi phía Bắc.
Những hạn chế – “điểm nghẽn” cần tháo gỡ
Dù đạt nhiều kết quả quan trọng, năm 2025 cũng cho thấy những khó khăn đòi hỏi tỉnh phải có giải pháp mạnh mẽ, nhất là trong bối cảnh mới sáp nhập:
Nguồn lực đầu tư cho văn hóa còn hạn chế, cơ sở vật chất một số thiết chế văn hóa xuống cấp, chưa đáp ứng nhu cầu hưởng thụ ngày càng cao của người dân.
Công nghiệp văn hóa chưa phát triển tương xứng tiềm năng, thiếu doanh nghiệp lớn, hoạt động xã hội hóa còn khiêm tốn.
Thể thao quần chúng phát triển chưa đồng đều, địa bàn rộng, thiếu hướng dẫn viên cơ sở; thể thao thành tích cao gặp khó về tuyển chọn, cơ sở huấn luyện và chế độ cho vận động viên.
Truyền thông đối ngoại mờ nhạt, sức cạnh tranh chưa cao, các cơ sở in – phát hành quy mô nhỏ, chậm chuyển đổi số.
Du lịch thiếu sản phẩm đặc trưng, thời gian lưu trú và mức chi tiêu của khách thấp; chưa thu hút được dự án quy mô lớn; liên kết điểm đến sau hợp nhất còn hạn chế.
Những điểm nghẽn này có tính chất khách quan do việc hợp nhất địa giới hành chính tạo ra nhu cầu điều chỉnh chiến lược, tổ chức lại hệ thống quản lý và nguồn lực. Tuy nhiên, đây cũng chính là cơ hội để tỉnh tái cấu trúc mạnh mẽ, mở ra tầm nhìn mới.
Phương hướng 2026 – đưa văn hóa trở thành sức mạnh nội sinh
Năm 2026, tỉnh đề ra mục tiêu xuyên suốt: xây dựng và phát triển văn hóa, con người Phú Thọ, coi văn hóa là nguồn lực quan trọng và sức mạnh nội sinh cho phát triển bền vững. Mục tiêu này vừa mang tính chiến lược, vừa thể hiện sự quán triệt sâu sắc tinh thần Kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc.
Những định hướng lớn bao gồm: Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, văn minh: Gắn phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” với xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; củng cố hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở; bảo vệ bản sắc văn hóa các vùng miền sau hợp nhất.
Bảo tồn và phát huy di sản – nền tảng cho bản sắc và du lịch. Phú Thọ là đất Tổ, quê hương của các di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại. Tỉnh đặt trọng tâm vào việc:
Bảo tồn nguyên gốc, phát huy giá trị trong đời sống cộng đồng;
Gắn bảo tồn với giáo dục truyền thống và phát triển sản phẩm du lịch văn hóa;
Tiếp tục lập hồ sơ đưa thêm 03 di sản vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Phát triển mạnh thể thao quần chúng và thể thao thành tích cao: Tỉnh đặt ra mục tiêu đầy tham vọng: Giành ít nhất 220 huy chương tại các giải quốc gia, có 100 VĐV đẳng cấp quốc gia, và 6 HCV tại Đại hội Thể thao toàn quốc 2026. Đây là bước đi quan trọng nhằm xây dựng thương hiệu thể thao Phú Thọ ở tầm quốc gia.
Xây dựng nền báo chí – truyền thông hiện đại, hội tụ, đa phương tiện. Trong bối cảnh chuyển đổi số, việc xây dựng cơ quan báo chí truyền thông chuyên nghiệp, hiện đại là cấp thiết, hướng tới: 100% xã phường có hệ thống truyền thanh ứng dụng CNTT – viễn thông; Duy trì tỷ lệ tin bài tích cực trên báo chí trung ương đạt trên 97%; Tăng cường truyền thông đối ngoại, nâng tầm hình ảnh tỉnh; Đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn với mục tiêu: 15 triệu lượt khách; 16.300 tỷ đồng doanh thu; 4,95 triệu lượt khách lưu trú,
Phú Thọ dự kiến đẩy mạnh phát triển các khu – điểm du lịch, xây dựng sản phẩm đặc thù, thu hút đầu tư lớn, và tổ chức sự kiện quy mô quốc gia, quốc tế để khẳng định vị thế trung tâm sự kiện của miền núi phía Bắc.
Văn hóa là “chỉ dẫn phát triển” bền vững của Phú Thọ
Những chỉ tiêu cụ thể trên các lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch, truyền thông cho thấy Phú Thọ đang chuyển từ tư duy “quản lý” sang “kiến tạo”, từ chú trọng số lượng sang hướng đến chất lượng, từ khai thác đơn ngành sang liên kết đa ngành.
Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các địa phương về thu hút đầu tư, phát triển du lịch, xây dựng thương hiệu, Phú Thọ đã chọn cho mình một hướng đi đặc sắc và bền vững: Dựa vào bản sắc văn hóa của đất Tổ Hùng Vương, dựa vào sức mạnh cộng đồng, dựa vào di sản để kiến tạo tương lai.
Văn hóa – với ý nghĩa rộng cả về vật thể, phi vật thể, lối sống, con người – không chỉ góp phần củng cố bản lĩnh, phẩm chất, trí tuệ của cư dân Phú Thọ, mà còn tạo ra nguồn lực mềm thúc đẩy kinh tế, xã hội, du lịch, và hội nhập quốc tế.
Năm 2026 sẽ là năm bản lề, đánh dấu sự chuyển mình toàn diện của tỉnh. Nếu thực hiện tốt những mục tiêu đã đề ra, Phú Thọ không chỉ tiếp tục giữ vững vai trò vùng đất cội nguồn dân tộc, mà còn khẳng định vị thế mới: Một tỉnh giàu bản sắc, năng động, sáng tạo, phát triển bền vững dựa trên nền tảng văn hóa – con người.
