Tháng 10-2020, sau khi bị té phải nhập viện, nhà văn Anh Động yếu dần từ đó. Dòng trạng thái trên facebook của nhà văn Nguyễn Thị Diệp Mai - con gái của nhà văn Anh Động - vào tối muộn đêm 21-6: “Tiễn biệt cha - ngủ ngon, sẽ bình yên, sẽ không còn đau nữa...” khiến nhiều người xúc động.
Nói đến sự nghiệp của nhà văn Anh Động (ảnh trên), không thể nào quên công lao của ông khi là người “chắp cánh” cho Truyện kể Bác Ba Phi. Bác Ba Phi tên thật là Nguyễn Long Phi (1884-1964) là người nổi tiếng với những câu chuyện tiếu lâm, chọc cười người nghe bằng cách phóng đại sự thật với phong thái điềm nhiên “y như thật” nên khiến ai cũng phì cười. Chuyện bác Ba Phi kể luôn chứa đựng tình yêu xứ sở, sự trù phú, hào sảng của vùng đất U Minh. Những năm kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, người dân miền Tây nói chung, Cà Mau nói riêng ai cũng biết và thuộc một vài mẩu truyện cười của Bác Ba Phi. Mỗi người kể mỗi kiểu, mỗi người sáng tạo thêm một chút. Nhà văn Anh Động từng có thời gian dài sống và chiến đấu trên vùng đất U Minh cũng am hiểu nhiều về di sản Truyện kể Bác Ba Phi. Ông nuôi ý tưởng tập hợp di sản truyền khẩu của tiền nhân.
Tập “Truyện vui bác Ba Phi” do nhà văn Anh Động tập hợp đầu tiên ra đời vào năm 1977, do hoạ sĩ Minh Trí vẽ bìa, NXB thuộc Ty Thông tin tỉnh Minh Hải ấn hành. Sau này, hàng loạt NXB: Kim Ðồng, Sông Bé, Ðồng Nai, Ðà Nẵng, Thanh Hóa, Thanh Niên... liên tục đăng Truyện kể Bác Ba Phi qua bản sưu tầm của nhà văn Anh Động và đều là những đầu sách bán chạy. Những tích chuyện như rùa đẩy ghe, ếch đờn vọng cổ, bác Ba lấy chân gác kèo ong, heo đi cày... trở nên quen thuộc, được mọi người kể cho nhau nghe với sự lạc quan, yêu đời và yêu quê hương xứ sở.
Đóng góp lớn của nhà văn Anh Động là trong di sản Truyện kể Bác Ba Phi, ông đã sáng tạo thêm ra nhân vật thằng Đậu, cháu nội bác Ba Phi, để các câu chuyện thêm hấp dẫn. Sau này, người đời sau lại tạo thêm nhân vật “vợ thằng Đậu” với sự vụng về, hậu đậu, được đưa vào phim ảnh, ca nhạc, cải lương, kịch nói..
***
Nhà văn Anh Động tên thật là Nguyễn Việt Tùng, sinh năm 1941, quê ở xã Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang. Ông nguyên là Chủ tịch Hội Văn nghệ tỉnh Kiên Giang. Ngoài sưu tầm và giới thiệu Truyện kể Bác Ba Phi, nhà văn Anh Động còn được biết đến qua nhiều tác phẩm tiểu thuyết nổi tiếng, như: “Một cung đường”, “Rừng tràm lặng lẽ”, “Tiếng trống Sam Phô”, “Phía sau bia mộ”, “Ven rừng tràm”, “Xôn xao đồng nước”...
Lễ an táng nhà văn An Động diễn ra ngày 24-6, tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Kiên Giang.
Nguồn: baocantho.com.vn
