Cảnh sát giao thông Công an huyện Lập Thạch phân luồng các phương tiện tham gia giao thông khi di chuyển vào khu lễ hội. Ảnh: Anh Tú
Lễ hội Đả cầu, cướp phết là một trong lễ hội truyền thống lâu đời. Tương truyền vào đời vua Hùng Vương thứ 3, đất nước gặp loạn lạc, giặc giã nổi lên ở nhiều nơi, nhà vua bèn giao cho các vị tướng lĩnh Đệ nhất là Xá Sơn, Đệ nhị là Lê Sơn, Đệ Tam là Tròn Sơn và Đệ tứ là Xui Sơn về trấn nhậm các miền Đông Lai, Bàn Giản, Lập Thạch để điều binh, trấn giặc, hộ quốc, phù dân… Các vị tướng đã lập nhiều chiến công, làm tròn sứ mệnh bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và đồng thời xây dựng phát triển đất nước. Để rèn luyện sức khỏe và tài khéo cho quân lính, các vị tướng đã nghĩ ra một trò chơi, đó là đẽo gọt một quả cầu gỗ tròn nhẵn tựa quả bưởi lớn, bôi dầu mỡ cho trơn rồi lăn ra giữa bãi cho quân lính tranh cướp, ai giành được quả cầu đem về đặt nơi qui ước sẽ được trọng thưởng.
Để tưởng nhớ công lao của các tướng lĩnh, người dân Bàn Giản xưa đã lập ra năm ngôi đình gồm: Đình Cả làm trụ sở cộng đồng của bốn vị và bốn ngôi đình thờ 4 vị tướng gồm: Đông Lai, Trụ Thạch, Ngọc Xuân, Vườn Rào và khắc bốn quả cầu mỗi đình một quả. Riêng đình Vườn Rào trải qua bao biến cố của lịch sử bị đổ nát, thánh (bài vị) được rước về ngự tại đình Đông Lai. Theo quan niệm, quả phết tượng trưng cho trận đánh, làng nào cướp được phết sẽ giành thắng lợi. Ai chạm được vào quả phết sẽ gặp được may mắn cả năm.
Du khách thắp hương sờ quả phết lấy may. Ảnh: Anh Tú
Để lễ hội Đả cầu, cướp phết, xã Bàn Giản năm 2024 diễn ra an toàn, Công an huyện Lập Thạch đã huy động gần 200 lượt cán bộ, chiến sỹ tham gia bảo đảm an ninh, trật tự, xử lý hiệu quả các tình huống như gây rối trật tự công cộng, cố ý gây thương tích, tệ nạn xã hội, trộm cắp tài sản, hoạt động mê tín dị đoan… tại các khu vực diễn ra lễ hội..
Công an thu giữ các đồ nghề hoạt động cờ bạc trá hình. Ảnh: Anh Tú
Thượng tá Phạm Mạnh Thắng- Phó Trưởng Công an huyện Lập Thạch cho biết: Để chủ động làm tốt công tác bảo đảm an ninh trật tự trên địa bàn, Công an huyện đã chủ động xây dựng kế hoạch đảm bảo ANTT trước, trong và sau Tết Nguyên đán và các lễ hội diễn ra trên địa bàn. Tham mưu cho Thường trực Huyện ủy, UBND huyện chỉ đạo các ngành cấp huyện và các xã, thị trấn có các điểm tham quan, du lịch, huy động cả hệ thống chính trị phối hợp với các đội nghiệp vụ Công an huyện cùng tham gia đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn; đặc biệt năm nay tại các điểm đền, chùa trên địa bàn, lực lượng cảnh sát hóa trang, mật phục được triển khai bên cạnh các cán bộ chốt trực công khai để tăng cường giám sát; ngoài ra lắp đặt nhiều hệ thống camera an ninh ở khắp các điểm "nóng" đông người trong qua lại
Tổ chức rà soát, có biện pháp quản lý, giáo dục các đối tượng có tiền án, tiền sự, các đối tượng có biểu hiện nghi vấn thực hiện hành vi phạm tội tại địa bàn xã Bàn Giản và các địa bàn lân cận nhằm phòng ngừa các hành vi vi phạm pháp luật diễn ra trong thời gian lễ hội. Xây dựng, triển khai phương án phân luồng giao thông, tránh ùn tắc, gây mất trật tự an toàn giao thông. Chỉ đạo Công an xã Bàn Giản tham mưu Đảng ủy, HĐND, UBND xã Bàn Giản ban hành văn bản chỉ đạo về tổ chức lễ hội Đả cầu, cướp phết, đảm bảo an ninh, an toàn, hiệu quả.
Trước đó, Công an huyện đã phát hiện một số đối tượng lợi dụng lễ hội để tổ chức các trò chơi như tôm, cua cá để thu lợi bất chính, lực lượng công an huyện đã bắt giữ 5 đối tượng có hành vi trên và thu giữ 12,5 triệu đồng.
Trò chơi dân gian thu hút du khách ai đi đến đích sẽ được thưởng 40.000đ lấy may. Ảnh: Anh Tú
Trung tá Ngô Đăng Khoa, Đội trưởng Đội cảnh sát giao thông, Công an huyện Lập Thạch chia sẻ: Mặc dù du khách đi lại đông nhưng tình hình ANTT, ATGT tại khu vực lễ hội luôn được bảo đảm an toàn, lực lượng Cảnh sát giao thông đã lập các chốt ở hai đầu lối vào khu vực lễ hội và kiểm tra, nhắc nhở các chủ phương tiện thực hiện nghiệm quy định Luật Giao thông đường bộ, bởi vậy đã không xảy ra tình trạng ách tắc giao thông, xô đẩy nhau gây mất an toàn.
Công an bảo đảm an ninh khu vực đình Đông Lai. Ảnh: Anh Tú
Hàng năm, có lượng người và phương tiện rất lớn về trẩy hội, gây ra tình trạng ùn tắc giao thông, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông do địa điểm diễn ra lễ hội nằm trên tuyến đường TL306 có mật độ giao thông cao. Tình trạng chen lấn, xô đẩy trong quá trình cướp phết thường xuyên xảy ra, tiềm ẩn phức tạp về an ninh, trật tự.
Công an được bố trí trong đình Đông Lai để bảo đảm an ninh trật tự. Ảnh: Anh Tú
Chị Nguyễn Thị Chung du khách đến từ Hà Nội chia sẻ: Gia đình tôi đi Hà Nội về TP Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) rồi về Bản Giản, Lập Thạch về để dâng hương, vãn cảnh đầu năm; trước khi đi tôi rất lo lắng nhưng khi đến nơi thì rất an tâm và thấy thoải mái; từ cầu Bì La vào điểm diễn ra lễ hội, lực lượng Công an được bố trí đảm bảo tốt an toàn giao thông, ANTT. Lễ hội diễn rất văn minh, không có cảnh chặt chén hay các trò chơi cơ bạc trá hình.
Với sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị, lễ hội Đả cầu, cướp phết xã Bàn Giản huyện Lập Thạch năm 2024 đã diễn ra tốt đẹp, bảo đảm trang nghiêm, an ninh, trật tự được giữ vững, phát huy được các giá trị lịch sử văn hóa của lễ hội truyền thống lâu đời.
