Chương 3
Những lầm tưởng và hiểu lầm về Thiền định
Có một vài lầm tưởng và hiểu lầm sai về Thiền định khiến những người mới tập Thiền bị nhầm lẫn. Vì những định kiến này có thể gây cản trở trải nghiệm Thiền định của người tập Thiền, nên hãy để chúng tôi làm sáng tỏ chúng.
Lầm tưởng 1: Thiền định là thực hành tôn giáo
Sáng tỏ lầm tưởng
Đúng là hầu hết các tôn giáo đều có thực hành Thiền như một phần của nghi lễ của họ, nhưng Thiền không thuộc về bất kỳ tôn giáo nào. Nó mang tính trung lập và có từ lâu đời, khác xa với bất kỳ đức tin hoặc tín ngưỡng nào. Chúng ta không nhất thiết phải hứng thú với tôn giáo thì mới thấy được giá trị của Thiền định.Thiền định là một phương pháp đơn giản để khám phá các khía cạnh bên trong của cuộc sống. Việc nhận thức rõ hơn về bản thể đích thực trong ta và nhận ra bản chất tâm linh của chúng ta còn vượt qua cả tôn giáo.
Thiền định là một hành trình đơn giản, giúp chúng ta nhìn thế giới xung quanh qua một lăng kính rộng mở. Người có Thiền định sẽ lan tỏa tình yêu thương ra tất cả, bất kể tôn giáo nào.
Giống như đi bộ, chạy bộ, hay ca hát, Thiền cũng có thể được luyện tập mà không kèm theo bất kỳ niềm tin tôn giáo nào.
Lầm tưởng 2: Thiền định là huấn luyện tâm trí.
Sáng tỏ lầm tưởng
Thiền không phải là huấn luyện tâm trí, mà thực tế nó còn vượt lên trên cả tâm trí. Trạng thái “bình thường” của tâm trí chúng ta thực ra là khá “bất thường”, vì tâm trí hoạt động theo cách hoàn toàn không kiểm soát được,nó nảy từ suy nghĩ này sang suy nghĩ khác, tạo ra các phản ứng cảm xúc và thể chất. Thiền là để tâm trí được nghỉ ngơi.
Thiền giúp chúng ta hiểu được tâm trí mình và chuyển hoá nó từ tiêu cực thành tích cực, từ phiền muộn thành bình an, từ khổ đau thành hạnh phúc.
Lầm tưởng 3: Thiền định chiếm hàng giờ đồng hồ
Sáng tỏ lầm tưởng
Chính sự hiểu nhầm này là một cản trở lớn đối với nhiều người. Vì vậy, họ luôn viện ra các lý do như:“Tôi quá bận rộn để có thể Thiền. Tôi không có thời gian cho Thiền…”Sự thật là bằng việc thực hành Thiền định hằng ngày, nhu cầu ngủ của chúng ta giảm đi đáng kể. Nhờ đó, chúng ta có nhiều thời gian hơn cho bản thân thông qua thực hành Thiền định. Thiền ngắn thường xuyên vẫn tốt hơn là không thiền chút nào. Bạn có thể bắt đầu với thời lượng ngắn rồi tăng dần lên.
Lầm tưởng 4: Thiền cần được dạy bài bản và cần thực hành dưới sự giám sát.
Sáng tỏ lầm tưởng
Mặc dù việc hướng dẫn ban đầu rất có ích để có thể hiểu sâu và nhiều hơn về Thiền, nhưng Thiền định thực sự là một trải nghiệm cá nhân và thường được thực hành mà không cần sự trợ giúp của người hướng dẫn hay một minh sư nào. Bất kỳ ai cũng có thể Thiền mà không cần bất kỳ khoá đào tạo chính thức nào; tất cả bạn cần là sự sẵn lòng, tò mò và tinh thần thử nghiệm.
Lầm tưởng 5: Thiền dành cho các Yogi chứ không dành cho người bình thường
Sáng tỏ lầm tưởng
Đúng là tất cả các yogi đều Thiền nhưng Thiền nhất định không liên quan đến một số thực hành nghiêm ngặt dành cho ẩn sĩ và người tu khổ hạnh. Một Thiền sinh có thể đạt được tự do khỏi sự sống và cái chết bằng cách sống một cuộc sống hoàn toàn bình thường.
Thiền là một kỹ năng thực tế tập trung vào các sự kiện hằng ngày và có thể ứng dụng trong cuộc sống của mọi người ngay lập tức. Hầu hết những người Thiền tập đều toả ra năng lượng lớn và sức sống đáng kinh ngạc trong bất cứ việc gì họ làm.
Người ta mong đợi những người hành thiền đều phải cực kỳ lễ độ nhưng điều đó không nhất thiết phải đúng. Thiền định giúp chúng ta trí tuệ hơn và bao dung hơn nhưng chúng ta không cần phải có trí tuệ và bao dung thì mới bắt đầu thiền được.
Lầm tưởng 6: Thiền định là chuyện hệ trọng
Sáng tỏ lầm tưởng
Thiền không hoàn toàn là một việc nghiêm trọng. Khi chúng ta hiểu được quá trình này, thiền là một niềm vui thuần khiết. Nó giúp chúng ta trút bỏ lo âu và tận hưởng cuộc sống trọn vẹn và tích cực.
Lầm tưởng 7: Thiền định là trạng thái tâm trí ở sóng Alpha có thể đạt được bằng cách sử dụng các thiết bị khác nhau có sẵn.
Sáng tỏ lầm tưởng
Đúng là có nhiều công cụ có sẵn trên thị trường và trên internet hứa hẹn tạo ra trạng thái tâm trí sóngAlpha trong Thiền định, chỉ bằng một cú nhấp chuột. Họ rao bán công nghệ âm thanh kỳ diệu mà họ tuyên bố có thể giúp bạn thiền như một thiền sư bằng cách nghe âm nhạc đó. Sự thật là loại âm nhạc thư giãn này có thể giúp bạn trở nên tĩnh lặng, bình tĩnh và yên tịnh hơn nhưng nó không thể tạo ra sự tỉnh thức. Thiền là sự tỉnh thức về con người thật của chính mình. Công nghệ có thể tạo ra môi trường lý tưởng cho Thiền nhưng nó không thể đảm bảo đó là Thiền.Trong bất kỳ trường hợp nào, trạng thái sóng não Alpha tự nó không phải là Thiền. Nó chỉ là một cột mốc trong Thiền.
Lầm tưởng 8: Thiền là tất cả về kỹ thuật
Sáng tỏ lầm tưởng
Thiền để thể hiện sự hiện hữu hơn là làm theo một kỹ thuật. Không có một kỹ thuật nào có thể tắt đi tâm trí và tạo ra sự trống rỗng không chút lo âu hay suy nghĩ gì. Thiền là một quá trình trong khi kỹ thuật chỉ là một sự hướng dẫn. Kỹ thuật có thể tạo không gian cho Thiền nhưng nó không đảm bảo rằng Thiền sẽ diễn ra. Kỹ thuật có thể giúp điều hướng năng lượng của chúng ta vào trong, nhưng Thiền chỉ có thể diễn ra khi năng lượng đó bắt đầu làm sạch năng lượng trì trệ bên trong chúng ta.
Thiền là một cách sống, nó không thể bị ràng buộc vào bất kỳ kỹ thuật, định nghĩa, triết lý hay giáo lý nào.
Lầm tưởng 9: Thiền dành cho những người muốn đạt giác ngộ hoặc niết bàn.
Sáng tỏ lầm tưởng
Thiền mang đến cơ hội phát triển những hiểu biết sâu sắc và khả năng giải thoát nhưng Thiền không phải chỉ để giác ngộ. Thiền là sự hiện hữu theo một cách phù hợp nhất trong từng khoảnh khắc. Nó giải phóng chúng ta khỏi những nỗi bận tâm của tâm trí, buông bỏ các kế hoạch - dự định, mà không bám víu vào những suy nghĩ của chúng ta.
Chúng ta có thể giải trí và đón nhận các ý tưởng cao đẹp thông qua thiền nhưng giá trị thật của nó nằm ở việc áp dụng thực tế vào cuộc sống thường nhật của chúng ta.
Nếu chúng ta quá dính mắc vào việc đạt giác ngộ và cố gắng bám chặt nó, nó sẽ trở thành chướng ngại cho sự phát triển của chúng ta.
Lầm tưởng 10: Thiền nghĩa là bình an tức thì.
Sáng tỏ lầm tưởng
Thiền thường đi kèm với sự bình an sâu sắc nhưng Thiền không đảm bảo bình an tức thì. Mà ngược lại, giai đoạn đầu của thực hành Thiền thường đi kèm đau đớn, thống khổ, chán nản, thiếu kiên nhẫn, giận dữ, lo lắng, căng thẳng trong cơ thể. Tất cả những dấu hiệu này không có nghĩa là chúng ta không “thành công” trong việc Thiền tập chỉ bởi vì chúng ta không cảm nhận bình an hay phúc lạc. Thiền là ghi nhận mọi thứ trồi lên trong khi Thiền. Nó là sự nhận thức về mọi việc trong khoảnh khắc hiện tại.
Lầm tưởng 11: Thiền là đi vào trạng thái xuất thần
Sáng tỏ lầm tưởng
Khi Thiền, một người có thể đi vào trạng thái xuất thần, nhưng thực sự đó không phải là trạng thái nhận thức được nâng cao. Ở trạng thái này, có sự rõ ràng và chính xác tuyệt đối. Thiền không phải là trở nên vô cảm khi trạng thái xuất thần; nó là tỉnh thức về trách nhiệm với cảm xúc của chúng ta.
Thiền không biến đổi trạng thái tâm trí của chúng ta. Nó khiến chúng ta ghi nhận tất cả các hình ảnh hiện lên trong tâm trí và quan sát chúng ở một trạng thái từ bi, tỉnh thức và không phán xét.
Lầm tưởng 12: Thiền là sự thực hành bí ẩn, mà người bình thường không thể hiểu được.
Sáng tỏ lầm tưởng
Sự hiểu nhầm này xuất hiện bởi vì việc thực hành Thiền đã từng được giữ bí mật một thời gian dài. Sự thật là Thiền làm việc với các tầng tâm thức sâu hơn quá trình suy nghĩ và một số cấp độ không thể giải thích bằng lời.Nhưng Thiền chủ yếu là một quá trình trải nghiệm mà ai cũng có thể trải nghiệm được. Nhiều hoạt động hằng ngày của chúng ta có thể được hiểu bằng trải nghiệm. Ví dụ, ai cũng biết đi, mặc dù họ có thể không hiểu chính xác cơ chế của việc đi bộ. Tương tự, Thiền có thể được hiểu bằng trải nghiệm. Chúng ta hiểu nó khi chúng ta thực hành nó.Thiền không phải là công thức toán học có thể cho ra kết quả chính xác ngay khi áp dụng. Mỗi một thời Thiền là một cuộc phiêu lưu và thử nghiệm. Thiền giúp chúng ta nhìn thấy mỗi khoảnh khắc đều là thiết yếu trong cuộc sống, và điều này chỉ có thể hiểu được bằng việc thực hành.
Lầm tưởng 13: Thiền khiến bạn trở thành nhà ngoại cảm
Sáng tỏ lầm tưởng
Có một số người phát triển năng lực ngoại cảm thông qua Thiền, nhưng mục đích của Thiền không phải để đọc vị tâm trí. Thiền là phát triển tỉnh thức. Hiện tượng ngoại cảm có thể hoặc có thể không xuất hiện nhưng nó chỉ là chuyện ngoài lề. Một số người Thiền tập có thể phát triển những hiểu biết trực giác, một số có thể quy hồi tiền kiếp nhưng những trải nghiệm như thế không phải là mục đích của Thiền. Thiền là phát triển khả năng sống trong hiện tại. Nó hướng tới việc sống là chính mình, chấp nhận con người thật của chúng ta và hoan hỷ với sự độc đáo của chúng ta.Nhưng không may, một vài người hành thiền với mong cầu khám phá vũ trụ tức thời, hay nhìn thấy đầy đủ bầy thiên thần. Những người mang tâm thế ấy thường sẽ bị thất vọng.
Lầm tưởng 14: Thiền có thể nguy hiểm và những người lý trí không nên theo đuổi nó.
Sáng tỏ sai lầm
Sự thật là Thiền có thể bóc tách ra nhiều cảm xúc và suy nghĩ bị đè nén; nhưng điều này chỉ giúp ích cho một người muốn vận hành cuộc sống của mình một cách hiệu quả hơn. Trong mọi trường hợp, mỗi hành vi đều ẩn chứa nguy hiểm vốn có. Một hành động đơn giản như đi qua đường cũng có thể khiến bạn mất mạng. Bạn có thể trượt chânnơi nhà tắm và bị gãy chân. Điều quan trọng là Thiền không phải một hoạt động nguy hiểm. Nó chỉ là việc phát triển sự tỉnh thức. Thực tế, nó là một quá trình nhẹ nhàng và từ từ. Qua suốt quá trình này nếu một vài cảm xúc khó chịu bị đè nén nay trồi lên, bạn sẽ “biết”cách giải quyết chúng chỉ bằng việc quan sát chúng và để chúng tự tiêu biến.Tuy nhiên, chúng ta cần dũng cảm đối diện bản ngã của mình, bởi vì Thiền là đối diện và chấp nhận bản ngã của mình.
Lầm tưởng 15: Thiền khiến bạn chạy trốn thực tại.
Sáng tỏ lầm tưởng
Không gì có thể đi xa hơn sự thật bởi vì Thiền thực sự giúp chúng ta đương đầu được với thực tế. Nó không làm cho chúng ta bị cách ly khỏi những khổ đau của cuộc sống, mà chuẩn bị cho chúng ta để đối diện với khổ đau một cách khách quan, để chúng ta có thể đi xuyên qua rào chắn khổ não và chấm dứt khổ đau. Thiền là trải nghiệm cuộc sống một cách trọn vẹn. Nó khiến chúng ta chấp nhận cuộc sống như nó vốn là và đương đầu với nó một cách hiệu quả. Thiền không phải là che đậy vấn đề; mà là nhận biết chúng và chấp nhận chúng hoàn toàn.
Lầm tưởng 16: Thiền giúp bạn đạt mục đích cao cả.
Sáng tỏ lầm tưởng
Sự thật là Thiền mang lại cảm giác an lạc nhưng nó không phải là mục đích của Thiền và những cảm giác như vậy không phải lúc nào cũng có mỗi khi chúng ta Thiền. Thực tế, nếu chúng ta thiền chỉ để trải nghiệm phúc lạc, thì phúc lạc càng không đến với ta. Mục đích thật sự của Thiền là để tăng sự tỉnh thức về khoảnh khắc hiện tại. Trạng thái hưng phấn chỉ là một sản phẩm phụ của Thiền mà thôi.
Lầm tưởng 17: Thiền thúc đẩy tính ích kỷ
Sáng tỏ lầm tưởng
Khi chúng ta dành thời gian cho bản thân trong Thiền, dường như nó là một hành động ích kỷ, nhưng những lợi ích từ Thiền không chỉ giúp ích chúng ta mà còn giúp ích cho môi trường xung quanh. Đó là lý do vì sao nó được gọi là sự thực hành lòng từ bi. Khi chúng ta giải phóng tâm trí khỏi giận dữ, thành kiến, ác ý, tham lam, căng thẳng và vô cảm, chúng ta trở thành một người tốt hơn và tạo ra một xã hội tốt đẹp hơn. Cuối cùng, Thiền làm cho chúng ta trở nên hoàn toàn vị tha, bằng cách giúp chúng ta nhận thức được lối sống nào thể hiện sự ích kỷ của chúngta. Tự tống khứ sự ích kỷ của mình ra khỏi chính mình đó là lợi ích của Thiền.
Lầm tưởng 18: Thiền là nghĩ đến những ý nghĩ cao thượng.
Sáng tỏ lầm tưởng
Thiền là trạng thái “không suy nghĩ”. Nó là chứng kiến và quan sát các suy nghĩ. Nó là chánh niệm về những gì đang diễn ra. Tất nhiên, một vài ý nghĩ cao cả và hiểu biết sâu sắc có thể sinh khởi trong khi Thiền nhưng chúng chỉ là một phần của quá trình. Những ý nghĩ đó không tránh được và cũng không thể nào cố tìm thấy được. Thiền là chấp nhận tất cả những gì xảy đến.Thiền là quá trình nhận biết và mở rộng khoảng cách giữa hai suy nghĩ.
Lầm tưởng 19: Tất cả mọi vấn đề có thể được giải quyết thông qua Thiền
Sáng tỏ lầm tưởng
Thiền thật sự giúp chúng ta giải quyết vấn đề thông qua việc khơi thông tâm trí tĩnh lặng và sáng suốt, nhưng bản chất Thiền không phải là thuốc giải cho mọi bệnh tật. Thiền có thể mang lại một vài lợi ích tức thì nhưng những lợi ích sâu sắc hơn cần thời gian và sự thực hành. Không có gì đáng giá mà dễ dàng đạt được chỉ sau một đêm. Không có lối tắt. Bài học giá trị nhất mà chúng ta học được trong Thiền chính là kiên nhẫn. Thiền giúp tăng năng lực giải quyết vấn đề của chúng ta. Nó làm tăng cường sự minh mẫn, nhưng nó không phải là một giải pháp “mỳănliền” cho các vấn đề của chúng ta. Thiền không phải là liều thuốc kích thích sự tự tin nhanh chóng cho chúng ta.
Mỗi một lần Thiền chúng ta đều đạt một số kết quả, nhưng những kết quả này thường rất vi tế. Chúng diễn ra sâu trong tâm trí, chỉ hiển lộ nhiều hơn sau một thời gian. Nếu chúng ta ngồi mà tìm kiếm sự thay đổi lớn tức thời, thì chúng ta sẽ bỏ lỡ mọi chuyển đổi vi tế. Sớm muộn gì chúng ta cũng nản chí, từ bỏ và thề rằng chẳng có sự thay đổi nào xảy ra. Kiên nhẫn là chìa khoá trong Thiền. Dù cho chúng ta không học được gì khác từ Thiền, thì chí ít chúng ta cũng học được sự kiên nhẫn; và đó là bài học giá trị nhất.
Lầm tưởng 20: Thiền là cần thiết phải ngồi trong tư thế kiết già.
Sáng tỏ lầm tưởng
Tập ở tư thế kiết già là một trong những tư thế ngồi Thiền vững chãi nhất, nhưng nó không phải là yếu tố thiết yếu cho việc luyện Thiền. Thực tế, ép bản thân ngồi ở tư thế không thoải mái hoặc gây đau đớn sẽ làm ảnh hưởng khả năng thiền của bạn. Bạn có thể ngồi với tư thế bán kiết già, quỳ gối, ngồi trên ghế, hoặc thậm chí nằm xuống. Ý định đó không hề tổn hại gì tới an toàn và thoải mái của bạn. Dù có ngồi kiết già hay không, điều đó cũng không thể phá hủy mục đích của Thiền.
Lầm tưởng 21: Một người cần vào rừng rậm hay núi để thiền.
Sáng tỏ lầm tưởng
Dù ở nơi rừng rậm hay núi là những bối cảnh rất có lợi cho Thiền nhưng chúng ta có thể Thiền ở bất kỳ nơi nào thuận tiện. Ở nhà, nơi làm việc, hay bất cứ nơi nào khác đều hoàn hảo cho Thiền.Chúng ta không cần phải đi đâu để Thiền; tất cả những gì chúng ta cần là hết lòng mong muốn thực hành. Những người Thiền thuần thục có thể thiền ngay cả ở nơi đông đúc, một cách dễ dàng.
Lầm tưởng 22: Một người cần từ bỏ thế giới để thiền định.
Sáng tỏ lầm tưởng
Mọi người tin rằng họ phải từ bỏ thế giới vật chất, các mối quan hệ và gia đình nếu họ muốn Thiền nhưng nó không phải như vậy. Thiền có thể được thực hành ngay cả khi sống một cuộc sống gia đình bình thường. Chúng ta không phải từ bỏ mọi thứ. Chúng ta không phải chịu đựng cô đơn, cô lập thì mới Thiền được. Chúng ta vẫn có thể tiếp tục cuộc sống bình thường của mình trong khi đang Thiền tập.
Lầm tưởng 23: Thiền yêu cầu kỷ luật khắt khe.
Sáng tỏ vấn đề
Một nhà văn học cách diễn đạt suy nghĩ của mình thành từ sau một thời gian luyện tập kỷ luật. Một vũ công có thể nhảy duyên dáng khi kỷ luật luyện tập hằng ngày. Bất kỳ sự luyện tập nào cũng yêu cầu kỷ luật và Thiền không phải là ngoại lệ. Nhưng sự kỷ luật này không liên quan gì đến việc nhịn ăn, giữ yên lặng, sống độc thân, đi trên đinh, v.v… Thiền không khuyến khích bất kỳ cách tiếp cận rối loạn nào với cuộc sống. Thiền không phải là việc quá nghiêm trọng, căng thẳng, cứng nhắc và kỷ luật khắt khe. Nó chỉ cần niềm đam mê, nhiệt tình, cam kết và hết lòng áp dụng vào cuộc sống.
Lầm tưởng 24: Tôi không cần thiền.
Sáng tỏ lầm tưởng
Thông thường khi được yêu cầu làm điều gì đó mới mẻ, chưa biết hay xa lạ, hoặc ngoài vùng thoải mái, chúng ta đều không muốn làm nó. Quy luật này cũng áp dụng tương tự cho Thiền. Nhưng thực tế là mọi người cần Thiền vì Thiền là thức ăn cho tâm hồn. Tuy nhiên, chúng ta sẽ không biết chúng ta thiếu sót điều gì cho đến khi chúng ta bắt đầu Thiền tập. Chúng ta không thể nói chúng ta không cần nó, nếu như chúng ta chưa từng cho mình cơ hội hành thiền.
Lầm tưởng 25: Tôi không thể thiền bởi vì Thiền rất khó.
Sáng tỏ lầm tưởng
Thiền là việc thực hành đơn giản nhất vì nó là thực hành “không làm gì”. Nó chỉ là quan sát hơi thở. Không việc gì có thể dễ dàng hơn thế.
Vấn đề là mọi người cảm thấy khó khăn khi ngồi yên lặng và đi vào trong. Chính suy nghĩ trong đầu làm họ sợ hãi. Tuy nhiên, một khi họ bắt đầu Thiền thì việc đó trở nên dễ dàng hơn.Một số người thiền tập vài ngày liền nói: “Tôi không nhìn thấy bất cứ thay đổi nào nơi tôi. Tâm trí tôi chỉ có ngày càng điên cuồng hơn thôi. Tôi không thể kiểm soát suy nghĩ của mình”.
Thiền đòi hỏi kiên nhẫn. Một vài lần Thiền tập không thể xoá bỏ ngay thói quen cả đời.
Lầm tưởng 26: Thiền thật nhàm chán
Sáng tỏ lầm tưởng
Chúng ta sống cuộc sống của mình thông qua những hành động và hứng thú bên ngoài. So với thú vui ấy thì việc chỉ ngồi và quan sát hơi thở có vẻ thật buồn tẻ. Nhưng khi chúng ta kiên trì luyện tập, nó trở nên vô cùng hấp dẫn vì chúng ta ngày càng nhận thức về thế giới mới và các cảm giác mới bên trong chúng ta. Từ sau đó, chúng ta bắt đầu tận hưởng việc Thiền tập.
Lầm tưởng 27: Thiền là lãng phí thời gian.
Sáng tỏ lầm tưởng
Thiền thực sự làm cho chúng ta trở nên năng suất và làm việc hiệu quả hơn nhờ sự tập trung và sáng suốt được tăng cường. Có nhiều việc làm lãng phí thời gian khác mà chúng ta sa đà vào như là chuyển kênh truyền hình, lướt Internet, “chátchít”, v.v…
Chúng ta đang sống rất vội vã bởi vì đến cuối cùng, chúng ta muốn được hạnh phúc. Nhưng khi bất chấp tất cả mà vẫn không có được hạnh phúc, chúng ta cần phải dành ít nhất nửa giờ đồng hồ để có được hạnh phúc và bình an cho chính mình.
Trong cuộc sống có lúc chúng ta cảm thấy không còn thời gian để dừng lại và Thiền. Nhưng Thiền thực sự cho chúng ta nhiều thời gian hơn bằng việc làm cho tâm trí của mình trở nên lắng dịu và tập trung hơn.
Lầm tưởng 28: Thiền thúc đẩy tính thụ động.
Sáng tỏ lầm tưởng
Hầu hết chúng ta quen với các hoạt động năng nổ nên ngồi Thiền dường như là một cách thực hành thụ động. Nhưng thực tế, việc biết mình là ai mới là điều quan trọng nhất để có thể làm được mọi điều khi ta muốn một cách có lý trí.
Lầm tưởng 29: Thiền là mốt nhất thời.
Sáng tỏ lầm tưởng
Ngày nay, Thiền đang được chào mời là phương thuốc cho mọi vấn đề, và chúng ta cũng không thể phủ nhận thực tế rằng Thiền là một phương pháp thực hành từ thời xưa, với bề dày lịch sử đã được ghi chép,chứng minh lâu nay. Nó không hề lỗi thời. Nó đã có từ xa xưa và vẫn đang duy trì bền vững cho đến tận bây giờ.
Lầm tưởng 30: Thiền tách chúng ta khỏi những ham muốn và cảm xúc.
Sáng tỏ vấn đề
Thực hành Thiền không phải là tách rời mọi ham muốn và cảm xúc của chúng ta. Đó sẽ là sự chối bỏ bản thân, trong khi Thiền hướng đến việc chấp nhận bản thân. Thiền là quan sát những suy nghĩ, ham muốn và cảm xúc của chúng ta để trở nên tỉnh thức về chúng.Thiền không làm chúng ta trốn chạy chính mình. Thực tế nó giúp bạn tiến đến gần với bản thân nhất có thể.Thiền là một cuộc điều tra khoa học vào chiều sâu của tâm trí, khiến cho chúng ta hoàn toàn rộng mở với bất kỳ cảm xúc, ham muốn hay cảm giác thể chất nào xuất hiện, mà không hề phủ nhận hay đồng nhất với nó.
Lầm tưởng 31: Thiền là một cách trốn tránh các trách nhiệm thế gian.
Sáng tỏ lầm tưởng
Tập Thiền, chúng ta không chạy trốn trách nhiệm của mình. Chúng ta không trốn tránh chính mình hay bỏ mặc Thế giới. Thiền giúp chúng ta đối diện với cơn thịnh nộ, ảo tưởng, thèm muốn, khổ đau và sự ích kỷ của chính mình. Nó giúp chúng ta chuyển hoá các mối quan hệ của mình bằng cách tu dưỡng tình yêu thương và sự đồng cảm.Hầu hết những người thiền tập sống hạnh phúc và nhiều người tham gia vào các công việc xã hội, gánh vác trên vai cả trách nhiệm xã hội và trách nhiệm cá nhân.
Lầm tưởng 32: Thiền cũng tốt như giấc ngủ sâu.
Sáng tỏ lầm tưởng
Ngủ là một món quà của tự nhiên dành cho cơ thể vật lý của chúng ta. Chúng ta có thể làm việc trong điều kiện thiếu nước và thức ăn nhưng chúng ta không thể làm việc nổi khi thiếu ngủ. Tuy nhiên, Thiền là món quà mà chính chúng ta dành tặng cho cơ thể vật lý của mình. Thiền làm giảm đáng kể nhu cầu ngủ; một giờ Thiền tương đương với ngủ bốn tiếng đồng hồ.
Lầm tưởng 33: Thiền là thở có ý thức.
Sáng tỏ lầm tưởng
Thiền không phải là thở có ý thức mà là “nhận thức” về hơi thở. Nó chỉ là sự nhận thức về hơi thở, vì không có nỗ lực cố biến đổi quá trình thở theo bất kỳ cách nào. Trong Thiền, hơi thở chỉ đóng vai trò như một cái neo, một cái điểm định tâm.
Lầm tưởng 34: Thiền dành cho người già.
Sáng tỏ lầm tưởng
Đây là một hiểu lầm khá phổ biến; nhưng ngay khi chúng ta hiểu được tất cả những lợi ích mà Thiền đem lại, thì chúng ta sẽ hiểu việc thực hành này phải bắt đầu càng sớm càng tốt. Bất kỳ ai từ 5 tuổi trở lên đều nên thiền tập. Vì Thiền là một phong cách sống cần được tiếp nhận từ khi còn nhỏ để có được cuộc sống bình an, hạnh phúc và hiệu quả.
Thiền là việc đơn giản nhất để thực hành. Nó là quyền từ khi sinh ra của tất cả mọi người. Nó thuộc về mọi người. Nó là một phương pháp đơn giản để kết nối với cốt lõi bên trong ta và để biết được bản chất thật sự của chúng ta.
Thiền cần được tạo điều kiện có sẵn cho mỗi người và mỗi con người đều phải thiền. Nó cần trở thành một sự thực hành phổ biển trong các trường học, cao đẳng, văn phòng công ty, nhà máy và các doanh nghiệp.
Bất cứ ai, không phân biệt xuất thân, tôn giáo, giai cấp, tín ngưỡng, quốc tịch đều có thể thực hành Thiền.
Một bài thơ con cóc từ một nguồn không xác định đã tóm tắt khá hay như sau:
“Bạn….quá trẻ để thiền..
Quá tồi tệ để thiền…
Quá si tình để thiền…
Quá bận rộn để thiền…
Quá lo lắng để thiền…
Quá ốm yếu để thiền…
Quá phấn khích để thiền…
Quá mệt để thiền…
Nếu có chăng, chẳng bao lâu nữa bạn muốn thiền thì cũng quá muộn rồi!”
Tóm lược
Mặc dù hầu hết các tôn giáo có các thực hành Thiền là một phần nghi lễ của họ, nhưng Thiền không thuộc về bất kỳ tôn giáo cụ thể nào.
Chúng ta dành nhiều thời gian hơn cho bản thân thông qua thực hành Thiền định. Những buổi Thiền ngắn nhưng thường xuyên vẫn tốt hơn là không Thiền chút nào.
Hướng dẫn ban đầu là hữu ích để hiểu sâu và nhiều hơn về Thiền, nhưng Thiền thực sự là một trải nghiệm cá nhân và thường được thực hiện mà không cần sự trợ giúp của người hướng dẫn hay một minh sư.
Sự thật là tất cả các yogi đều Thiền nhưng Thiền không chỉ dành cho họ. Thực hành Thiền định giúp mọi người đối diện cuộc sống theo hướng tích cực hơn.
Thiền hoàn toàn không phải là điều nghiêm trọng. Ngay khi bạn hiểu được nó, Thiền là một niềm vui thuần khiết.
Công nghệ có thể tạo ra môi trường lý tưởng cho Thiền nhưng nó không thể đảm bảo Thiền có thể diễn ra.
Thiền là một cách sống, hơn là làm theo một kỹ thuật.
Thiền tạo cơ hội cho sự giải phóng tiềm năng; nhưng, Thiền không phải chỉ để giác ngộ.
Thiền thường đi kèm với trạng thái bình an sâu sắc nhưng Thiền không đảm bảo mang lại sự bình an tức thì.
Trong Thiền định, người ta có thể đi vào trạng thái xuất thần, nhưng thực ra nó là trạng thái nhận thức được nâng cao.
Sự thật là Thiền làm việc với tâm thức ở các cấp độ sâu hơn quá trình suy nghĩ và một số cấp độ không thể giải thích được bằng lời; nhưng Thiền chủ yếu là quá trình thử nghiệm có thể được trải nghiệm bởi bất kỳ ai.
Mặc dù một số người phát triển khả năng ngoại cảm thông qua Thiền, nhưng mục đích của Thiền không phải là đọc vị tâm trí.
Sự thật là Thiền có thể làm trồi lên các suy nghĩ và cảm xúc bị đè nèn; nhưng điều này chỉ giúp một người đương đầu với cuộc sống của mình hiệu quả hơn.
Thiền không phải là che đậy các vấn đề của bạn; nó là nhận biết chúng và chấp nhận chúng hoàn toàn.
Sự thật là Thiền có thể đem lại cảm giác an lạc nhưng đó không phải là mục đích của Thiền và những cảm giác nhưng thế không phải lúc nào ngồi Thiền bạn cũng có được.
Khi bạn dành thời gian cho bản thân tập Thiền, nó có vẻ giống một hành động ích kỷ, nhưng lợi ích mà Thiền đem đến không chỉ gíup ích cho bạn mà còn giúp đỡ môi trường xung quanh bạn.
Một số suy nghĩ và hiểu biết sâu sắc có thể sinh khởi khi Thiền nhưng chúng chỉ là một phần của quá trình. Những suy nghĩ như vậy là không tránh được, mà cũng không thể nào cố tìm thấy được.
Mặc dù Thiền giúp chúng ta giải quyết các vấn đề của mình thông qua nuôi dưỡng tâm trí lắng dịu và minh mẫn; nhưng bản chất Thiền không phải là liều thuốc nhanh chóng cho tất cả bệnh tật.
Mặc dù tư thế ngồi kiết già là một những thư thế ngồi Thiền vững chãi nhất, nhưng nó không phải tư thế cốt yếu cho việc Thiền.
Ở nơi rừng sâu và núi non là bối cảnh có lợi cho việc Thiền, nhưng bạn có thể Thiền ở bất kỳ nơi nào thuận tiện cho bạn.
Mọi người tin rằng họ phải từ bỏ thế giới vật chất, các mối quan hệ và gia đình nếu như họ muốn hành Thiền nhưng đó không phải sự thật.
Bất kỳ sự luyện tập nào cũng cần kỷ luật và Thiền cũng không là ngoại lệ. Nhưng kỷ luật này không liên quan gì tới việc nhịn ăn, giữ yên lặng, duy trì cuộc sống độc thân, hay đi trên đinh,v.v.
Bạn không thể nói bạn không cần Thiền nếu như bạn chưa từng một lần trải nghiệm.
Thiền là phương pháp luyện tập đơn giản nhất bởi vì nó là việc thực tập “không làm gì”; Thiền không hề khó khăn chút nào.
Khi kiên trì hành Thiền, chúng ta sẽ thấy Thiền rất thú vị vì nó giúp chúng ta trở nên nhận thức hơn về thế giới mới và các cảm giác mới bên trong ta.
Có nhiều việc làm lãng phí thời gian như chuyển kênh truyền hình, lướt Internet, “chátchít”,... trong khi Thiền là một sự thực hành rất hiệu quả.
Hầu hết chúng ta quen với các hoạt động năng nổ đến nỗi ngồi Thiền có vẻ như là một cách thực hành thụ động.
Thiền là một phương pháp thực hành cổ xưa đã được ghi chép và chứng minh lâu nay.
Thiền không làm cho bạn chạy trốn bản thân. Thực tế, nó giúp bạn tiến gần tới chính mình nhiều nhất có thể.
Hầu hết những người hành Thiền đều sống hạnh phúc và nhiều người trong số họ tham gia vào các công tác xã hội, gánh vác cả trách nhiệm xã hội và trách nhiệm cá nhân.
Thiền là một phong cách sống. Khi thực hành Thiền từ khi còn trẻ, ta có thể sống hạnh phúc, bình an và hiệu quả. Vì vậy, từ 5 tuổi trở lên bất kỳ ai cũng nên bắt đầu Thiền.
“Thiền cần đi cùng với hành động – Thiền thật sự chính là hành động.”
- Seth
(Còn nữa)
