Mỗi vùng miền trên dải đất hình chữ S này đều hình thành trong điều kiện tự nhiên, xã hội không hoàn toàn giống nhau, chính vì vậy mà ở mỗi cộng đồng hình thành những nét văn hóa khác nhau với những phong tục, tập quán, tâm lý, thói quen, đạo đức, lối sống, tư tưởng... khác nhau.

“Muốn tìm hiểu lịch sử hình thành dân tộc Việt Nam thì phải tìm hiểu cộng đồng làng xã và muốn xây dựng lại đất nước Việt Nam thì cũng phải bắt đầu từ việc xây dựng lại cộng đồng làng xã, vì không có làng xã Việt Nam thì không có quốc gia Việt Nam”(1). Quan điểm trên của cố Giáo sư Vũ Đình Hòe đã xác nhận một thực tế hiển nhiên là làng Việt Nam từ xưa cho đến nay luôn giữ một vị trí hết sức quan trọng trong việc hoạch định các chiến lược cai quản, xây dựng và phát triển của đất nước.