Những lần đi trinh sát mục tiêu, họ hoá trang là cặp tình nhân, rồi dần dần tình yêu thật sự nảy nở giữa hai con người quả cảm ấy. Anh, sau bao trận đánh làm cho quân thù bạt vía kinh hồn, bị chỉ điểm và bị bắt đày ra Côn Đảo vào năm 1966.
Chị, là một trong 15 chiến sỹ tham gia tấn công Dinh Độc Lập trong Mậu Thân 68, bị bắt, và cũng bị đày ra Côn Đảo sau đó. Quân thù đã dùng những đòn tra tấn hung bạo nhất, dã man nhất, nhưng cả hai vẫn giữ vững chí khí của người yêu nước, vẫn giữ trong tim mình tình yêu đôi lứa, mặc dù không một tin tức gì về cuộc đời nhau.
Năm 1973, sau Hiệp định Paris về Việt nam, kẻ thù dùng trực thăng thả anh, lúc này đã không còn đi được, xuống một cánh đồng vùng giải phóng, huyện Củ Chi. Một người goá phụ, chồng cũng là biệt động hy sinh, nuôi và chăm sóc anh. Vì cảm mến và cũng vì nghĩ là chị đã hy sinh, anh xin phép tổ chức được cưới người goá phụ làm vợ.
Chị, được trao trả sau anh một năm, tiếp tục làm công tác quân báo cho đến ngày giải phóng. Họ gặp lại nhau trong mừng rỡ và đau xót. Anh lại đèo chị đi trên những nẻo đường thành phố để thăm lại các gia đình đồng đội đã hy sinh.
Đội 5 do anh chỉ huy hai lần được phong danh hiệu Anh hùng, 10 đội viên cũng nhận được danh hiệu cao quý ấy. Riêng anh, Bẩy Bê huyền thoại, không được, cấp trên chỉ khuyên anh:” hãy rời xa Chính Nghĩa đi, cậu là người có gia đình”.
Anh trả lời:” Tôi không phản bội Tổ quốc, phản bội nhân dân. Nhưng tôi không đánh đổi tình yêu của mình để lấy danh hiệu Anh hùng!”. Và được sự đồng ý của người vợ đầu, ba người đã cùng sống chung với nhau hoà thuận. Anh có bốn người con với vợ đầu, hai người con với chị Chính Nghĩa.
Năm 2006 sau khi anh mất, hai bà vợ, theo nguyện ước của chồng, dùng tiền phúng điếu giúp cho các gia đình các chiến sỹ biệt động hy sinh. Chị Chính Nghĩa đã đi mọi nơi để đề nghị, và 10 năm sau, năm 2016, anh, Nguyễn Thanh Xuân, được truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Anh, chị và hàng vạn, hàng vạn những người như anh chị đã để lại cho chúng ta hôm nay không chỉ một cuộc sống tự do, một đất nước độc lập mà còn cả một thước đo về phẩm giá con người, con người đáng để viết hoa chữ đó.
Chuyện làng quê
