Thông tin trang đầu trong sổ tay cho biết: Nguyễn Dân Tiến nhập ngũ ngày 10 tháng 4 năm 1962; xuất ngũ vào ngày 12 tháng 7 năm 1964; tái ngũ vào tháng 3 năm 1967, được thăng cấp Thượng sĩ và sau đó hành quân vào miền Nam tháng 11 năm 1967, tham chiến tại Khe Sanh đầu năm 1968 và từng biên chế vào một đơn vị Đặc công từ tháng 3 năm 1969.
Ảnh do tác giả cung cấp.
Cuốn sổ tay đầu tiên, với các mục nhập không có ngày, cho thấy rằng Nguyễn Dân Tiến là cán bộ Trung đội trưởng (căn cứ trang sổ tay có ghi Danh sách B.2, gồm 11 người, Nguyễn Dân Tiến cấp bậc H3, chức vụ BT) đơn vị C5/Z8/F12 của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Theo Nhà sưu tầm và Nghiên cứu Lịch sử Lâm Hồng Tiên cho biết: F12 là mật danh của Trung đoàn 101D trong Kháng chiến chống Mỹ. Và có khả năng khớp với hồ sơ của Liệt sĩ Nguyễn Dân Tiến, quê tại xã Yên Hòa (hoặc thị trấn Yên Thịnh) – Một địa phương miền núi thuộc huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình (?).
Trong một mục nhập không có ngày (có thể được ghi vào đầu tháng 3 năm 1969), tài liệu cung cấp một ghi chú cụ thể liên quan đến các chuẩn bị cần được thực hiện bởi C5/Z8 cho một nhiệm vụ tấn công sắp tới (thời gian và vị trí không được xác định).
Đơn vị của Tiến với sức mạnh chiến đấu của 11 người phải mang theo một B40, một AR, năm khẩu súng trường AK, và 1.200 viên đạn nhỏ cho nhiệm vụ này. Trong trường hợp đơn vị bị tấn công bởi các máy bay B52 trong quá trình di chuyển đến mục tiêu, đơn vị không được di chuyển nữa hoặc rút lui. Thay vào đó, họ phải ở lại nơi đang đứng chân. Thời gian khởi hành cho cuộc tấn công này là 14:00 giờ (ngày không xác định); thời gian đến khu vực mục tiêu là 22:00 giờ, và thời gian bắt đầu cuộc tấn công là 23:00 giờ. Ngay sau khi loạt pháo đầu tiên của H12 (107mm rocket) bắn vào mục tiêu được nâng lên, đơn vị tiếp cận hàng rào dây thép (của mục tiêu). Khi loạt pháo thứ hai của H12 kết thúc, "cổng" nên được phá vỡ bằng DH-10 (mìn), và sau đó sau loạt pháo thứ ba của H12, đơn vị nên xâm nhập sâu vào bên trong mục tiêu. Nó cũng được ghi chú rằng các pháo chuẩn bị này sẽ kéo dài trong 15 phút, 12 phút cho H12 và ba phút cho pháo binh 120mm…
Cuốn sổ tay thứ hai, các mục nhập được thực hiện bởi Nguyễn Dân Tiến, cán bộ của C5/Z8/F12, chứa các ghi chú nhật ký được ghi từ tháng 3 năm 1967 đến ngày 28 tháng 2 năm 1969. Ông Tiến bắt đầu hành quân vào miền Nam từ Thanh Hóa tháng 11 năm 1967, vượt biên giới Lào vào tháng 12 năm 1967, di chuyển qua Lào trong tháng 12 năm 1967, băng qua sông Sê Pôn (Tchepone) vào miền Nam Việt Nam (vị trí không xác định) vào tháng 1 năm 1968 và tham gia vào trận đánh Khe Sanh trong mùa xuân năm 1968.
Vào giữa tháng 1 năm 1968, đơn vị của Nguyễn Dân Tiến bị các cuộc không kích của máy bay B52 khi tiến về Khe Sanh và nhiều đồng đội bị tử vong và bị thương. Đơn vị của ông đã tiến hành cuộc tấn công đầu tiên vào Khe Sanh vào ngày 21 tháng 1 năm 1968.
Trong chiến dịch Tết Mậu Thân (đầu tháng 2 năm 1968), đơn vị của ông đã bắt được một binh sĩ Mỹ và một sĩ quan Không quân Việt Nam Cộng hòa trong một trận đánh chống lại một Tiểu đoàn Mỹ ở Làng Vây.
Vào tháng 3 năm 1968, đơn vị của Nguyễn Dân Tiến rời khỏi Mặt trận B5 (Mặt trận Bắc Quảng Trị) và hành quân về Tây Nguyên (Mặt trận B3) qua Lào.
Vào ngày 25 tháng 5 năm 1968, trong một cuộc đụng độ với một đơn vị Mỹ (ở Tây Nguyên), đơn vị của ông bị thiệt hại nặng nề. Bản thân Nguyễn Dân Tiến đã bị dính tới 28 mảnh đạn M79. Sau đó ông được đồng đội đưa đến cứu chữa tại Bệnh xá 15. Đơn vị của Tiến bị tấn công bởi một lực lượng Mỹ/ Không quân Việt Nam Cộng hòa từ Pơ Lay Can vào ngày 17 tháng 5 năm 1968, nhưng đã thành công trong việc đẩy lui các tấn công sau khi bắn hạ 2 máy bay, phá hủy 5 xe tăng, và tiêu diệt hơn 100 đối phương.
Sau đó, (khung thời gian không xác định), đơn vị của Tiến đã "di chuyển xuống để làm nhiệm vụ tại Sài Gòn; trong một cuộc di chuyển kéo dài 2 tháng qua các địa hình và mật danh như "794," "851," "700," "900," Ngọc Châm (đỉnh đồi), và Đắc San.
Trong các ghi chú nhật ký được ghi vào tháng 10 năm 1968, ông Tiến viết: "Đây là lần thứ ba tôi rời quê hương và đến sống ở một quốc gia bạn bè (Campuchia). Cuộc sống bận rộn của nhân dân Campuchia ở đây làm tôi nhớ quê hương mình. Bây giờ, chúng tôi được ăn no từ thịt tươi, cá và rau. Việt kiều tại Campuchia cũng thể hiện sự đồng cảm với chúng tôi. Mặc dù điều kiện sống của người Campuchia tốt hơn nhiều so với người Lào, nhưng tham nhũng và bất công vẫn đang hoành hành ở đất nước này. Tình trạng như vậy đã được tạo ra chủ yếu bởi các sĩ quan và binh sĩ Campuchia. Tất cả những điều này khiến tôi nghĩ rằng một ngày nào đó, bằng mọi cách, nhân dân Campuchia sẽ đứng lên và lật đổ chế độ hiện nay."
Một bài thơ được ghi vào tháng 12 năm 1968 cho thấy rằng đơn vị của ông Tiến đã trở lại tỉnh Tây Ninh và được nhập viện tại Bệnh viện 77 (có thể là Trạm y tế Sóc Thiết, Bộ chỉ huy Quân Giải phóng Miền Nam Việt Nam) nơi ông được điều trị đến ngày 12 tháng 2 năm 1969. Vào thời điểm này ông đã trở lại khu vực tập hợp tạm thời của "Sư đoàn" (không xác định). Các ghi chú cuối cùng cho thấy rằng vào ngày 28 tháng 2 năm 1969, Tiến đã trở lại với đơn vị của mình để tham gia vào một trận đánh khác tại miền Đông Nam Bộ…
Theo một báo cáo của CDEC, cho biết: “Hồ sơ Chứng tích Chiến tranh” của Nguyễn Dân Tiến đã bị lính Mỹ thu giữ vào ngày 11 tháng 3 năm 1969, bởi D/2/12 Cavalry, 2/1st US Cavalry Division (Airmobile), tại tọa độ 48PXT388625 [11.41687°, 106.26156°] ở tỉnh Tây Ninh, CTZ 3. Hồ sơ liên quan đến thông tin về các hoạt động của Trung đoàn 12, Sư đoàn 1 của Quân đội Nhân dân Việt Nam trong giai đoạn từ tháng 1 năm 1968 đến tháng 2 năm 1969.
Dựa trên các tài liệu bị thu giữ, vẫn chưa chắc chắn liệu Nguyễn Dân Tiến đã sống sót qua chiến tranh hay không? Tuy nhiên, dựa vào vị trí nơi hồ sơ được tìm thấy, có thể hiểu rằng Tiến có thể đã hi sinh, và hài cốt của ông nằm trong khu vực xung quanh, nếu chưa được phục hồi và nhận dạng.
Bằng cách đăng tải những thông tin độc quyền, do Trung tâm Việt Nam và Lưu trữ tại Đại học Texas Tech University (viết tắt là VNCA) tại Hoa Kỳ gửi cho Tổ chức “Trái tim người lính Việt Nam”, chúng tôi hi vọng sẽ liên lạc được với thân nhân của Liệt sĩ (hoặc Cựu chiến binh) Nguyễn Dân Tiến và đồng đội cũ của ông; để họ có thể tiếp nhận “Hồ sơ Chứng tích Chiến tranh”, do đại diện của VNCA trực tiếp trao tặng, dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 12/6/2024, tại Hà Nội.
Ai biết thông tin liên quan, xin liên hệ với số điện thoại: 0913 210 520; hoặc để lại lời nhắn dưới phần “bình luận”. Xin trân trọng cảm ơn!
(Ảnh đính kèm: Bút tích của Liệt sĩ Nguyễn Dân Tiến, trích từ một số trang sổ tay, được phóng to từ microfilm, đang lưu trữ tại VNCA).
Hà Nội, 6/5/2024
Trái Tim Người Lính
