Bài thơ "Tổ quốc nhìn từ biển" cũng vừa được dịch sang tiếng Sec và in trong "Tuyển tập thơ Việt Nam-Tiệp Khắc tháng 11-2020 với nhiều nhà thơ Việt Nam nổi tiếng như: Thế Lữ, Lưu Trọng Lư, Xuân Diệu, Hàn Mặc Tử,m, Hữu Loan , Anh Thơ, Tế Hanh, Hoàng Cầm, Bùi Giáng, Nguyên Sa, Nguyễn Đức Sơn, Xuân Quỳnh, Nguyễn Bắc Sơn, Lưu Quang Vũ, Thảo Phương, Nguyễn Việt Chiến, Nguyễn Quang Thiều, Đỗ Quyên...
Dưới đây là bản in “Tổ quốc nhìn từ biển” bản dịch tiếng Nhật, bìa Tạp chí thơ COAL-SACK và bản dịch tiếng Tiệp Khắc.
TỔ QUỐC NHÌN TỪ BIỂN - Thơ Nguyễn Việt Chiến và cảm nhận qua bài viết của bạn đọc Thảo Dân (Hải Phòng) đăng trên mạng xã hội năm 2018.
"Tổ Quốc nhìn từ biển thực sự là một bài thơ xúc động, vì những trăn trở suy tư của tác giả, với hệ thống ngôn từ, những hình tượng giản dị mà sâu sắc. Là độc giả, tôi cho rằng, nhà thơ giỏi dụng ngôn đến đâu, nhưng thơ không làm xốn xang, rung động tâm can người đọc, cũng chỉ là thứ văn vần hoa ngôn sáo ngữ mà thôi.
Tổ Quốc nhìn từ biển chứa đựng thăm thẳm chiều sâu lịch sử. Huyền tích - hiện đại đồng hiện, giàu chiêm nghiệm, đậm chất sử thi. Đọc những câu này, hỏi, bạn có thấy lòng rung động?
Sóng lớp lớp đè lên thềm lục địa
Trong hồn người có ngọn sóng nào không?
"Trong hồn người có ngọn sóng nào không?" Câu hỏi chưa có lời đáp đâu. Nó vẫn chỉ là câu hỏi tu từ, khi mỗi năm, cứ đến ngày 19.1, ta không chỉ nhớ chiến hạm Nhật Tảo với 74 chiến binh "Anh hùng tử, khí hùng bất tử", mà còn nhắc nhở gánh nặng đòi lại Hoàng Sa đang đè lên vai thế hệ tương lai... Bao người trong đội hùng binh triều Nguyễn không về, chỉ để cắm được cái cọc gỗ lên đảo đá, mong ngư dân có chỗ trú bão ẩn gió trong những chuyến ra khơi. Lý Sơn mỗi năm tái hiện Hội khao lề thế lính Hoàng Sa, điệu hò ru vong vẫn ời ời òa vào ngực biển... Tất cả, không lẽ, mãi rơi vào câm lặng?
Có tiếng sóng nào trong lòng người không, về Vòng tròn bất tử của 64 anh hùng bỏ mạng trong thảm sát Gạc Ma 1988? Những người lính đã quấn quốc kỳ quanh trái tim, như bảo vệ giọt máu thiêng của mẹ Việt xa cách đất liền hàng trăm hải lý. Các anh đã "lấy máu mình tô thắm lá cờ Tổ Quốc", "tô thắm lá cờ của Quân chủng Hải Quân"...
"Tổ Quốc nhìn từ biển". Đó là điểm nhìn xa nhất, điểm nhìn mang tính sống còn cho cháu con Lạc Việt, một dân tộc giữ tục xăm mình hình rồng trước khi xuống nước, như một ẩn dụ coi mình là những đứa con của biển. Bởi đất nước này, dân tộc này, mất biển, sẽ không thể trường tồn...Mất đảo, mất biển, mong chi còn giống nòi.
Thế nên, tôi yêu bài thơ đó. Yêu trách nhiệm công dân ở người cầm bút Nguyễn Việt Chiến. Đừng nói, đây là bài thơ phong trào, khẩu hiệu. Anh ấy có thi tài nhiều nhà thơ thèm muốn. Không tin, hãy tự đi tìm các thi phẩm của anh mà đọc ( Thảo Dân- Hải Phòng)".
Nguyễn Việt Chiến
TỔ QUỐC NHÌN TỪ BIỂN
Nếu Tổ quốc đang bão giông từ biển
Có một phần máu thịt ở Hoàng Sa
Ngàn năm trước con theo cha xuống biển
Mẹ lên rừng thương nhớ mãi Trường Sa
Đất Tổ quốc khi chập chờn bóng giặc
Các con nằm thao thức phía Trường Sơn
Biển Tổ quốc chưa một ngày yên ả
Biển cần lao như áo mẹ bạc sờn
Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển
Mẹ Âu Cơ hẳn không thể yên lòng
Sóng lớp lớp đè lên thềm lục địa
Trong hồn người có ngọn sóng nào không
Nếu Tổ quốc nhìn từ bao quần đảo
Lạc Long cha nay chưa thấy trở về
Lời cha dặn phải giữ từng thước đất
Máu xương này con cháu vẫn nhớ ghi
Đêm trằn trọc nỗi mưa nguồn chớp bể
Thương Lý Sơn đảo khuất giữa mây mù
Thương Cồn Cỏ gối đầu lên sóng dữ
Thương Hòn Mê bão tố phía âm u
Nếu Tổ quốc nhìn từ bao thương tích
Những đau thương trận mạc đã qua rồi
Bao dáng núi còn mang hình goá phụ
Vọng phu buồn vẫn dỗ trẻ, ru nôi
Nếu Tổ quốc nhìn từ bao hiểm họa
Đã mười lần giặc đến tự biển Đông
Những ngọn sóng hoá Bạch Đằng cảm tử
Lũ Thoát Hoan bạc tóc khiếp trống đồng
Thương đất nước trên ba ngàn hòn đảo
Suốt ngàn năm bóng giặc vẫn chập chờn
Máu đã đổ ở Trường Sa ngày ấy
Bạn tôi nằm dưới sóng mặn vùi thân
Nếu Tổ quốc neo mình đầu sóng cả
Những chàng trai ra đảo đã quên mình
Một sắc chỉ về Hoàng Sa thuở trước
Còn truyền đời con cháu mãi đinh ninh
Nếu Tổ quốc nhìn từ bao mất mát
Máu xương kia dằng dặc suốt ngàn đời
Hồn dân tộc ngàn năm không chịu khuất
Dáng con tàu vẫn hướng mãi ra khơi.
